Rapis wyniosły – elegancka domowa palma

 Wśród trendów wnętrzarskich niegasnącą popularnością cieszy się motyw domowej dżungli. Rapis wyniosły (Rhapis excelsea) to egzotyczna palma, której uprawa jest bardzo łatwa, a efekty estetyczne spektakularne. Jeśli lubisz intensywną, bujną zieleń o fantazyjnych liściach i pokaźnych rozmiarach, sprawdź, jak pielęgnować rapis, aby cieszył oczy przez długie lata.

1. Wymagania glebowe rapisów
2. Sadzenie i uprawa rapisów
3. Podlewanie i nawożenie rapisów
4. Rozmnażanie rapisów
5. Problemy w uprawie
6. Zastosowanie rapisów
7. Najciekawsze odmiany rapisów

Zwany popularnie palmą biczową, rapis wyniosły w środowisku naturalnym jest niewielką palmą dorastającą ok. czterech metrów. W warunkach domowych osiąga jednak maksymalnie 1-2 metry, co dla większości hodowców jest optymalną wielkością – łatwo ją wpleść do każdego wystroju wnętrz.

Rapisy to rodzaj botaniczny obejmujący zaledwie dziesięć gatunków typowych dla Azji Południowo-Wschodniej. Występują one od południowej części Japonii po Sumatrę i Chiny, a najbardziej rozpoznawalnym przedstawicielem jest właśnie rapis wyniosły. Już w XVII w. zaczęto go wykorzystywać do dekorowania pałaców japońskich szogunów, a z czasem jego popularność rozprzestrzeniła się po Europie i Ameryce Południowej. W ciepłych strefach klimatycznych rapis uprawiany bywa w ogrodach, ale w Polsce możemy liczyć jedynie na uprawę domową lub w oranżerii.

Pojedyncza roślina tworzy całą kępę zdrewniałych pędów, z wierzchołków których wyrastają pióropusze błyszczących, ciemnozielonych liści. Dorastają one do 30 długości i mają wąski, zaostrzony kształt (rhapis to po łacinie igła). Końcówki liści są natomiast charakterystycznie postrzępione, co przydaje rapisowi atrakcyjnego, naturalistycznego wyglądu. Z czasem liście kolejno opadają zostawiając po sobie blizny, które tworzą charakterystyczną strukturę na zdrewniałych pędach – przypomina ona do złudzenia pędy bambusa i stąd w języku angielskim roślinę nazywa się palmą bambusową.

W warunkach naturalnych na rapisach pojawiają się najpierw żółte kwiaty, a następnie niewielkie kuliste w owoce zebrane w białe kępy. W domowej uprawie próżno jednak ich czekać. Mimo to w sprzyjającej lokalizacji palma doskonale się rozrasta i potrafi ożywić każdą aranżację. Co roku można spodziewać się kilku dodatkowych centymetrów wysokości i szerokości, a także 1-2 nowych pędów.

Wymagania glebowe rapisów

Rapis wyniosły uwielbia iłowatą, lekko kwaśną glebę. Do uprawy doniczkowej najlepiej jest zakupić specjalne podłoże do palm, które zapewnia odpowiednią przepuszczalność wody i powietrza. Na dno donicy warto wysypać drenującą warstwę perlitu.

Roślinie najlepiej powodzi się w jasnych pomieszczeniach, ale z dala od bezpośredniego światła słonecznego. Można ją więc ustawiać przy oknach skierowanych na wschód lub na północ, bądź nieco dalej w głębi pokoju. Podczas gdy zniesie nawet częściowe zacienienie, ostre słońce może popalić jej liście. Optymalna temperatura powietrza to 16-27°C.

Sadzenie i uprawa rapisów

Do sadzenia rapisu wyniosłego należy wybrać donicę, która jest o nieco większa niż aktualna bryła korzeniowa. Roślina dobrze czuje się w ciaśniejszych pojemnikach. Muszą być jednak one na tyle wysokie, aby pomieścić wspomnianą wcześniej warstwę drenażu.

Co dwa lata na wiosnę rapis przesadzamy do nieco większej donicy. Te zabieg należy przeprowadzać bardzo ostrożnie, tak aby nie naruszyć struktury korzeni. Najlepiej jest całą roślinę wyjąć delikatnie z dotychczasowej donicy i wsadzić do nowej, dosypując jedynie podłoża na spód i po stronach. Na koniec ziemię należy bardzo dokładnie docisnąć i podlać.

W toku uprawy roślinie nie trzeba poświęcać jednak wiele uwagi. Usuwamy jedynie pióropusze liści całkowicie zbrązowiałych lub obumarłych.

Rhapis humilis w ogrodzie botanicznym w Australii, fot. alybaba/Shutterstock

Podlewanie i nawożenie rapisów

Rapis wyniosły ma umiarkowane zapotrzebowanie na wodę – dorosłe okazy zniosą wręcz okazyjne przesuszenie. Palmy nie warto jednak zaniedbywać wiosną i latem, gdy jej wzrost jest najintensywniejszy. W tym okresie minimum raz w tygodniu należy kontrolować stan podłoża w donicy. Jeśli jest ono suche na głębokości 3 cm, to znak, że trzeba rapis podlać. Zimą nawadnianie ograniczamy natomiast do minimum.

Idealnie jest również zadbać o odpowiedni poziom wilgotności powietrza – 50% to absolutne minimum. Jeśli nie planujesz stosować nawilżacza, to przynajmniej raz na kilka dni spryskaj palmę wodą w sprayu.

Nawożenie rapisu wskazane jest w okresie wzrostu, a więc od kwietnia do października. Raz na miesiąc warto więc stosować płynny nawóz do roślin doniczkowych w połowicznym stężeniu niż oficjalnie zalecana dawka.

Rozmnażanie rapisów

Rapisy to rośliny dwupienne, co oznacza, że pojedynczy okaz ma kwiaty męskie albo żeńskie. Do powstania owoców i nasion trzeba mieć więc przynajmniej dwie rośliny różnych płci, a i to nie gwarantuje sukcesu. W konsekwencji rapisy rozmnaża się jedynie przez podział kępy, co daje pewne i szybkie rezultaty. Wystarczy w czasie przesadzania odciąć część bocznych pędów wraz z korzeniami i zasadzić w oddzielnych donicach.

Tabela przedstawiająca korzyści z uprawy rapisu; opracowanie własne

Problemy w uprawie

Brązowiejące końcówki liści rapisu mogą oznaczać, że powietrze jest za suche. Należy wówczas zintensyfikować spryskiwanie wodą lub postawić donicę na większej tacy wypełnionej kamykami, które regularnie będziemy polewać wodą. Generalnie brązowienie może być też oznaką skąpego podlewania lub niedostatku światła – warto spróbować zmienić warunki uprawy.

Na rapisu rzadko pojawiają się szkodniki. Jeśli już, są to z reguły przędziorki, które łatwo poznać więdnących, pożółkłych liściach i drobnych pajęczynach. Zajętą roślinę należy jak najszybciej spryskać środkiem owadobójczym – w sezonie ten zabieg najlepiej jest przeprowadzić na balkonie lub na tarasie.

Największym problem w uprawie bywa jednak zazwyczaj nadmiar wody. Nieumiarkowane podlewanie zimą często prowadzi do gnicia korzeni i może zabić całą roślinę. Znakiem ostrzegawczym są czerniejące końcówki liści.

W ciepłym klimacie rapis można uprawiać pod gołym niebem, fot. Photo Win1/Shutterstock

Zastosowanie rapisów

Rapis wyniosły doskonale sprawdza się w roli pokojowego soliteru. Dzięki swej rozłożystości dobrze wypełnia puste kąty, a może też tworzyć efektowny zielony parawan, jeśli np. chcesz odseparować fotel do lektury od reszty salonu. Z drugiej strony roślina doskonale wpisuje się w szersze egzotyczne kompozycje np. z dracenami, fikusami, monsterami czy epipremnum. W większych pomieszczeniach może być ustawiana na kwietnikach czy podstawkach, tak aby pióropusze liści były jeszcze bardziej widoczne.

Najciekawsze odmiany rapisów

Oprócz klasycznego rapisu w ofercie sklepów ogrodniczych znaleźć można atrakcyjne odmiany o nieco odmiennym wyglądzie. „Variegata” posiada żółto-zielone liście, podczas gdy „Zuikonishki” ma listowie w biało-zielone paski. Odmiana „Koban” ma wyjątkowo szerokie liście wykręcające się na zewnątrz, zaś „Tenzan” rośnie wyjątkowo szybko, a jego liście lekko się skręcają. W małych wnętrzach natomiast doskonale sprawdzi się karłowata „Kodaruma” o wyjątkowo powolnym tempie wzrostu.

Bez względu na który rapis się zdecydujesz, przy dobrym stanowisku i umiarkowanym podlewaniu roślina towarzyszyć Ci będzie przez wiele lat!

Bibliografia

Reakcja

0%0Pozytywnie0%0Neutralnie 0%0Negatywnie

Twoje emocje

0%0Lubię to!

0%0Super0%0Ekscytujący 0%0Ciekawy0%0Smieszny0%0Smutny0%0Wściekły0%0Przerażony0%0Szokujący0%0Wzruszający0%0Rozczarowany0%0Zaskoczony

Co sądzisz?

0%0Prawda0%0Manipulacja0%0Fake news

0

0Ulub

Oryginalne źródło ZOBACZ