Radni Łomży chcą odszkodowania nie tylko od Niemiec

Radni Łomży na środowej sesji zajęli się reparacjami wojennymi. Przyjęta uchwała odwołuje się wprost do uchwały sejmu z 14 września 2022 roku w sprawie dochodzenia przez Polskę zadośćuczynienia za szkody spowodowane przez Niemcy ponad 78 lat temu, w czasie II wojny światowej. 

„Rada Miejska Łomży … wyraża swoje poparcie dla działań zmierzających do uzyskania zadośćuczynienia należnego Polsce od Niemiec za szkody wyrządzone w wyniku rozpętania II wojny światowej przez III Rzeszę Niemiecką” – czytamy w uchwale – i „oczekuje od Rządu Rzeczypospolitej Polskiej stanowczego prowadzenia działań dyplomatycznych i prawnych, zmierzających do uzyskania… odpowiedniego zadośćuczynienia”. 

Przyjęty akt mówi także o stratach wynikających nie tylko z działań wojennych, ale także z „niemieckiej polityki okupacyjnej”, „eksterminacji ludności” oraz „intensywnej eksploatacji społeczeństwa polskiego”.  W dokumencie Rada Miejska powołuje się na „ogromne straty materialne i niematerialne” publikując przy tym listę prawdopodobnie uznanych jako straty spowodowane przez okupanta. Są na niej zakłady przemysłowe: odlewnia żelaza, fabryka waty, fabryka narzędzi rolniczych, browar, 55 zakładów rzemieślniczych, 48 sklepów i placówek handlowych, przedsiębiorstwa miejskie: elektrownia, wodociągi, kanalizacja; dom żołnierza i budynki koszarów 33PP, budynki sądu okręgowego, państwowe gimnazjum ogólnokształcące, budynki rozdzielni i stacji kolejowej, kościół pijarski, ratusz, szkoła na Rybakach, hala targowa, budynki: rzeźni miejskiej, ochotniczej straży pożarnej, domu dziecka na Senatorskie poczty na Placu Pocztowym i Wiejskiej, szkoły rzemiosł na Rybakach oraz synagoga. 

Radny Tadeusz Kowalewski pytał prezydenta miasta, czy są jakieś wyliczenia, dotyczące Łomży w kontekście strat wojennych. Jeśli ich nie ma, to można byłoby powołać miejską komisję do ich oszacowania. Radny Krzysztof Sychowicz, historyk z zawodu przypomniał, że straty ludzkie Łomży były tak duże, że odbudowały się dopiero na początku lat 70-tych. Szef Biura Badań Historycznych IPN w Białymstoku przypomniał, że straty były szacowane w latach 70-tych i są dosyć szczegółowo określone w zachowanych materiałach. Przyznał jednak, że do danych gdzie są szczegółowe kwoty nie dotarł. Prof. Sychowicz przywołując zdjęcie z 1944 roku o Łomży mówił jako o „morzu ruin”. 

Pojawiła się także inna wątpliwość. Radny Zbigniew Prosiński ocenił, że nie sposób głosować przeciwko tej uchwale, a mając świadomość wojennych krzywd ciężko jest się też wstrzymywać. Przypomniał jednak, że agresorów było dwóch i tak samo obecna Rosja powinna za krzywdy odpowiedzieć. Wspominał przy tym mniej o majątku, a bardziej o niszczeniu inteligencji i całego narodu. 

– Uważam, że obydwa te kraje powinny ponieść odpowiedzialność – podsumował, a że przygotowana uchwała dotyczyła tylko jednego z nich stwierdził, że nie będzie brać udziału w głosowaniu.

Radnego Artura Nadolnego denerwuje „gładzenie historii, że to naziści, czy faszyści napadli na Polskę. To napadło na Polskę naród niemiecki” – stwierdził. Zwrócił się jednak do Rady Miejskiej, by „podobną uchwałę i stanowisko przyjęli co do naszych wschodnich sąsiadów, do Związku Radzieckiego, który wyrządził nam nie mniejszą krzywdę”. 

Punkt widzenia radnych poparł przewodniczący Wiesław Grzymała, przyznał jednak, że dokumentu państwowego w sprawie ZSRR nie ma. Z kolei radny Sychowicz dodał, że co do Związku Radzieckiego należy pamiętać, a proces szacowania strat będzie dłuższy. 

W dyskusji radny Artur Nadolny zwrócił takze uwagę na zbieg okoliczności ze zbliżającymi się wyborami. Juz wcześniej w nieoficjalnych rozmowach można było usłyszeć, że to rodzaj pułapki na opozycję. Ostatecznie uchwałę poparło 18 radnych, jeden się wstrzymał, a reszta nie głosowała.  

Treść uchwały poniżej.

Zgłoś naruszenie/Błąd