Raba Wyżna. Powietrze jakie jest – każdy widzi. Kopciuchy do wymiany

Uchwała antysmogowa obowiązuje

Bez względu na wyniki, mieszkańców obowiązują przepisy małopolskiej uchwały antysmogowej oraz programu ochrony powietrza. Sama gmina także musiała przygotować własny dokument – program gospodarki niskoemisyjnej jest aktualnie oceniany w WFOŚ.

Jak przypomina Grażyna Madeja inspektor ds. ochrony środowiska, od 1 maja obowiązuje zakaz korzystania z pieców pozaklasowych, a także kominków i pieców kuchennych. Każdy mieszkaniec jest zobowiązany do ich wymiany lub odcięcia od przewodów kominowych. Jeśli kontrola wykaże, że jest nadal użytkowany- właściciel musi liczyć się ze skierowaniem wniosku o ukarania przez policję. Kotły klasy III i IV mogą być jeszcze użytkowane do końca 2025 roku.

Gmina ma obowiązek przekazywać co najmniej 1% dochodów własnych na ochronę powietrza. Urzędnicy mają obowiązek też przeprowadzania trzech rodzajów kontroli. Pierwsze to działania interwencyjne po otrzymaniu zgłoszenia. Te trafiają nie tylko pisemnie na dziennik podawczy w urzędzie, ale, coraz częściej, także po zgłoszeniach przez internet – przez aplikację ekointerwencja czy centralną ewidencję emisyjności budynków.

Oprócz tego co najmniej dwie kontrole dziennie muszą być przeprowadzane, gdy pojawia się ogłoszenie o pojawieniu się zanieczyszczenia powietrza. Wreszcie urzędnicy mają obowiązek przeprowadzenie 100 kontroli programowych w ciągu roku. W tym dotąd przeprowadzili ich 69. Są kolejne zawiadomienia ku niezadowoleniu niektórych mieszkańców.

Czym się pali w Rabie Wyżnej?

– Wciąż mamy większość kotłów na paliwo stałe, 60% na węgiel, ale część z nich spełnia wymogi ekoprojektu. Wzrasta ilość kotłów gazowych, pomp ciepła i kolektorów słonecznych. Spada ilość pieców pozaklasowych choć mieszkańcy niechętnie z nich rezygnują – zauważa Grażyna Madeja.

Mieszkańcy coraz chętniej korzystają też z programów dotacyjnych. Najbardziej popularny to rządowy program Czyste Powietrze, ale także Ciepłe Mieszkanie (dotyczy budynków wielorodzinnych) czy Mój Prąd (dotacja na fotowoltaikę). Do wykorzystania są też środki z uruchomionego w tym roku programu Moja Elektrownia Wiatrowa, Mój elektryk (dofinansowanie do zakupu samochodu elektrycznego), wkrótce ma być też dostępny Mój Elektryczny Rower.

OZE na dachu i węgiel pod blachą

– Gmina ma zapewnić co najmniej 50% energii w budynkach użyteczności publicznej z odnawialnych źródeł energii. Jak to wygląda u nas? – dopytuje radny Mateusz Urbaniak.

Jak zauważa Grażyna Madeja, to problem nie tylko tej gminy. – Nie mamy takiej możliwości, a ogłoszenia przetargu skutkowało tym, że nikt się nie zgłaszał. Mogą być konsekwencje, ale z tym mają problem wszystkie gminy. Nie ma firm, które oferują prąd z odnawialnych źródeł energii w takiej ilości jaka byłaby potrzebna – dodaje.

Gmina korzysta jedynie w tym zakresie z paneli fotowoltaicznych na jednym z budynków co nie rozwiązuje problemu.

– Dużo jest kuchni kaflowych, one są zakazane, ale używane. Kto ma wydać certyfikat, że taki piec spełnia warunki? Małżonka lubi gotować na tym piecu – dopytuje się jeden z radnych.

Tu jednak sprawa wydaje się beznadziejna. Jak zauważa inspektorka, certyfikat czy dany piec spełnia normy wydają laboratoria. By zrobić takie badanie powinno ono wziąć kocioł do siebie. Ale w przypadku pieców kaflowych to oczywiście niemożliwe. Uchwała została skonstruowana w ten sposób, by takie piece były zakazane. Żaden zdun nie może wydać takiego certyfikatu.

A co z gazem?

Choć sieć gazowa na terenie gminy nie jest rozbudowana to radni dopytywali o unijne plany odejścia od korzystania z gazu.

To nie są plany odejścia od gazu w ogóle, tylko gazu kopalnianego. Na razie unia nie deklaruje czym go zastąpić. Może to być biogaz. Sieci gazowe powstają i są nadal rozbudowywane. Nie mamy jeszcze informacji rządu, ale unijna dyrektywa wskazała, że od nowego roku nie będzie można przyznawać dofinansowania na kotły gazowe. Tyle, że w Polsce nie została ona przyjęta – podkreśla Grażyna Madeja.

fi/

Zgłoś naruszenie/Błąd