Przewodniczący ZNP o “Lex Czarnek 2.0”: Czeka nas walka o autonomię szkoły

W tym tygodniu posłowie PiS złożyli w Sejmie projekt nowelizacji ustawy Prawo oświatowe. Zakłada on m.in. wzmocnienie roli organu sprawującego nadzór pedagogiczny, w szczególności kuratora oświaty tak, aby jak najpełniej mógł on wykonywać powierzone mu ustawowo zadania.

“‘Lex Czarnek 2.0’ w Sejmie jako projekt poselski. Czeka nas walka o autonomię szkoły, tutaj powinniśmy wspólnie stawić czoło pomysłom jej ograniczenia” – napisał na Twitterze przewodniczący ZNP Sławomir Broniarz, odnosząc się do prac w Sejmie nad tym projektem posłów PiS.

W marcu br. prezydent Andrzej Duda poinformował o zawetowaniu noweli ustawy Prawa oświatowego, przygotowanej przez MEiN. Jak wskazywał, ustawa wzbudzała duże kontrowersje, a w ówczesnej sytuacji na scenie politycznej potrzebna jest jedność, zgoda i skupienie się na sprawach bezpieczeństwa Polski. Wiele zapisów w niej zawartych spowodowało protesty środowiska nauczycielskiego i samorządów.

Szef MEiN Przemysław Czarnek zapowiedział wówczas prace nad kolejną nowelą ustawy Prawa oświatowego. Przekazał, że “co do zasady kolejny projekt noweli prawa oświatowego nie będzie różnić się od poprzedniego.”

Poselska nowela Prawa oświatowego powstała, zdaniem autorów projektu, ze względu na potrzebę zwiększenia skuteczności oddziaływań organu sprawującego nadzór pedagogiczny na funkcjonowanie jednostek objętych jego nadzorem. Na tę potrzebę – według posłów PiS – wskazują liczne sygnały od kuratorów oświaty, rodziców, nauczycieli i związków zawodowych zrzeszających nauczycieli. Najczęściej sygnały te zawierają informacje o działaniach niezgodnych z przepisami prawa, niekorzystnie wpływających na jakość edukacji i warunki rozwoju uczniów i wychowanków objętych kształceniem, wychowaniem i opieką.

Niezmiernie istotne jest poprawianie warunków funkcjonowania szkół i placówek, co pozytywnie wpłynie na rozwój uczniów i wychowanków – napisano w uzasadnieniu ustawy.

Zwrócono też uwagę na nieprawidłowości powstające w sytuacji powierzania stanowiska dyrektora szkoły lub placówki na okres krótszy niż 5 lat szkolnych i odwoływania nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia.

Projekt ustawy przewiduje obowiązek uzyskania w tych sprawach pozytywnej opinii kuratora oświaty. W przypadku szkoły i placówki artystycznej oraz placówki zapewniającej opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania dla uczniów szkół artystycznych, prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego, potrzebna będzie pozytywna opinia ministra kultury i dziedzictwa narodowego.

Zdaniem autorów projektu “niezmiernie ważne jest, aby stanowisko dyrektora szkoły lub placówki zajmowała osoba, która gwarantuje należyte wykonanie powierzanych jej zadań, ale również która swoją wiedzą, doświadczeniem i postawą umożliwi najlepsze funkcjonowanie i organizację pracy kierowanej przez nią szkoły lub placówki”.

W związku z tym w projekcie ustawy zaproponowano również: “wzmocnienie roli organu sprawującego nadzór pedagogiczny w kwestii powołania na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki osoby niebędącej nauczycielem poprzez wprowadzenie obowiązku uzyskania jego pozytywnej opinii w tym zakresie”.

Projekt przewiduje też m.in. to, że organ sprawujący nadzór pedagogiczny będzie mógł wnioskować do organu prowadzącego o zawieszenie dyrektora szkoły lub placówki – jeśli stwierdzone zostaną “uchybienia związane z zagrożeniem bezpieczeństwa uczniów w czasie zajęć organizowanych przez szkołę”.