Rząd pracuje nad ustawą, która powoła do życia nowy typ przedsiębiorstw, których głównym celem działania ma być wyciąganie ludzi z biedy, ubóstwa i wykluczenia.
Nowa forma przedsiębiorstw wywodzi się wprost z ekonomii społecznej (ES), znanej ekonomii doktrynie społeczno-gospodarczej. Istotą ES jest taka aktywność obywatelska i społeczna, która poprzez działalność gospodarczą i działalność pożytku publicznego służy integracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych marginalizacją społeczną, tworzeniu miejsc pracy, świadczeniu usług społecznych użyteczności publicznej (na rzecz interesu ogólnego) oraz rozwojowi lokalnemu. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS) pracuje nad projektem ustawy o ekonomii społecznej, w której jednym z rozwiązań jest uregulowanie statusu prawnego przedsiębiorstwa społecznego (PS), będącego sednem ES.
Poziom ubóstwa
Zjawiska ubóstwa, biedy i wykluczenia nie są proste. Na ich kształt i charakter składa się wiele czynników. Według analizy „Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2019 roku” przygotowanej przez Główny Urząd Statystyczny rok 2019 przyniósł poprawę sytuacji materialnej gospodarstw domowych w Polsce, co znalazło odzwierciedlenie w niewielkim spadku zasięgu ubóstwa ekonomicznego, w tym ubóstwa skrajnego (z ok. 5 proc. w 2018 r. do 4,2 proc. w 2019 r.). Spadek ubóstwa skrajnego dotyczył przede wszystkim gospodarstw domowych najbardziej zagrożonych ubóstwem, tj. gospodarstw domowych utrzymujących się głównie ze świadczeń społecznych (innych niż emerytury i renty) oraz gospodarstw z co najmniej trójką dzieci poniżej 18 roku życia, mieszkańców wsi i małych miast.
CZYTAJ TEŻ: Zastój w biznesie. Potwierdzają to dane z CEIDG
Należy podkreślić, że ubóstwo w różnym stopniu dotyka poszczególne grupy ludności, przy czym – jak wynika z danych GUS – w ciągu ostatnich kilku lat nie odnotowano istotnych zmian w społecznej mapie zagrożenia ubóstwem skrajnym w Polsce. Ten stan – w jakimś zakresie – ma zmienić, projektowana ustawa o ekonomii społecznej.
Przedsiębiorstwa społeczne – ogólne założenia
Pierwszy ważny i duży krok w Polsce w kierunku wdrożenia zasad ekonomii społecznej poczyniono w kwietniu 2006 roku. Wówczas to uchwalono ustawę o spółdzielniach socjalnych, która uregulowała zasady tworzenia oraz prowadzenia działalności przez spółdzielnie socjalne czyli formę podmiotowości prawnej łączącej cechy przedsiębiorstwa oraz organizacji pozarządowej.
Ta ustawa choć ważna, to nie rozwiązała problemów. Uregulowała jedynie jeden typ z przedsiębiorstw społecznych czyli właśnie spółdzielnie socjalne. Przedsiębiorstwa społeczne zaś należą do podmiotów ekonomii społecznej (PES), do których zalicza się również jednostki reintegracyjne (np. zakłady aktywności zawodowej, warsztaty terapii zajęciowej) oraz podmioty działające w sferze pożytku publicznego takie jak stowarzyszenia, fundacje oraz podmioty sfery gospodarczej utworzone w związku z realizacją celu społecznego – spółki non-profit i spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie np. inwalidów i niewidomych. Według danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej łączna liczba PES w Polsce to 94 tys. podmiotów, w tym 91 tys. organizacji pozarządowych, 2,6 tys. spółdzielni i zakładów pracy chronionej, 1,2 tys. jednostek reintegracyjnych (w większości prowadzonych przez organizacje pozarządowe).
CZYTAJ TEŻ: CEIDG odchodzi do lamusa. Co w zamian? Biznes.gov.pl
Przez lata – mimo narastającego problemu ubóstwa i wykluczenia – nie przyjęto kompleksowej regulacji prawnej dotyczącej podmiotów ekonomii społecznej, w szczególności zdefiniowania i określenia zasad funkcjonowania przedsiębiorstwa społecznego (PS) oraz zasad współpracy z administracją publiczną i udziału tych podmiotów w realizacji usług społecznych.
Podstawowy cel
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wskazało, że podstawowym celem projektowanej regulacji jest aktywne włączenie społeczne osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, w szczególności bezrobotnych, osób niepełnosprawnych lub innych niesamodzielnych, poprzez tworzenie stabilnych miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych. Innymi słowy przedmiotowa regulacja ma stanowić narzędzie reintegracji społecznej i zawodowej, realizować cele zatrudnieniowe, wpływać na rozwój usług społecznych, a także wspierać szeroko rozumiany rozwój lokalny w jednostkach samorządu terytorialnego.
Przedsiębiorstwa społeczne – konstrukcja
Według założeń resortu, aby uzyskać status przedsiębiorstwa społecznego (PS) trzeba będzie być jednym z podmiotów ekonomii społecznej czyli prowadzącym odpłatną działalność pożytku publicznego lub działalność gospodarczą zgodnie z tym, jak to jest w projekcie ustawy.
CZYTAJ TEŻ: Transformacja cyfrowa w ponad połowie firm nabrała tempa
Działalność PS może być prowadzona w celu reintegracji społecznej i zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, stanowiących co najmniej 30 proc. osób zatrudnionych w tym przedsiębiorstwie. Nie należy jednak mylić tej formy przedsiębiorstw z zakładami pracy chronionej. To są dwa różne światy.
CZYTAJ TEŻ: Pracownicy tych zawodów zmienią branżę. Na IT
Z kolei cały zysk (nadwyżka bilansowa) wypracowany przez przedsiębiorstwo społeczne przeznaczany będzie na reintegrację pracowników i realizację celów społecznych lub wzmacnianie potencjału tego przedsiębiorstwa. Może ono również prowadzić działalność w celu realizacji usług społecznych.
Wsparcie finansowe dla PS
Dla osób, które byłyby zainteresowane stworzeniem i rozwijaniem takich przedsiębiorstw projekt ustawy przewiduje mechanizmy wsparcia zatrudnienia i reintegracji w PS np. w postaci jednorazowej dotacji na utworzenie stanowiska pracy, finansowanie kosztów wynagrodzenia, refundację (przez okres realizacji indywidualnego planu reintegracyjnego) części wynagrodzenia.
Nadzór nad spełnianiem wymogów określonych w ustawie będzie sprawował wojewoda właściwy ze względu na siedzibę przedsiębior … czytaj dalej
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS