Kiedy wymierzana jest grzywna? W jaki sposób?
W artykule sprzed dwóch tygodni przedstawiłem, czym jest kara pozbawienia wolności (https://pabianice.tv/prawo-blizej-ciebie-kara-pozbawienia-wolnosci/). Wskazałem wtedy, że jest to tylko jedna z kar przewidzianych w obowiązującym w Polsce Kodeksie karnym, jako że ustawodawca wprowadził jeszcze – jako kary – grzywnę oraz ograniczenie wolności. Grzywna, z uwagi na umiejscowienie w Kodeksie, wydaje się być najłagodniejszą rodzajowo dolegliwością dla sprawcy przestępstwa, ponieważ nie wiąże się ani z izolacją w warunkach zakładu karnego, rozłąką z rodziną (pozbawienie wolności), ani z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne (ograniczenie wolności).
Co istotne, grzywna za przestępstwo nie jest wymierzana kwotowo, a w systemie stawek dziennych. Orzekanie grzywny następuje więc dwuetapowo – najpierw sąd określa liczbę stawek dziennych (co do zasady od 10 do 540), a następnie, biorąc pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe, ustala wysokość jednej stawki. Stawka dzienna może wynosić od 10 do 2 000 złotych. Iloczyn liczby stawek dziennych i wysokości jednej z nich, stanowi rzeczywisty wymiar kary dla skazanego – na przykład: sąd orzeknie grzywnę w wymiarze 100 stawek dziennych po 30 złotych każda z nich, co oznacza, że sprawca będzie musiał uiścić na rzecz Skarbu Państwa kwotę 3 000 złotych.
Tak ukształtowany system pozwala dostosować grzywnę do faktycznych możliwości i warunków danego skazanego, a także minimalizuje ryzyko, iż sprawca zostanie doprowadzony do zrujnowania (np. z uwagi na niezamożność i sytuację rodzinną) albo że w ogóle nie odczuje tej dolegliwości (np. gdy dysponuje pokaźnym majątkiem). Warto przy tym zaznaczyć, że w ramach odpowiedzialności za wykroczenie przewidziano już grzywnę wymierzaną kwotowo – co do zasady od 20 do 5 000 złotych.
Kiedy wymierzana jest grzywna? Przede wszystkim wtedy, gdy za dane przestępstwo Kodeks karny przewiduje w ogóle taki rodzaj zagrożenia. Grzywna może być też orzeczona na przykład, gdy sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary. W takich wypadkach mówimy o grzywnie samoistnej. Z grzywną kumulatywną mamy z kolei do czynienia, gdy jest wymierzana obok kary pozbawienia wolności orzeczonej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby, albo gdy jest stosowana obok kary izolacyjnej, jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub gdy korzyść majątkową osiągnął.
Orzeczenie kary tego rodzaju, podobnie jak przy karze pozbawienia wolności, uzasadniać powinny: stopień winy sprawcy, społecznej szkodliwości czynu oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, które mają zostać osiągnięte w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.
Adwokat Dawid Zakrzewski*
______________________________________________________________________
*Adwokat Dawid Zakrzewski, pabianiczanin, absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Ukończył aplikację adwokacką przy Izbie Adwokackiej w Łodzi. Kilkuletnie doświadczenie w występowaniu przed sądami, organami państwowymi i samorządowymi obecnie wykorzystuje w ramach własnych kancelarii adwokackich mieszczących w Pabianicach i w Łodzi. W swojej praktyce świadczy pomoc prawną z zakresu prawa karnego, cywilnego i rodzinnego.
Jeśli chcecie Państwo podpowiedzieć istotny temat do poruszenia na naszych łamach, piszcie na [email protected] (w temacie: Prawo bliżej Ciebie).
Wątek grzywny pojawił się niedawno w głośnej sprawie skazanego przez sąd I instancji Piotra Chałupki. Nasi Czytelnicy dopytywali o szczegóły.
Czy Sąd Apelacyjny utrzyma wyrok za przemyt narkotyków? Jest termin rozprawy
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS