Potrącenie zaległości ZUS z emerytury od 2022 r.

Potrącenie zaległości przez ZUS – zmiany 2022

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 24 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ZUS otrzyma nowe uprawnienie. Przepis ten reguluje opłatę dodatkową za nieopłacenie składek w terminie. Zakład będzie mógł potrącić nieprzedawnione (okres przedawnienia wynosi 5 lat) zaległości składkowe, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia, które nie zostały opłacone w terminie. Potrącenia będą dokonywane ze świadczeń otrzymywanych z ZUS (renty czy emerytury).

“Składki oraz odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia i dodatkowa opłata, zwane dalej „należnościami z tytułu składek”, nieopłacone w terminie podlegają potrąceniu ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych wypłacanych przez Zakład lub ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej.”

Dotychczasowe brzmienie traktowało jedynie o podleganiu takich należności ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej. Taka droga generowała dodatkowe koszty. Dodano więc kolejną możliwość ściągnięcia ich od płatników czyli poprzez potrącenie ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez ZUS.

Potrącenie zaległych składek z emerytury i renty

Czy to oznacza, że ZUS potrąci zaległe składki lub inne należności z wypłacanej emerytury i renty? Tak. Jeśli płatnik nie opłaci ich w terminie, ZUS jednostronnie dokona potrącenia. Celem nowej regulacji jest przyspieszenie i ułatwienie ściągania zaległości składkowych.

Dokonano również zmian w ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z art. 139 ust. 1 pkt 2c ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie – po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych – podlegają potrąceniu (z uwzględnieniem art. 141) nieopłacone należności z tytułu składek, o których mowa w art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, do których poboru jest obowiązany Zakład. Oznacza to, że przed potrąceniem np. z emerytury należy odliczyć składkę zdrowotną, zaliczkę i inne należności związane z podatkiem dochodowym, a na końcu potrąca się zaległości składkowe.

Limit potrąceń zaległości składkowych

Potrącenia ze świadczeń wypłacanych przez ZUS mają swoje limity. Określa je art. 140 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Ustanawia się następujący limit potrąceń:

• 50% miesięcznego świadczenia – jeżeli potrąceniu podlegają należności z art. 139 ust. 1 pkt 1–2c oraz 6–9.

Kwota wolna od potrąceń ZUS

Dalej art. 141 ust. 1 pkt 3 zawiera kwotę wolną od potrąceń i egzekucji i dla potrąceń należności składkowych wynosi ona 660 zł. Co istotne, jeżeli po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych wysokość świadczenia jest niższa niż wskazana kwota świadczenia wolna od potrąceń i egzekucji, potrąceń i egzekucji nie dokonuje się. A w razie zbiegu uprawnień do dwóch lub więcej świadczeń pieniężnych kwotę wolną od egzekucji i potrąceń ustala się od jednego świadczenia – tego, które jest wyższe.

Potrącenie zaległości składkowych z zasiłków

Potrącenia zaległości składkowych ZUS będzie mógł dokonać także z zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego i zasiłku opiekuńczego. Kiedy taka sytuacja będzie mogła mieć miejsce? W Ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1133) dodano w tym celu art. 2a ust. 1 i 2 o następującym brzmieniu:

“1. Świadczenia, o których mowa w art. 2 pkt 1, 2, 5 i 6, nie przysługują osobom prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym, osobom współpracującym z osobami fizycznymi, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162), duchownym będącym płatnikami składek na własne ubezpieczenia, w razie wystąpienia w dniu powstania prawa do świadczenia zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie odrębnych przepisów, do czasu spłaty całości zadłużenia.

2. Prawo do świadczeń, o których mowa w art. 2 pkt 1, 2, 5 i 6, przedawnia się, jeżeli zadłużenie, o którym mowa w ust. 1, nie zostanie uregulowane w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia.”

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dziennik Ustaw rok 2021 poz. 1621)

Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dziennik Ustaw rok 2021 poz. 291)

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dziennik Ustaw rok 2021 poz. 1133)

Chcesz dowiedzieć się więcej, sięgnij po naszą publikację

Zgłoś naruszenie/Błąd