Niedaleko częstochowskiej Galerii Jurajskiej znajduje się pomnik ofiar getta żydowskiego. Upamiętnia on kilkadziesiąt tysięcy Żydów mieszkających niegdyś w Częstochowie oraz okolicach. W czasie drugiej wojny światowej zostali oni zamknięci w getcie, a potem wywiezieni do obozu zagłady w Treblice (podobnie jak Żydzi z Radomska). W miejscu gdzie znajduje się pomnik w czasie wojny była rampa kolejowa, skąd transporty wyruszały do Treblinki.
Wrzesień 2020 r., fot. Paweł Dudek
Pomnik ma postać muru z czerwonej cegły. Mur ten przerwany jest mniej więcej w połowie. Po stronie lewej umieszczono na nim Gwiazdę Dawida, wykonaną z fragmentów torów kolejowych. Po stronie prawej znajdują się poziomo przymocowane dwa fragmenty toru. Poniżej, przy murze znajdują się cztery tablice z napisami – jedna po polsku, jedna po angielsku i dwie po hebrajsku. Na polskiej umieszczono taką informację:
OD 22 WRZEŚNIA DO 7 PAŹDZIERNIKA 1942 R. NIEMIECKIE
WŁADZE OKUPACYJNE WYWIOZŁY Z TEGO MIEJSCA OKOŁO
40 TYSIĘCY ŻYDÓW Z CZĘSTOCHOWY I OKOLIC NA ZAGŁADĘ
DO KOMÓR GAZOWYCH OBOZU ŚMIERCI W TREBLINCE
PAMIĘCI POMORDOWANYCH
Obok pomnika znajduje się kilka ławek. Umieszczono tam także szklaną, przezroczystą instalację – to niemieckojęzyczny dokument z kolejowym wykazem jazdy sześciu transportów z ludnością żydowską z Częstochowy i okolic do obozu zagłady w Treblince.
Autorem pomnika odsłoniętego w październiku 2009 roku jest Samuel Willeneberg, pochodzący z Częstochowy rzeźbiarz i malarz, więzień obozu w Treblince, uczestnik powstania warszawskiego. Pomnik powstał także przy współpracy projektowej i aranżacji przestrzeni Marka Witkowskiego, Ewy Woszczyny i Jerzego Kędziory. Fundatorem pomnika był częstochowianin Zygmunt Rolat – biznesmen i społecznik żydowskiego pochodzenia, honorowy obywatel miasta.
O getcie częstochowskim
Getto w Częstochowie powstało na wiosnę 1941 roku. Jego teren obejmował północno-wschodni obszar centrum miasta, który właściwie pokrywał się z obszarem przedwojennej dzielnicy żydowskiej – od północy graniczna była ulica Kawia, od południa ulica Strażacka, od wschodu Warta, a od zachodu linia kolejowa. Gdy powstało getto, wszyscy Żydzi z innych części miasta musieli się tam przenieść, a Polacy z terenu getta – wynieść. Przed likwidacją (od 22 września do 8 października 1942 r.) getto zamieszkiwało ok. 48 tysięcy Żydów. Niemcy zostawili zaledwie około 5 tysięcy osób, które miały pracować w firmie Hasag. Reszta musiała iść na rampę kolejową przy ul. Strażackiej, skąd wywieziono ich do obozu w Treblince.
Zobacz podobne artykuły:
Ważne informacje
Jestem autorem wszystkich artykułów i zdjęć (chyba, że zaznaczyłem, że jest inaczej w jakimś konkretnym przypadku). Czasami korzystam ze starych zdjęć znalezionych w internecie, prasie, książkach, przesłanych przez Czytelników. Staram się pytać o zgodę na wykorzystanie takiego zdjęcia, ale nie zawsze to jest możliwe, a czasem niepotrzebne. Jeśli jednak naruszyłem czyjeś prawa autorskie, proszę o kontakt. Zdjęcia w artykułach są mniej więcej aktualne w stosunku do daty opublikowania artykułu, chyba, że zaznaczyłem inaczej. Jeśli znalazłaś/-eś błąd, chcesz coś zasugerować, skrytykować, pochwalić, napisz na [email protected] – wychodzę z założenia, że nie jestem nieomylny i mogłem coś przegapić, o czymś zapomnieć albo po prostu czegoś nie wiem. Pamiętaj także, że możesz sobie do woli i za darmo czytać, oglądać, ale nie wolno Ci kopiować żadnych moich tekstów oraz żadnych zdjęć. Jeśli jednak bardzo chcesz wykorzystać coś mojego, napisz na [email protected] – na pewno się dogadamy i tu niekoniecznie chodzi o pieniądze 🙂
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS