Polski ogród – najlepsze gatunki do rodzimego ogrodu

W dzisiejszych sklepach można nabyć okazy botaniczne z Kamczatki i Ameryki Południowej. Mimo tego ogromnego wyboru ekologowie namawiają, aby postawić na polski ogród, złożony z gatunków naturalnie występujących na terenie kraju. Rozwiązanie to ma bardzo wiele zalet praktycznych, a przy tym umożliwia stworzenie urodziwego i spójnego krajobrazu. Sprawdź, które rośliny sprawdzą się najlepiej na rodzimych zagonach.

1. Orlik pospolity
2. Barwinek pospolity
3. Bodziszek czerwony
4. Rdest wężownik
5. Kokoryczka wielokwiatowa
6. Złoć żółta
7. Wawrzynek wilczełyko
8. Długosz królewski
9. Jarząb pospolity
10. Sosna zwyczajna

Gatunki naturalnie występujące na terenie Polski nie potrzebują ochrony przed mrozem, wiatrem czy wysychaniem. Rosną doskonale bez interwencji człowieka, są bardziej odporne na choroby i szkodniki, więc dla ogrodnika są najmniej pracochłonne i kosztowne. Co więcej, są w pełni kompatybilne z regionalną fauną – stanowią pożywienie dla ptaków i owadów, łatwo ulegają zapylaniu, wspierają lokalny ekosystem. Unikając sadzenia obcych gatunków, minimalizujemy jednocześnie ryzyko ich dziczenia i inwazji w środowisku naturalnym.

Oto 10 gatunków ozdobnych, które warto posadzić w polski ogrodzie: 

Orlik pospolity

Jako wyrazisty kolorowy akcent na zagonach doskonale sprawdzi się orlik pospolity (Aquilegia vulgaris). Ta mierząca do 60 cm bylina nie ma wielu liści, ale gdy już rozkwitnie zachwyca dość dużymi fioletowymi kielichami z charakterystyczną ostrogą. A kwitnie od maja do lipca, więc radości w ogrodzie jest dość. Dobrze radzi sobie w słońcu i półcieniu, lubi żyzne i próchnicze podłoże, ale poza tym nie ma wysokich wymagań. Zamiera co prawda naturalnie po 2-3 latach, ale jest na tyle płodny, że do tego czasu zdążyć się skutecznie rozsiać. Orlik doskonale sprawdza się jako rustykalny kwiat cięty.

Orlik pospolity to wzniosła, fioletowa bylina, fot. Kate Kony/Shutterstock

Barwinek pospolity

Nieco delikatniejszym fioletem urzeka barwinek pospolity (Vinca minor), czyli niska bylina okrywowa o zimozielonych liściach. Dorasta zaledwie 15 cm, ale wspaniale rozprzestrzenia się na zboczach i zagonach, tworząc gęsty dywan, atrakcyjny przez cały rok. Ogrodnicy kochają barwinek przede wszystkim za jego upodobanie do cienia – rośnie tam, gdzie innym gatunkom się nie powodzi – oraz długi okres kwitnienia, od kwietnia do sierpnia. Kwiaty są raczej okrągłe, 5- lub 6-płatkowe, niby nieduże, ale bardzo wyraziste na tle ciemnozielonych, błyszczących liści. Co zaś najważniejsze, barwinek bardzo łatwo się rozmnaża poprzez podział kęp. Po transplantacji bardzo szybko przyjmuje się na nowym stanowisku, jedynie okazyjnie wymagając podlewania.

Barwinek pospolity to roślina okrywowa do cienia, fot. Orest lyzhechka/Shutterstock

Bodziszek czerwony

Na polskich nizinach bardzo łatwo jest spotkać bodziszek czerwony (Geranium sanguineum), ceniony za piękne kwiaty, raczej różowe niż czerwone. Ten gatunek również spełnia w ogrodzie rolę okrywową, ale preferuje pełne słońce lub półcień. Owłosione łodygi porośnięte są okrągłymi, dłoniastymi liśćmi, pośród których od maja do września pączkują okrągłe kwiaty. Na jesień liście przebarwiają się do żółta i czerwona, ale nie opadają, co jest wielkim plusem. Bodziszek czerwony z czasem tworzy bowiem obfite kępy, sięgające nawet 40 cm wysokości. Jest przy tym doskonale odporny na mrozy i gorsze warunki glebowe, a dodatkowo nie daje się chorobom ani szkodnikom. Raz posadzony nie wymaga żadnej pielęgnacji.

Bodziszek czerwony również uprawiany jest jako roślina okrywowa, fot. Kabar/Shutterstock

Rdest wężownik

Bardzo cennym dodatkiem do rodzimego ogrodu jest rdest wężownik (Bistorta officinalis). Gatunek typowy dla Polski zachodniej, tworzy dorodne kępy o wysokości nawet do 80-100 cm. Posiada dekoracyjne, lancetowate liście o falistym brzegu oraz kłosowate, bladoróżowe kwiatostany, które dorastają 15 cm. Lubi stanowiska na wpół zacienione, o umiarkowanie wilgotnym podłożu, ale nie potrzebuje nawożenia ani ochrony przed mrozem. Na zimę nadziemna część rośliny po prostu zamiera, aby odrodzić się na nowo na wiosnę. Co ciekawe, kłącza rdestu wężownika od stuleci wykorzystywane są jako zioło – mają pomagać przy biegunkach, stanach zapalnych żołądka oraz migdałków.

Ozdobne kwiatostany rdestu wężownika, fot. Tom Meaker/Shutterstock

Kokoryczka wielokwiatowa

Mało znanym, acz bardzo zdobnym rodzimym gatunkiem jest kokoryczka wielokwiatowa (Poligonatum multiforum). Jej nietypowy pokrój będzie doskonałym uzupełnieniem klasycznych zagonów. Na łukowatych łodygach sięgających do 70 cm rosną eliptyczne zielone liście, a pod nimi zwieszają się bardzo nietypowe, dzwonkowate białe kwiaty. Kokoryczka kwitnie od kwietnia do czerwca, a później na pędach pojawiają się czarne jagody, niestety trujące dla ludzi. Roślinę należy sadzić na cienistych, żyznych stanowiskach, idealnie pod koronami drzew. Bez kontroli łatwo się ona rozrasta, pozwalając zagospodarować mniej słoneczne zakątki ogrodu.

Kokoryczka wielokwiatowa na zagonie, fot. Stephen Farhall/Shutterstock

Złoć żółta

Kto lubi kolory w ogrodzie już wczesną wiosną, powinien zaprosić na zagony złoć żółtą (Gaga lutea). Ta dość pospolita roślina cebulkowa stanowi dobrą alternatywę dla krokusów lub żonkili. Delikatne gwiaździste kwiatki w optymistycznym odcieniu żółci wznoszą się na pojedynczych łodygach o długości 30 cm, z jednym tylko liściem odziomkowym. Mało wymagająca, złoć radzi sobie doskonale w słońcu i półcieniu, i sadzona jest zwykle w większych grupach, np. z fiołkami. Kwitnie wiosną, a na latem nie pozostaje po niej ślad, a zagony mogą łatwo zmienić swoją szatę. Cebulek nie trzeba z ziemi wykopywać, a z czasem robi się ich coraz więcej, co daje wspaniały efekt wizualny. Idealnie nadaje się przy tym do cięższych gleb gliniastych, które tak łatwo nie wysychają.

Optymistyczne kwiaty złoci żółtej, fot. Olena Belevantseva/Shutterstock

Wawrzynek wilczełyko

Aby rodzimy ogród tworzył kompleksową całość, potrzebuje również krzewów i drzew. W tej pierwszej kategorii na uwagę zasługuje warzywnek wilczełyko (Daphne mezereum), rosnący w Polsce na dziki, ale dość rzadki, a przez to intrygujący. Ten dość mało rozgałęziony krzew dorasta 1-1,5 m wysokości i ma ładne, lancetowate liście. Prawdziwą ozdobą rośliny są jednak różowe kwiaty obficie oblepiające pędy jeszcze przed pojawieniem się liści, zwykle w marcu lub kwietniu. Warzywnek wilczełyko jest co prawda trujący dla ludzi, ale przyciąga liczne ptaki, pszczoły i motyle.  Najlepiej sadzić go w słońcu, ale poradzi sobie również w cieniu, redukując po prostu liczbę kwiatów. Odczyn podłoża nie ma dla niego większego znaczenia, ale dla lepszych efektów przed sadzeniem warto do jamy domieszać kompost.

Wawrzynek wilczełyko to krzew o ozdobnych różowych kwiatach, fot. Robusta/Shutterstock

Długosz królewski

Do polskich ogrodów doskonale pasują również paprocie. Długosz królewski to gatunek (Osmunda regalis) w Polsce dość rzadki, spotykany głównie w regionach nadmorskich. Można go jednak z powodzeniem uprawiać na terenie całego kraju, o ile zadbamy o żyzną, torfową ziemię. Eleganckie pierzaste liście wyciągają się nawet na 2 metry w górę, stopniowo wyginając się w łuki. Wewnątrz kęp wykształcają się dodatkowo liście służące do rozmnażania, które jesienią nabierają żółtawej bądź pomarańczowej barwy – daje to bardzo ładny efekt estetyczny. Długosz królewski doskonale znosi mrozy, ale nie przepada za suszą, więc przy braku deszczu warto go podlewać. Najlepiej powodzi mu się w zacienionych miejscach.

Długosz królewski to piękna rodzima paproć, fot. knelson20/Shutterstock

Jarząb pospolity

Jakie drzewo warto wybrać do rodzimego ogrodu? Na przykład jarzębinę (Sorbus aucuparia). Ten pospolity gatunek zasługuje na nieco więcej uwagi niż tylko przelotne skojarzenie z jesienią. Dorasta 10-15 metrów i może mieć pokrój krzewiasty lub typową kulistą koronę. Wiosną urody dodają mu charakterystyczne pierzaste liście, w maju białe baldachowate kwiatostany, a już od lipca na gałęziach obserwować można piękne korale, ulubiony przysmak wielu gatunków ptaków. Jarząb pospolity jako drzewo bezdroży jest przyjemnie niewymagający i rośnie na każdym niemal typie podłoża, w słońcu lub cieniu.

Dojrzałe owoce jarzębiny to doskonała dekoracja ogrodu, fot. BestPhotoPlus/Shutterstock

Sosna zwyczajna

Polski ogród zasługuje również na iglaki. Najbardziej polecanym gatunkiem jest sosna zwyczajna (Pinus slyvestris), która może przyjmować formę karłowatych krzewów i wysokich drzew. Nie ma wielkich wymagań, poza odpowiednio naświetlonym stanowiskiem, i poradzi sobie nawet na bardzo suchych zboczach, w ubogiej, piaszczystej glebie czy w kamienistych zakątkach. Doskonale znosi suszę, szybko rośnie i jest długowieczna.

Sosna zwyczajna w ogrodzie, fot. Beekeepx/Shutterstock

Wbrew modzie na minimalizm, w rodzimym ogrodzie, jak na łące czy w lesie, powinno znaleźć się wiele różnych gatunków. Pomyślmy więc również o konwaliach, tojeściach, goździkach, dzwonkach, szałwiach czy wrzosach. Tylko tym sposobem wypełnione zostaną wszystkie nisze ekologiczne, a przydomowy ogród stanie się prawdziwym ekosystemem, zrównoważonym, odpornym na pogodowe anomalia i okresowe zaniedbania.

Bibliografia

Reakcja

0%0Pozytywnie0%0Neutralnie 0%0Negatywnie

Twoje emocje

0%0Lubię to!

0%0Super0%0Ekscytujący 0%0Ciekawy0%0Smieszny0%0Smutny0%0Wściekły0%0Przerażony0%0Szokujący0%0Wzruszający0%0Rozczarowany0%0Zaskoczony

Co sądzisz?

0%0Prawda0%0Manipulacja0%0Fake news

0

0Ulub

Oryginalne źródło ZOBACZ