Adresatami prośby były m.in. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Sieć Badawcza Łukasiewicz, Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej, Narodowe Centrum Nauki…
Według Ministerstwa Spraw Zagranicznych działania MSZ są reakcją na wyrzucenie przez Izrael ambasadora RP w Tel-Awiwie Marka Magierowskiego i na obraźliwe wypowiedzi pod adresem Polski ze strony szefa izraelskiej dyplomacji – napisał Onet. Zdaniem MSZ chodzi o zachowanie podstawowej zasady w dyplomacji, tj. zasadą wzajemności. W tym przypadku – żeby w spotkaniach brali udział urzędnicy tej samej rangi.
– Jeśli trwa spór polityczny między naszymi krajami, to niech odpowiednie służby dyplomatyczne starają się go rozwiązać. Po co wplątywać w to instytucje kultury i nauki, które działają raczej na rzecz współpracy i wykonują swoją codzienną robotę – mówi Zygmunt Stępiński, dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie. – Wczoraj był u mnie pracownik Yad Vashem, który współpracuje z nami od lat, odpowiada m.in. za szkolenie polskich nauczycieli w Izraelu. Czy przed spotkanie mam zapytać go czy ma jakieś upoważnienia od swojego dyrektora? Albo w ogóle nie spotkać się, bo jest urzędnikiem zbyt niskiej rangi? Nie, my mamy coś do załatwienia poza wielką dyplomacją i polityką. I spotkałem się z nim.
Dyrektor Polin również dostał podobną rekomendację MSZ.
– Odpisałem, że to niemożliwe, żebym informował o każdym kontakcie, bo z izraelskimi naukowcami, działaczami, szkołami jesteśmy w stałym kontakcie. To muzeum powstało również dzięki takim relacjom – mówi Zygmunt Stępiński. – Czy za każdym razem mamy pytać o zgodę? Przecież odwiedziny u nas izraelskich szkół, weteranów są niemal codziennością. To u nas mogą poznać zrozumieć, że nasze relacje nie sprowadzają się do Holokaustu. Są dużo starsze i głębsze. Odebrałem te działania jako niepotrzebne rozciągniecie sporu politycznego i dyplomatycznego między Polską a Izraelem na instytucje kultury i nauki, a więc dziedziny, które pozwalają nawiązywać relacje, kiedy polityka zawodzi. Niestety takie listy naszych kontaktów nie poprawią.
Co tak naprawdę oznacza ministerialna prośba dla ludzi z nauki?
Profesor Jacek Leociak z Polskiej Akademii Nauk, historyk Zagłady pracuje w wieloma historykami z uniwersytetów izraelskich w Hajfie, Jerozolimie, Tel Awiwie, instytutu Yad Vashem. Z wieloma z nich utrzymuje kontakty naukowe, kilku traktuje jako przyjaciół, nigdy nie sprawdza, jakie miejsce zajmują w hierarchii. – To znaczy, że mam teraz informować o każdym kontakcie z nimi? W wielu przypadkach nie da się odróżnić korespondencji i spotkań naukowych od prywatnych – mówi autor „Przewodnika po getcie warszawskim”. – Ministerialna rekomendacja jest absurdalna, ale niestety nie jestem nią zaskoczony. To było tylko kwestią czasu, kiedy się pojawi. Upokorzenie – wiem, że to mocne słowo, ale tak właśnie się czuję żyjąc w kraju, w którym muszę raportować o swoich kontaktach z naukowcami z jakiegoś innego kraju. Nie mam wątpliwości, że władza chciała osiągnąć efekt mrożący.
Jacek Leociak przypomina, że dwa lata temu strona rządowa próbowała wprowadzić nowelę ustawy o IPN, która zakładała kary za „przypisywanie Narodowi Polskiemu lub Państwu Polskiemu odpowiedzialności lub współodpowiedzialności za popełnione przez Trzecią Rzeszę Niemiecką zbrodnie nazistowskie”. Posunięcie było odczytywane jako próba tłumienia niezależności naukowej w badaniach nad Zagładą.
– Obecna władza nie chce badań nad Holokaustem puścić „na żywioł” – mówi prof. Leociak. – Ta rekomendacja to rodzaj sita, przez które będą musiały przejść wszelkie badania, a władza wyłapie te jej zdaniem niepokojące i „szkodliwe”. Nie oszukujmy się, to my, historycy Zagłady, znajdziemy się w tym sicie. Przecież to, co najbardziej drażliwe w relacjach izraelsko-polskich, to właśnie ten temat. Mamy do czynienia z coraz bardziej autorytarną władzą, która jak najmniej obszarów życia zostawia przypadkowemu biegowi. Tym bardziej w tak drażliwej kwestii jak historia Zagłady. Skoro ma być rejestr ciąż, to dlaczego nie założyć rejestru kontaktów polsko-żydowskich.
Drugą po historykach Zagłady najliczniejszą grupą współpracującą z izraelskimi instytucjami są polscy badacze zajmujący się naukami ścisłymi. Izrael jest technologiczną potęgą.
– Od 2006 roku współpracuję z Instytutem Naukowym Weizmana w Rechowot, stworzonym przez pierwszego prezydenta Izraela. To jedna z najlepszych placówek badawczych na świecie zajmujących się fizyką – mówi profesor Perła Kacman z Instytutu Fizyki Polskiej Akademii Nauk. – Od paru lat PAN i Izraelska Akademia Nauk finansują wspólnie nasze projekty współpracy. Dzięki tej współpracy polscy naukowcy mogą uczestniczyć w pracach powstających w Instytucie Weizmana, publikujemy z naszymi izraelskimi kolegami w najważniejszych czasopismach naukowych na świecie. Bywa, że kontaktujemy się kilkanaście razy w tygodniu. Nie zamierzam o niczym naszych władz informować. Jak zadzwoni moja współpracowniczka dr Hadas Shtrikman, to mam jej powiedzieć, choć znamy się od 15 lat: nie mogę rozmawiać, muszę się zapytać ministerstwa?
Profesor Kacman się śmieje, że sytuacja jest bardziej absurdalna niż za PRL-u.
– Za komuny nie mieliśmy kontaktów dyplomatycznych z Izraelem. Nie można było oficjalnie odwiedzać państwa, ale nikt w Polsce nie nakazywał zdawać sprawozdania z rozmów czy korespondencji.
Agnieszka Maciejowska, była attache kulturalna w Izraelu, była szefowa Instytutu Kultury Polskiej w Izraelu, tłumaczka z hebrajskiego: – Nigdy nie spotkałam się z sytuacją, żeby naukowiec czy artysta musiał pytać o zgodę na kontakt ze stroną izraelską czy jakąkolwiek inną.
Do Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Ministrostwa Edukacji Narodowej i Nauki wysłaliśmy prośbę o odpowiedź na kilka pytań:
1. Dlaczego została wydana rekomendacja?
2. Dlaczego teraz została upubliczniona?
3. Ile osób i instytucji musi się poddać rekomendacji?
4. Co ma zawierać zgłoszenie? Informację o spotkaniu czy również poruszanej tematyce?
5 Jakie będą kary za niezastosowanie się do rekomendacji?
Na razie nie otrzymaliśmy odpowiedzi.
Czytaj także: „Mojego miejsca im nie oddam. Zostaję w Polsce”
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS