Polisolokaty – postanowienia niedozwolone i unieważnienie umowy

Pojęcie „polisolokaty”

Polisolokata – to potoczna nazwa umowy ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym (UFK). Początkowo przyjmowano, że UFK są umowami mieszanymi, nienazwanymi z elementami klasycznego modelu ubezpieczenia na życie i postanowieniami charakterystycznymi dla umów oszczędnościowo-inwestycyjnych.

Aktualnie sądy badając dokładniej istotę polisolokat często dochodzą do wniosku, że są one umowami o charakterze jedynie inwestycyjnym i stoją w sprzeczności z istotą stosunku prawnego ubezpieczenia. W praktyce można zatem stwierdzić, że pod przykrywką ubezpieczenia na życie sprzedawano produkty inwestycyjne.

W założeniu tzw. polisolokaty miały na celu przynieść klientom zyski. Gromadzone na ich rachunkach składki były lokowane w różnego rodzaju funduszach inwestycyjnych. Jednak jak się okazywało polisolokaty najczęściej nie przynosiły żadnych zysków lub gdy je przynosiły to i tak były one przeznaczane na pokrycie licznych opłat i prowizji pobieranych przez towarzystwa ubezpieczeniowe.

Promocja: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł

Czym są opłaty likwidacyjne, warunkowe, dystrybucyjne, świadczenia wykupu?

W przypadku wcześniejszego wypowiedzenia umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym Ubezpieczyciele potrącają znaczną cześć wpłaconych przez klienta środków tytułem tzw. „opłaty likwidacyjnej”, „opłaty warunkowej”, „opłaty dystrubucyjnej”, „świadczenia wykupu”. W wyniku wcześniejszego rozwiązania umowy konsument zostaje pozbawiony często 40-80% wpłaconych składek, a niekiedy nawet 99-100% (w przypadku zakończenia umowy w 1 lub 2 roku jej obowiązywania).

Postanowienia niedozwolone

Na UFK należy spojrzeć z perspektywy ochrony konsumenta – strony umowy faktycznie i ekonomicznie słabszej i dokonać oceny jej zapisów – czy nie stanowią one postanowień niedozwolonych w myśl art. 385 ¹ § 1 k.c. Zgodnie bowiem z ww. przepisem postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu tj. w szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przy zawieraniu polisolokaty. UFK zawierające postanowienia odnośnie zatrzymania części środków zgromadzonych przez klienta, kształtują prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.