Polacy rzucili się po nowe świadczenie. “Zatrzęsienie wniosków”

1 stycznia 2024 r. weszła w życie ustawa o świadczeniu wspierającym dla osób z niepełnosprawnościami, o którą od dawna apelowało to środowisko.

Osoby, które chcą ubiegać się o to świadczenie muszą najpierw zgłosić się do wojewódzkiego zespołu ds. orzecznictwa (WZON), który punktowo określi poziom potrzeby wsparcia danej osoby. Po wydaniu tej decyzji osoba uprawniona powinna do ZUS złożyć wniosek o wypłatę świadczenia.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

150 tys. wniosków o świadczenie wspierające

– Mamy zatrzęsienie wniosków o świadczenie wspierające. Do WZON-ów wpłynęło ich już ponad 150 tys. – przyznał w rozmowie z PAP wiceminister rodziny, pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Jak dodał, ponad 3 tys. osób przeszło już przez proces określenia potrzeby wsparcia. –Blisko połowa z nich otrzymuje 80 punktów i więcej. […] Chciałbym wszystkich zainteresowanych uspokoić, liczba punktów, jakie otrzymują ludzie jest dużo wyższa niż się wielu obawiało – stwierdził Krasoń.

Liczba punktów zależy od wielu czynników np. od wieku i zdolności do samodzielnego funkcjonowania. W trakcie ustalania poziomu wsparcia komisja ocenia, jakie konkretne wsparcie jest potrzebne konkretnej osobie do zachowania niezależności.

Wiceminister zwrócił uwagę, że zainteresowanie nowym świadczeniem jest tak duże, że potrzebne jest usprawnienie procesu.

– Było 600 osób orzekających, które przewidziała tamta ekipa rządząca. My przyspieszyliśmy proces szkoleń i certyfikowania kolejnych orzeczników. Mamy ich już w sumie 1100, kolejne szkolenia będą się odbywać w najbliższych tygodniach. Dzięki temu ten potencjał orzekający będzie dużo wyższy. Nie zmienia to faktu, że i tak potrzeby są ogromne – stwierdził.

Krasoń przyznał, że liczy na poprawę tej sytuacji z każdym tygodniem. Wyraził nadzieję, że świadczenie trafi do osób potrzebujących możliwie jak najszybciej.

Jak zgłosić się po świadczenie wspierające?

Osoby zainteresowane nowym świadczeniem mogą zgłosić się po nie w tradycyjny sposób, czyli podczas wizyty osobistej. Wiceminister zwrócił uwagę, że jest to najpopularniejsza droga, z której skorzystało prawie 80 proc. wnioskujących. Jego zdaniem jest to problem.

– Urzędnik musi i tak skopiować go na wersję elektroniczną. Wydłuża to cały proces. Mam więc apel do osób, które chcą wnioskować o przeskalowanie, aby robiły to przez portal Emp@tia – podkreślił.

Ile wynosi świadczenie wspierające?

Świadczenie wspierające jest wprowadzane w trzech etapach. Wszystko zależy od tego, jaką liczbę punktów otrzyma wnioskodawca.

Osoby, które uzyskały od 87 do 100 pkt. mają prawo starać się o świadczenie już od tego roku. W przypadku punktacji 78-86 pkt. składanie wniosków będzie możliwe od przyszłego roku. Osoby, które zdobędą od 70 do 77 pkt. będą mogły zgłosić się po świadczenie od 2026 r.

Wyjątkiem osoby, które mają co najmniej 70 pkt., ponieważ będą one mogły uzyskać świadczenie wspierające od 2024 r., pod warunkiem że po 31 grudnia 2023 r. opiekunom tych osób będzie przysługiwało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez organ gminy.

Świadczenie wspierające wynosi od 40 do 220 proc. aktualnej wysokości renty socjalnej (obecnie wynosi 1780,96 zł). Ostateczna kwota wsparcia zależy od punktacji:

• 95-100 pkt. – 220 proc. renty socjalnej,
• 90-94 pkt. – 180 proc. renty socjalnej,
• 85-90 pkt. – 120 proc. renty socjalnej,
• 80-84 pkt. – 80 proc. renty socjalnej,
• 75-79 pkt. – 60 proc. renty socjalnej,
• 70-74 pkt. – 40 proc. renty socjalnej.

O dodatkowe pieniądze mogą ubiegać się obywatele, którzy posiadają status osoby z niepełnosprawnością potwierdzony na podstawie jednego z trzech dokumentów:

• orzeczenia o niepełnosprawności i jej stopniu (wydanego przez zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności),
• orzeczenia o niezdolności do pracy lub orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji (wydanego przez lekarzy orzekających w ZUS),
• orzeczenia o inwalidztwie (wydanego przed wrześniem 1997 r. przez komisje lekarskie ds. inwalidztwa i zatrudnienia).

Jak już informowaliśmy w WP, ta nowa forma wsparcia jest przyznawana bezpośrednio osobie z niepełnosprawnością, która ukończyła 18 lat. Do 2024 r. na wsparcie od państwa mogli liczyć wyłącznie opiekunowie osób niepełnosprawnych (wypłacały je gminy).