Polacy przed lustrem. Koniec pogoni za perfekcyjną sylwetką?

Agnieszka nigdy specjalnie się nie odchudzała. Przed ciążą ważyła około 50 kilogramów, po – jej waga wahała się w okolicy 60. – Trzy lata temu nagle zaczęłam puchnąć. Byłam w szoku, nie wiedziałam, co się dzieje – mówi w rozmowie z Interią.

Wprowadziła w życie dietę i ćwiczenia. Do sprawy podchodziła dość radykalnie. – Chodziłam na siłownię nawet kilka razy dziennie, kupiłam dietę pudełkową, stosowałam wręcz post, jedząc zaledwie 1000 kilokalorii dziennie. Waga nie spadała, przeciwnie, szła do przodu – wspomina.

Moment krytyczny? Weszła na wagę i zobaczyła 92 kilogramy. Czuła się źle nie tylko fizycznie, ale i psychicznie. A zapewnia, że rzetelnie próbowała zrzucić wagę. Robiła też badania, szukała przyczyny tego stanu rzeczy.

Po 1,5 roku okazało się, że ma lekką insulinooporność. – Lekarz mi poradził, żebym udała się do diabetologa. Bo jest taki lek, Ozempic, który pomaga schudnąć. Tak to ujął. Podkreślił, że to jest lek na cukrzycę i mogę mieć problem z otrzymaniem recepty, bo lekarze na insulinooporność tego nie przepisują.

Ozempic to lek, który w składzie ma semaglutyd. Jak czytamy w charakterystyce produktu leczniczego, jest “wskazany do stosowania u dorosłych z niedostatecznie kontrolowaną cukrzycą typu 2 łącznie z odpowiednią dietą i wysiłkiem fizycznym”. Semaglutyd zmniejsza stężenie glukozy we krwi. Lek dostępny jest w postaci roztworu do wstrzykiwań. 

Niezgodnie ze wskazaniem chcą go też przyjmować osoby, które cukrzycy wcale nie mają. Dlaczego? Semaglutyd zmniejsza masę ciała i masę tłuszczową w wyniku zmniejszenia podaży kalorii, w tym hamowania apetytu, w szczególności na pokarmy wysokotłuszczowe.

Na forach i innych grupach tworzących się na potęgę w mediach społecznościowych ludzie wymieniają się informacjami, jak pomóc sobie zrzucić zbędne kilogramy. Wspomniany środek pojawia się tam wielokrotnie. Padają też nazwy innych leków, których nie będziemy podawać. 

– Wiedziałam, że będzie ciężko, ale byłam zdeterminowana – mówi nam Agnieszka. Dopiero trzeci lekarz zgodził się przepisać jej receptę. 

Łącznie Agnieszka schudła 27 kilogramów. – Teraz mam energię i chęć do tego, by żyć – ocenia nasza rozmówczyni.

O leki, które mają pomóc zrzucić zbędne kilogramy, pytamy psychodietetyczkę i psychoterapeutkę Elżbietę Lange. – Nie ma takiego leku, który zastąpi nam zmianę stylu życia, zmianę nawyków i rozprawi się z przyczyną naszej nadwagi lub otyłości, która często ma swoje podłoże psychologiczne w zranieniach i traumach – mówi Interii.

Jak ocenia, leki typu Ozempic działają tymczasowo, krótkotrwale, głównie hamując łaknienie. Pytanie jednak, co dalej. Psychodietetyczka poznała w swoim gabinecie osoby, które po odstawieniu takich substancji rzucały się na słodycze. I to był duży problem, pojawiał się efekt jo-jo.

– Najczęściej ten sam lek musi być stosowany z odpowiednią dietą, ograniczeniem węglowodanów i pracą nad zmianą nawyków. Lekarz najlepiej oceni, co jest potrzebne – dodaje Lange.

Zwraca uwagę na osoby, które decydują “leczyć się” na własną rękę. – To nie jest nowość. Znam przypadki, gdzie ludzie łykali pałeczki tasiemca, aby schudnąć. Są osoby, które zrobią wszystko kosztem zdrowia. Badania pokazują, że kobiety w Polsce bardziej boją się przytyć niż zachorować. Pokazuje to siłę nacisku na wygląd, nawet często kosztem zdrowia – zauważa ekspertka.

Elżbieta Lange pytana, gdzie jesteśmy, jeśli chodzi o stosunek do naszych ciał, odpowiada: – Żyjemy w narcystycznej kulturze ładnego obrazka, bardzo wspieranej przez media społecznościowe. Dziś walczymy z czymś jeszcze bardziej abstrakcyjnym i nierealnym do osiągnięcia – obrazem ideału ciała, który w rzeczywistości nie występuje. Utożsamiamy się z ideałem piękna, który jest wirtualny, wykreowany przez grafików i sztuczną inteligencję.

– To bardzo niebezpieczne. Jeśli kilkanaście razy dziennie porównujemy się z wirtualnym ideałem ciała, często podprogowo, zupełnie nieświadomie, najczęściej porównujemy się na własną niekorzyść, co frustruje, niszczy poczucie własnej wartości i zaburza widzenie siebie i swojego ciała – wskazuje ekspertka.

Zauważa również, że trend ciałopozytywności zyskuje na popularności. W mediach społecznościowych pojawia się coraz więcej kont normalizujących sylwetki inne niż szczupłe. Według Lange istnieje ryzyko niewłaściwej interpretacji ruchu ciałopozytywnego. – Akceptacja ciała nie oznacza braku odpowiedzialności za zdrowie. Otyłość jest chorobą, nadwaga jest trampoliną do otyłości. Jeśli nie zwracamy na to uwagi, nie szanujemy własnych ciał i zdrowia. 

– Zgadzam się z tym, że każdemu ciału należy się szacunek, bez względu na wygląd, bo ciało nie jest od wyglądania, jest od życia – wskazuje jeszcze Elżbieta Lange. W jej ocenie dziś potrzebna jest “większa neutralność względem ciała”. Ciałoneutralność. – Jemu należy się szacunek, bo to jest nasz dom. Bez niego nasza egzystencja jest niemożliwa – zauważa.

Mimo to, jak ocenia, “wciąż skupiamy się na obrazku, zamiast skupiania się na zdrowiu i potrzebach ciała takich jak ruch, odżywianie, nawodnienie, sen, wypoczynek czy dotyk”. – Często o tym zapominamy. Kultura narcystyczna promuje głównie ładny obrazek, czym robi wiele złego. Dziś właśnie wygląd stał się pierwszym kryterium oceny człowieka – podsumowuje.

– Te dwa nurty (kult szczupłego ciała i ciałopozytywność – red.) istnieją równolegle, ścierają się – uważa socjolożka Julita Czernecka. – Nadal działa bardzo silny trend westernizacji ciała, kultu młodości i szczupłej sylwetki. Jednakże trend ciałopozytywności również zyskuje na znaczeniu. Staje się coraz bardziej widoczny w mainstreamie. Na przykład niektóre marki promują bieliznę, angażując modelki z bardziej znormalizowanymi sylwetkami, a nie tylko bardzo szczupłych.

Mimo to socjolożka nie ma wątpliwości – kult szczupłych sylwetek jest nadal bardzo silny. Widać to chociażby po sesjach zdjęciowych w rozmaitych magazynach – nadal pojawiają się tam głównie “perfekcyjne” sylwetki.

Jak mówi ekspertka, popularność leków wspomagających odchudzanie wynika m.in. z tego, że z natury jesteśmy leniwi. – Z chudnięciem jest tak, że chcemy to zrobić bez wysiłku. Jeżeli istnieje lek na cukrzycę, dzięki któremu można schudnąć, każdy będzie chciał wziąć zastrzyk i pozbyć się kilogramów – podkreśla socjolożka.

– Najważniejszy trend, który powinien być promowany, to po prostu trend zdrowia. Natomiast kultura, w której żyjemy, nie do końca to promuje. Wystarczy spojrzeć choćby na ilości cukru i przetworzonego jedzenia, które spożywamy – dodaje.

To jednak droga na skróty. – Za wszystko płacimy cenę – te leki też nie pozostawiają nas bez konsekwencji – podsumowuje Julita Czernecka.

Chcesz porozmawiać z autorkami? Napisz: [email protected], [email protected]   

Bądź na bieżąco i zostań jednym z ponad 200 tys. obserwujących nasz fanpage – polub Interia Wydarzenia na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!