Pokolenie Z a kompetencje cyfrowe

Przyszłość zawodowa studentów

Rozwój technologii rodzi nowe zawody, oparte na kompetencjach cyfrowych i kreatywności. Według badań Pracuj.pl Generacja Z najczęściej ze wszystkich pokoleń korzysta w pracy z rozwiązań cyfrowych – 91% sięga po smartfony, 85% po aplikacje mobilne, a 71% – po oprogramowanie w chmurze. Jednocześnie to ona najczęściej jest niepewna swoich kompetencji technologicznych – blisko połowa badanych z tej grupy uważa, że w oczach rekruterów mogą być one za słabe. W obliczu startu roku akademickiego i zbliżającego się Festiwalu Pracy JOBICON Online sprawdzamy, jakie perspektywy zawodowe rysują się przed dzisiejszymi studentami i absolwentami.

Z materiału dowiesz się, że:

• Przez dekadę liczba studentów w Polsce spadła o ponad jedną trzecią.
• Według badanych dziś studentom łatwiej o pracę niż 10 lat temu.
• Cyfryzacja stwarza szanse, ale też zagrożenia dla Generacji Z.
• Badani w wieku 18-24 uważają, że mają za słabe kompetencje cyfrowe.
• Na nowym rynku pracy zyskuje na znaczeniu łączenie cyfryzacji i umiejętności miękkich.

Coraz mniej studentów

1 października w Polsce rozpocznie się nowy rok akademicki. Nasz kraj ma już dawno za sobą największy boom edukacyjny w szkołach wyższych. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w ciągu nieco ponad dekady liczba studentów na polskich uczelniach spadła aż o 34% – z 1,84 mln w roku akademickim 2010/2011 do 1,22 mln w 2020/2021. Jeszcze większą różnicę widać było w przypadku absolwentów – w ostatnich 10 latach ich liczba spadła o 41%.

Wykształcenie wyższe ważny punktem w CV

Mimo obserwowanych spadków, studenci stanowią wciąż bardzo ważną grupę osób wchodzących na rynek pracy. Wykształcenie wyższe jest także ważnym punktem w CV dla części pracodawców, szczególnie w branżach wymagających specjalistycznych umiejętności lub zaawansowanej wiedzy teoretycznej. Co więcej, ponad połowa studentów i absolwentów uczestniczących w badaniach Pracuj.pl twierdzi, że młode osoby mają dziś więcej możliwości rozwoju kariery, niż ludzie będący na tym samym etapie życia 10 lat temu.

Jednocześnie trudno dyskutować z opinią, że obecni studenci i absolwenci coraz częściej dostrzegają potrzebę bardziej praktycznej edukacji, dopasowanej do nowych okoliczności. Na rynku pojawiają się nowe zawody, wymagające kompetencji cyfrowych i miękkich, w których młode talenty mają szansę stać się pionierami. Jakim perspektywom będą musieli stawić czoła studenci? Czy czują się na to gotowi? Sprawdzamy to w najnowszym materiale ekspertów Festiwalu Pracy JOBICON Online.

Pokolenie Z a technologia

Studenci to w zdecydowanej większości przedstawiciele Generacji Z, która dorasta wraz z rozwojem technologii. Wydaje się naturalne, że świetnie odnajduje się w pracy w stopniowo cyfryzującym się otoczeniu zawodowym. I rzeczywiście, według badania Pracuj.pl „Cyfrowa ewolucja kariery” to pokolenie, które zdecydowanie najczęściej sięga w pracy po technologie. Polacy w wieku 18-24 lat najchętniej ze wszystkich używają w czasie wykonywania obowiązków smartfonów (91%), social media (88%), aplikacji mobilnych (85%) laptopów (80%) i oprogramowania w chmurze (71%).

Jednocześnie jednak okazuje się, że w obliczu postępu technologicznego Generacja Z wykazuje… szczególnie duże obawy. 47% reprezentantów Generacji Z badanych przez Pracuj.pl obawia się, że zbyt słabe kompetencje cyfrowe będą się odbijać na dalszym przebiegu ich karier. Z kolei według raportu The Network „Decoding Global Talent” szybszej automatyzacji miejsc pracy w wyniku COVID-19 spodziewa się aż 50% badanych Polaków poniżej 20. roku życia.

– Powodem obaw przed technologiami ze strony młodych, rozpoczynających kariery Polaków może być z jednej strony większa wrażliwość i niepewność siebie, a z drugiej większa świadomość zawrotnego tempa zmian. Pokolenie Z dorasta razem z nowinkami technicznymi, jest świadome skali cyfryzacji i jej wpływu na rozwój nowych zawodów, co w zetknięciu z młodym wiekiem oraz wchodzeniem w dorosłe życie może powodować obawy. To grupa, która swoje naturalne techniczne możliwości powinna traktować jako cenny potencjał, jest przyzwyczajona do testowania własnych umiejętności i chłonięcia nowych rozwiązań. Rolą menedżerów, specjalistów HR i pracodawców jest, by zamiast obaw podsycać u młodych pracowników świadomość tego potencjału – komentuje Agnieszka Bieniak, Dyrektor HR w Grupie Pracuj.

Brak doświadczenia zawodowego największą barierą

W niedawnym badaniu Pracuj.pl ankietowani studenci i absolwenci przyznali, że brak doświadczenia zawodowego jest dla wielu z nich barierą trudną do przeskoczenia na początku kariery. Dlatego zdecydowana większość z nich widzi sens w podejmowaniu pracy już na studiach, co ma ułatwić wejście w życie zawodowe w późniejszych latach.

Powodem decyzji o szybkim podjęciu pracy bywa często niewiara w realne przekładanie się wiedzy z uczelni na możliwości zawodowe. Według raportu „First steps into the labour market” przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte, 47% studentów i absolwentów z Europy Środkowej uważa, że uczelnie wyższe przygotowały ich dobrze lub bardzo dobrze do wykonywania zawodu. Dla porównania, w Polsce twierdziło tak 36%, natomiast co czwarty oceniał przygotowanie źle lub bardzo źle (24%).

Rynek pracy ewoluuje, m.in. pod wpływem automatyzacji, co rodzi potrzebę nowych kompetencji. Co ważne, nie zawsze chodzi wyłącznie o umiejętności czysto technologiczne, a raczej umiejętność łączenia ich z innymi kompetencjami. Kluczowego znaczenia nabierają umiejętności, które odróżniają pracę człowieka od systemów informatycznych, robotów czy sztucznej inteligencji. Eksperci DELab UW wśród najważniejszych cech pracownika przyszłości identyfikują łączenie zaawansowanych kompetencji poznawczych, społecznych i technicznych. W ich raporcie zwraca się uwagę na fakt, że większość ankietowanych chce, by studia w Polsce uczyły kreatywności i krytycznego myślenia, przedsiębiorczości i kompetencji cyfrowych. Znaczącym faktem jest, że listy tego typu kompetencji jako priorytetowych w swoich opracowaniach przedstawiają także m.in. McKinsey Institute i eksperci Światowego Forum Ekonomicznego.

Nowe zawody to szansa dla studentów

Połączenie naturalnych dla siebie kompetencji cyfrowych, świadomości wyzwań cyfrowej gospodarki, a także uzupełnianie ich o kompetencje miękkie może czynić z przedstawicieli Generacji Z pionierów nowo powstających sektorów, zawodów lub profesji, których wzrost przyspieszył w ostatnich latach. To obszary, które „rosną” razem z młodymi specjalistami – obecnymi studentami i absolwentami – często dołączającymi do nowych dziedzin, w których za kilka lat mogą stać się cennymi mentorami dla coraz szerszego strumienia specjalistów.

Przykładem takiego obszaru może być choćby kognitywistyka – stosunkowo nowa na polskich uczelniach dziedzina interdyscyplinarna, związana m. in. ze sztuczną inteligencją. Szybki wzrost odnotowują obszary związane z analizą big data, bezpieczeństwem sieci, internetem rzeczy. Wzrasta znaczenie m.in. designerów, specjalistów od interfejsów użytkownika, prawnicy specjalizujący się w nowych regulacjach cyfrowych.

Światowe Forum Ekonomiczne szacuje w raporcie opublikowanym w 2020 r., że z powodu automatyzacji może przestać istnieć w ciągu pięciu lat 85 mln miejsc pracy, ale jednocześnie może powstać do 97 mln nowych stanowisk. Najmocniej zagrożone likwidacją są stanowiska asystentów w administracji, kadrach i księgowości, natomiast rośnie zapotrzebowanie na pracowników w szeroko pojętym sektorze technologicznym, w marketingu, sprzedaży czy produkcji treści oraz mających umiejętności pracy z ludźmi z różnych środowisk. Dużą wagę na rynku pracy będzie miała także umiejętność krytycznego myślenia.

Kompetencjom cyfrowym i rozwojowi w branżach, które stymulują ich rozwój poświęcona będzie część z wystąpień, warsztatów i spotkań z pracodawcami podczas najnowszej edycji Festiwalu Pracy JOBICON Online, organizowanego przez Pracuj.pl 20 i 21 października. Poprzednią, marcową edycję imprezy odwiedziło 75 000 użytkowników, z których ponad 1/3 stanowili reprezentanci Generacji Z.

– Wśród kategorii ofert pracy, którymi byli najczęściej zainteresowani kandydaci uczestniczący w poprzednich edycjach JOBICON, znalazły się m.in. IT/programowanie, internet/e-commerce oraz marketing/reklama. To obszary szczególnie związane z kompetencjami cyfrowymi. Dla studentów i absolwentów w pierwszych latach kariery bezpośrednie spotkania z pracodawcami czy też wystąpienia praktyków i influencerów z różnych branż są często skutecznym bodźcem do wybrania odpowiedniej ścieżki, związanej z trendami przyszłości. Podobne pozytywne impulsy chcemy przekazywać w ramach dziesiątek spotkań i wydarzeń podczas najnowszej edycji JOBICON – komentuje Katarzyna Kociuba, Marketing Manager Pracuj.pl.

Nauka przez całe życie

Ostatnie kilkanaście miesięcy przyspieszyło na świecie część procesów technologicznych, co w dłuższej perspektywie nie pozostanie bez wpływu na charakter rynku pracy, poszukiwane grupy talentów, trendy w edukacji. Studenci rozpoczynający właśnie rok akademicki będą wśród grup, które tych zmian doświadczać będą w największym stopniu. Nie wszyscy z nich będą specjalistami od technologii – ale każde doświadczenie zawodowe, które zdobędą już na początku dorosłego życia, będzie cenną lekcją na przyszłość kariery.

“Im więcej wiesz, tym więcej pozostaje do poznania i wciąż tego przybywa” – ten cytat Francisa Scotta Fitzgeralda dobrze oddaje charakter dzisiejszych czasów na rynku pracy. Dlatego lifelong learning – kształcenie przez całe życie to obowiązek dla ludzi chcących rozwijać swoje życie zawodowe w trzeciej dekadzie XXI wieku. Otwarta wydaje się dyskusja na temat zmian, które powinny zajść na uczelniach w celu dopasowania systemu nauczania do nowych wyzwań dla studentów i absolwentów. Kluczem powinno być zachęcanie ich do rozwoju kreatywności w pracy i dostosowywania swoich umiejętności do oczekiwań, które niosą ze sobą nowe czasy.

Źródło: Pracuj.pl

Zgłoś naruszenie/Błąd