Pogrzeb Pelego. “Pożegnanie z królem”

W pogrzebie Edsona Arantesa do Nascimento, znanego jako Pelé, uczestniczył prezydent Brazylii Lula da Silva, który w mediach społecznościowych napisał o pogrzebie, że było to “pożegnanie z królem“.

Da Silva był jednym z ostatnich gości na trwającym od poniedziałku czuwaniu przy trumnie piłkarza. Szef państwa wziął udział w krótkiej modlitwie w intencji Pelego zorganizowanej przez obecnych przy trumnie duchownych.

Ostatnie pożegnanie Pelego rozpoczęło się na stadionie Vila Belmiro, gdzie brazylijski piłkarz grał przez większość swojej kariery. Trumna z ciałem wyruszyła w kondukcie ulicami miasta w stronę cmentarza. Ulice miasta były w tym czasie zamknięte. Atmosfera podczas ceremonia była podniosła, kibice wiwatowali i nagradzali brawami trzykrotnego mistrza świata.

Kondukt pogrzebowy przeszedł w pobliżu domu 100-letniej matki brazylijskiego piłkarza. Tam kibice skandowali “Pele!”.

Trumna z ciałem króla futbolu przewożona była wozem strażackim. To jedna z brazylijskich tradycji. Również legendarny Garrincha, kompan Pelego, został po swojej śmierci w ten sposób uhonorowany.

Pele spoczął na 9. piętrze Memorial Necropole Ecumenica. To prywatny 14-kondygnacyjny cmentarz, z którego szczytu widać stadion ukochanego klubu Pelego.

W dniu pogrzebu Pelego burmistrz Rio de Janeiro poinformował na Twitterze, że jedna z głównych dróg prowadzących na stadion Maracana w stolicy Brazylii otrzyma nazwę na cześć trzykrotnego mistrza świata w piłce nożnej Pele. Avenida Radial Oeste, która otacza Maracanę, zostanie przemianowana na Avenida Pele, dekret zostanie opublikowany jutro (we środę – red.) – napisał Paes.

Edson Arantes do Nascimento, znany jako Pelé, urodził się 23 października 1940 roku w Três Corações w stanie Minas Gerais w środkowowschodniej części Brazylii. Po narodzinach jego rodzina przeprowadziła się do Bauru w stanie São Paulo. Dorastał w biedzie. W młodości zarabiał pieniądze pracując w herbaciarniach jako służący.

Od dzieciństwa interesował się piłką nożną. Nie było go jednak stać na porządną futbolówkę, dlatego zwykle grał albo skarpetką wypchaną gazetą i przewiązaną sznurkiem albo grejpfrutem. W młodości występował w kilku amatorskich zespołach. Jako nastolatek próbował swoich sił w piłce halowej.

Pelé twierdził, że futsal był sporym wyzwaniem. Podkreślał, że grając na hali, zawodnicy muszą myśleć szybciej niż w przypadku zwykłej piłki nożnej. Co ważne – jak sam później przyznał – dzięki futsalowi w wieku ok. 14 lat mógł grać ze starszymi, co dało mu dużo pewności siebie.

Przełom w jego życiu nastąpił w 1956 roku, kiedy do położonego nieopodal São Paulo Santosu zabrał go Waldemar de Brito – jego ówczesny trener w Bauru Athletic Club. De Brito powiedział dyrektorom Santosu FC, że 15-latek będzie “największym piłkarzem w historii”. 

O Pelém dużo mówiło się w lokalnych mediach jako o przyszłej supergwieździe. W drużynie seniorskiej zadebiutował, mając 15 lat – 7 września 1956 roku wystąpił w wygranym 7:1 meczu przeciwko Corinthians de Santo André. Wtedy strzelił swojego pierwszego gola w profesjonalnej karierze.

Pelé występował w Santosie przez 18 lat, zdobywając z nim m.in. sześciokrotnie mistrzostwo Brazylii, dwukrotnie Copa Libertadores i dwukrotnie nieistniejący już Puchar Interkontynentalny. Pelé dla Santosu strzelił 643 bramki, co przez wiele lat było rekordem w przypadku goli dla jednej drużyny. Jego wyczyn pobił w grudniu 2020 roku Argentyńczyk Lionel Messi, który strzelił więcej goli dla FC Barcelony.

Ostatnim występem Pelégo w barwach Santosu było spotkanie z Ponte Preta, wygrane przez Santos 2:0. Miało to miejsce 2 października 1974 roku.

Po sezonie w 1974 roku Pelé podjął decyzję o odejściu z Santosu. Rok później podpisał kontrakt z amerykańskim New York Cosmos. Transfer Brazylijczyka do ligi NASL sprawił, że za oceanem znacząco wzrosło zainteresowanie piłką nożną. Kiedy po raz pierwszy wystąpił publicznie w Bostonie, został ranny po tym, jak otoczył go tłum fanów. Ostatecznie Brazylijczyk został ewakuowany na noszach.

Pelé w barwach nowojorskiej drużyny zadebiutował 15 czerwca 1975 roku przeciwko Dallas Tornado. W zremisowanym 2:2 spotkaniu strzelił jednego gola. W 1977 roku poprowadził New York Cosmos do triumfu w amerykańskiej lidze.

Brazylijski gwiazdor zakończył karierę 1 października 1977 roku – wystąpił wówczas w meczu pokazowym pomiędzy New York Cosmos a Santosem. Mecz był transmitowany na całym świecie. Na trybunach zasiadł komplet publiczności, a wśród kibiców znaleźli się m.in. wybitny pięściarz Muhammad Ali i znakomity piłkarz Bobby Moore. Spotkanie zakończyło się zwycięstwem nowojorskiej drużyny 2:1, a Pelé strzelił swojego ostatniego gola w karierze.

W drugiej połowie spotkania zaczął padać deszcz, co wykorzystał jeden z brazylijskich dzienników, który relację zatytułował: “Nawet niebo płakało”.

Karierę czynnego piłkarza zakończył mając na koncie 1279 goli i 1363 rozegrane mecze (w tym towarzyskie), co jest uznawane za rekord Guinnessa.

Pelé zadebiutował w reprezentacji Brazylii 7 lipca 1957 roku w przegranym 1:2 spotkaniu przeciwko Argentynie. W tym meczu, w wieku 16 lat i 9 miesięcy, strzelił swojego pierwszego gola dla drużyny narodowej. Pelé do tej pory pozostaje najmłodszym strzelcem gola w historii “Canarinhos”. Co ciekawe, był to jedyny występ w barwach reprezentacji Brazylii, kiedy Pelé strzelił gola i zszedł z boiska pokonany.

Mimo młodego wieku (miał zaledwie 17 lat), Pelé w 1958 roku został powołany do drużyny narodowej na mistrzostwa świata w Szwecji. Początek turnieju był słaby w wykonaniu “Canarinhos”. W reakcji na niepowodzenia boiskowe, selekcjoner Vicente Feola postanowił zaryzykować i wystawił Pelégo do pierwszego składu. Jak się okazało, był to strzał w dziesiątkę, bowiem Pelé brylował na szwedzkich boiskach i poprowadził drużynę narodową do zwycięstwa.

Cztery lata później w Chile Brazylijczycy co prawda obronili trofeum (jako druga ekipa w historii), ale Pelé nie pomógł za bardzo swojej drużynie – z powodu kontuzji zagrał w zaledwie dwóch meczach.

Na kolejnym mundialu, rozgrywanym w 1966 roku w Anglii, Brazylia zawiodła. “Canarinhos” nie wyszli nawet z grupy, a Pelé strzelił tylko jedną bramkę. Na jego usprawiedliwie trzeba dodać, że często padał ofiarą fauli, co skutecznie wybijało go z gry.

Choć Brazylijczyk deklarował, że nie wystąpi na mistrzostwach świata w Meksyku w 1970 roku, na mundial ostatecznie pojechał i… sięgnął z Brazylią po trzeci triumf. Drużyna, w której grał, do tej pory uchodzi za jedną z najlepszych w historii. Obliczono, że Pelé miał wpływ na 53 proc. goli, które “Canarinhos” strzelili na meksykańskich boiskach.

Na mistrzostwach świata Pelé zdobył 12 goli, co daje mu 6. miejsce w klasyfikacji wszech czasów – ex aequo z Francuzem Kylianem Mbappé.

Pelé ostatni mecz w barwach narodowych rozegrał 18 lipca 1971 roku przeciwko Jugosławii w Rio de Janeiro. Z Pelé na boisku Brazylia odniosła 67 zwycięstw, 14 remisów i 11 porażek. “Canarinhos” nigdy nie przegrali meczu, w którym zagrał zarówno Pelé, jak i inna gwiazda brazylijskiej piłki – Garrincha. “Król futbolu” w 92 oficjalnych występach w kadrze strzelił 77 goli, co do tej pory jest rekordem (wyrównanym przez Neymara).

Po zakończeniu piłkarskiej kariery Pelé został dyrektorem sportowym Santosu, a w 1995 roku objął stanowisko ministra sportu Brazylii, które piastował trzy lata. Potem napisał książkę i grał w filmie “Ucieczka do zwycięstwa”. Występował w reklamach, m.in. Pepsi, Coca-Coli czy Pumy.