A A+ A++

Noprzod ludzie chytali zaraza w lazarytach – dochtory, szwestry, ci z „heksynszusym” (rwą kulszową) i „hercklekotami” (kołataniem serca). Jedni jom przismycyli, a inksi scopiyli, bo niy mieli larwow, guminianych handszułow i zopaskow. Że tyż żodyn niy wpod na to coby pozawiyrać lazaryty? Ale kozali mierzyć wszyskym „fiber” (gorączkę). To było ło rzić łoszczaś, bo do moji dziołchy kedyś szczylali (mieli termometer-”rebulik” – pistolet) sztyry razy aże pokozoł 36,6. Potym zaraza łopanowała „flegynhajmy” (domy opieki) i na pewno niy zalazła tam ani sama, ani „szłapcugym” (piechotą). A terozki spodobało ji sie na grubach.

Bajzel z tom zarazom zagrożo naszymu życiu

Noprzod winowaci byli ci kerzi rajzowali, a terozki bergmony i wszyske Ślonzoki, bo przeca trza nareście tyn cołki bajzel na kogoś sfalić. Ale bajzel to my mogymy mieć w babski „taśce” (torebce) kaj nojwyży jakiś „lipynsztift” (szminka) abo zrzadło wlezom nom pod „futrowka” (podszewkę) abo niy do końca wymuldany szklok sie do ni przikleji. Bajzel mogom mieć bajtle w swojich bawidkach, nawet starki w „cetlach” (kwitach) z „płatym” (czynszem), bo to nojwyży nos znerwuje. Ale bajzel jaki jes łod pocontku z tom zarazom zagrożo naszymu życiu.

Dużo wiynkszy „ornong” (porządek) jes w naturze, bo łona sama sobom „reskiyruje” (rządzi). Zimne synki – Pankracy, Serwacy i Bonifacy zawdy „namaszlujom” („maszlować” – mieszać) w pogodzie, a potym zimno Zośka dociepnie swoje. A do kupy ś niom momy świyntego Izydora łoraca, patrona rolnikow. Powiy wtoś, że som samkej ino werki i werksztele, ale zaniym je pobudowali, wszyske nasze prapra…starziki byli „bambrami”, „pamponiami” i „bauerami” (gospodarzami). I rzykali do Izydora ło urodzaj i dyszc.

Był łon pobożny i durch rzykoł, a łorały za niego janioły. Ludzie noprzod mu tego zowiściyli, ale kej zobejrzeli jake poradzi robić cuda, zacli go powożać. Kedyś był patronym Knurowa, a do teroz parafji w Radlinie. Zaś w siymianowicki Przełajce mo morowo kaplicka. Paczcie, to nawet dziś „sztimuje” (pasuje) – i morowo kaplicka, i rzykanie ło dyszc, że już ło urodzaju niy spomna. Bo zawdy ludzie na wiosna wyszczygali tonich wcasow, a terozki cichtujom na zegrodki.

Zacło sie za Niymca łod zegrodkow szreberowskich

Wszysko zacło sie za Niymca łod zegrodkow szreberowskich (dochtor Daniel Moritz Schreber dboł ło to, coby bajtle dużo lotały na świyżym lufcie), a potym były jordanowske (łod miana dochtora Hynryka Jordana). Bo tym kerzi miyszkali w familokach brakowało konska ziymie. Przodzi tako zegrodka przirychtowali w Lipsku, a u nos w Krolewski Hucie (Chorzowie) w 1905 roku i jes tam do teroz. Założyły jom tamtyjsze rechtory i „byamtry” (urzędnicy) – wynajyni plac, łogrodziyli go „sztachetami” (drewnianym płotem), pociongli „waserlajtong” (wodociąg), pobudowali gasthauz i kwatyra dlo „wachtyrza” (stróża).

W Katowicach piyrsze take zegrodki były niydaleko parku Kościuszki. Cołke familje mogły se tam dychnońć. Potym zacli sadzić „stromy” (drzewa), „grincojg” (jarzyny), łostomajte krzoki, a chopy po szychcie zamias iś do szynku, stawiali „lauba” (altankę) abo grali w szkata. Ło zegrodka trza było dbać, bo inacy płaciyło sie sztrofa.

Na granicy wojewodztwa postawić „pancry”

Cośik mi sie zdowo, że latoś to my se nikaj niy porajzujymy i nawet niy skisz tego, że łostanymy bez urlopu i piniyndzy. Przed nami zawiyrać sie bydom dźwiyrze wszyskich „szlafhałzow” (hoteli, noclegowni), bo inksi zacynajom sie boć Ślonzokow wiyncy niźli zarazy.

Już teroz godajom coby ściepnońć na nos bomby, „szpryngnońć” (wysadzić) nos do luftu, a na granicy wojewodztwa postawić „pancry” (czołgi) – widziałach je u nos kej w stanie wojynnym jechały na gruba „Ujek” i niydowno na srogi „paradzie” (defiladzie) w Katowicach i nigdy nic dobrego z tego niy wynikło. Nikerzi mianujom nos „babrokami”, „ciarachami”, „ciaprokami”, „fifrokami” i „wszorzami” (brudasami), a nawet „chadziajami” (niechlujami). Toż nojlepi łostać w chałpie i tukej wydować piniondze, a dychnońć se w zegrodce – swoji abo u kamrata.

Oryginalne źródło: ZOBACZ
0
Udostępnij na fb
Udostępnij na twitter
Udostępnij na WhatsApp

Oryginalne źródło ZOBACZ

Subskrybuj
Powiadom o

Dodaj kanał RSS

Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS

Dodaj kanał RSS
0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze
Poprzedni artykuł“To będzie tydzień próby”. Od poniedziałku kolejny etap odmrażania gospodarki. Co się zmieni?
Następny artykułW mijającym tygodniu wykryto 25 nowych ognisk koronawirusa we Francji