Podział firmy po rozwodzie – cz. 1

Określenie wspólnoty majątkowej

Małżonek, prowadzący własną działalność gospodarczą musi się liczyć z konsekwencjami wynikającymi z regulacji w zakresie podziału majątku wspólnego.

Polecamy: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł

Z mocy prawa wspólność majątkowa małżeńska pomiędzy małżonkami powstaje w dniu zawarcia związku małżeńskiego. Wspólnotę majątkowa ustaje w wyniku rozwodu, separacji, orzeczenia sądu lub zawarcia intercyzy – umowy majątkowej małżeńskiej jeszcze przed zawarciem małżeństwa lub w jego trakcie. Musi zostać zawarta przed notariuszem i tylko przed notariuszem może być rozwiązana. Jeśli intercyza zostanie zawarta przed małżeństwem, wspólnota majątkowo nie powstanie. Fakt czy firma powstała przed lub w trakcie trwania wspólnoty majątkowej jest decydujący przy jej podziale w trakcie podziału majątku wspólnego małżonków.

Jeden z małżonków wkroczył we wspólnotę majątkową prowadząc działalność gospodarczą, w skład której wschodzi samochód. W trakcie trwania małżeństwa w ramach działalności małżonek pozyskał nieruchomość. Przy podziale majątku samochód nie podlega podziałowi a nieruchomość podlega podziałowi między małżonkami.

Określenie źródła środków na założenie firmy

Co do zasady firma założona przez jednego z małżonków w trakcie trwania wspólnoty majątkowej będzie uznana, że została założona ze środków pochodzących z majątku wspólnego, a przez to będzie należała do obojga małżonków. Wykazanie, że środki na założenie firmy pochodzą spoza majątku wspólnego leży po stronie jednego z małżonków i wymaga udowodnienia przed sądem.

W trakcie trwania wspólnoty majątkowej, jeden z małżonków nabył spadek w wysokości 100 tys. zł, który przeznaczył w całości na założenie działalności gospodarczej. Przy podziale majątku małżonek wykazywał, że należy do jego majątku osobistego, w związku z tym nie podlega podziałowi a cała firma należy wyłącznie jego. Do podziału między małżonkami będą należeć dochody firmy z czasu trwania wspólnoty.

Podział dochodów firmy

Co do zasady dochody wypracowane przez firmę należącą do jednego z małżonków wchodzą do majątku wspólnego. Dochody wypracowane przed ustanowieniem wspólnoty majątkowej lub po jej ustaniu nie wchodzą do majątku wspólnego. Dochód powinien być i jest wykazywany przed sądem jako księgowy zysk firmy. Przy podziale majątku sąd nie bierze pod uwagę pasywów. Mają one wpływ jedynie na zmniejszenie wartości firmy.

Do pasywów firmy dzielonej przez małżonków należy leasingowany samochód. Wartość samochodu nie będzie podlegał podziałowi. Po wykazaniu przez jednego z małżonków wartość samochodu zostanie uznana jako koszt firmy, zmniejszy jej wycenę, a w konsekwencji ewentualną spłatę należności wynikłych z podziału majątku pomiędzy małżonkami.