A A+ A++

Ryzyko niebezpiecznego precedensu

Według NSA, skoro ustawodawca wprowadził do przepisów sankcyjnych pojęcia niedookreślone oraz szerokie uznanie administracyjne, to też rolą sądu administracyjnego nie jest ocenianie powodów stosowania sankcji finansowych, również sankcji najdalej idących, jak cofnięcie zezwolenia. Innymi słowy, z orzeczenia NSA można wysunąć bardzo niebezpieczny wniosek – im bardziej niedookreślone podstawy prawne sankcjonowania, tym większe uznanie administracyjne i tym bardziej ograniczona kontrola sądów administracyjnych. Takie podejście oprócz tego, że skrajnie niekorzystne dla podmiotów nadzorowanych przez KNF, zdaje się być nie do pogodzenia z wykształconą przez lata zasadą zakazu stosowania wykładni rozszerzającej przepisów sankcyjnych, zasadą szerszego zakresu kontroli pojęć nieostrych oraz z wykształconymi w orzecznictwie granicami uznania administracyjnego.

Przy wykładni normy prawnej ustanawiającej karę administracyjną wszelkie niejasności i wątpliwości interpretacyjne organ obowiązany jest interpretować na korzyść jednostki. Nakaz taki wynika z przyjętych zasad konstytucyjnych, ale również z art. 7 in fine k.p.a., który był podstawą do wypracowania w orzecznictwie zasady domniemania załatwienia sprawy na korzyść jednostki, przestrzeganie której to zasady winno podlegać kontroli sądowej. Ponadto, tzw. luz decyzyjny, jakim dysponują organy załatwiające sprawę administracyjną, sprowadza się w istocie do interpretacji pojęć niedookreślonych, zaś zgodnie z poglądem utrwalonym w orzecznictwie i literaturze, prawidłowość interpretacji tych pojęć i ocena stanu faktycznego podlega kontroli sądu administracyjnego, ponieważ użycie pojęcia niedookreślonego w normie prawnej nadaje mu znaczenie prawne. W odniesieniu do instytucji uznania administracyjnego, wskazuje się z kolei, że z decyzjami uznaniowymi wiąże się nie tyle zmniejszona, ile inaczej ukierunkowana kontrola sądowa, a przy jej dokonywaniu rola, zadania i zakres kompetencji niezawisłego sądu muszą być rozumiane znacznie szerzej i głębiej, niż w innych sytuacjach (por. wyrok SN z 24 czerwca 1993 r., III ARN 33/9350, por. też wyrok NSA z 11 czerwca 1981 r., SA 820/8151). Podkreśla się przy tym, że kontrola decyzji uznaniowych obejmuje badanie wszystkich przepisów mających lub mogących mieć zastosowanie w sprawie, ale również badanie podstaw faktycznych decyzji.

Powyższym zasadom, jak do tej pory wydawać by się mogło, wykształconym jednolicie w orzecznictwie, wydaje się przeczyć stanowisko zajęte przez NSA w komentowanym wyroku. Obserwowane odejście przez NSA od podstawowych zasad kontroli aktów i czynności organu nadzoru może być skutkiem obserwowanej w orzecznictwie sądów administracyjnych niechęci do zgłębiania i wykładni przepisów kształtujących zasady funkcjonowania rynku finansowego, na podstawie których przecież wydawane są kontrolowane akty administracyjne.

Remedium – utworzenie sądu rynku kapitałowego?

Nie od dziś wiadomo, że przepisy prawa rynku kapitałowego, jako części rynku finansowego, są skomplikowane, umiejscowione w wielu aktach prawnych, również unijnych, a sprawne poruszanie się w nich oraz ich właściwe rozumienie wymaga lat praktyki. Ze względu właśnie na złożoność prawa rynku finansowego i kapitałowego już w przyjętej przez Rade Ministrów Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego z 2019 r. zwrócono uwagę na potrzebę utworzenia składów sędziowskich specjalizujących się w sprawach z zakresu rynku finansowego oraz dotyczących szeroko pojętego rynku kapitałowego. Od tego czasu prace nad utworzeniem specjalistycznego sądu rynku kapitałowego zasadniczo nie ruszyły. Wydaje się, że w kontekście wydanego przez NSA wyroku potrzeba intensyfikacji prac nad utworzeniem takiego sądu stała się nagła. I choć etap sądowy w sprawach sankcyjnych będzie zapewne coraz częściej pomijany z uwagi na nabierającą popularności instytucję układu w sprawie warunków nadzwyczajnego złagodzenia sankcji, regulowaną w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym, która daje możliwość ułożenia się z KNF na etapie postępowania administracyjnego, to jednak nie możemy zapominać o ustrojowej roli sądów administracyjnych w badaniu rozstrzygnięć wydawanych przez nadzór.

Potrzeba gruntownej oceny i rewizji regulacji ryn … czytaj dalej

Oryginalne źródło: ZOBACZ
0
Udostępnij na fb
Udostępnij na twitter
Udostępnij na WhatsApp

Oryginalne źródło ZOBACZ

Subskrybuj
Powiadom o

Dodaj kanał RSS

Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS

Dodaj kanał RSS
0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze
Poprzedni artykułInformacja o planowanych pomiarach PEM
Następny artykułKarolak przyszedł na premierę z piękną nastolatką. To jego córka!