Wielkanoc to święto ruchome, kiedy więc przypadało wczesną wiosną, trudno było o obowiązkowe zielone gałązki symbolizujące życie. Wykorzystywano więc gałązki sosny czy borówki. Te ostatnie dziś są pod ochroną, dlatego zastępuje się je np. bukszpanem lub barwinkiem. – Na północno-zachodnim Mazowszu, czyli płockim, składnikami palm były: trzcina wodna, borówki, bazie wierzbowe, a także drobne bibułkowe kwiatki w jasnych kolorach: białym, błękitnym, bladoróżowym. Wszystko układano w bukiet, a rękojeść owijano spiralnie paskiem bibuły karbowanej z ponacinaną krawędzią – wylicza Szewczykowska.
Techniki uczyłam się od babci
Podobne składniki zawierała właśnie tzw. płocka palma. – Zwana była też “prawdziwą”, oczywiście w odróżnieniu od tych “suchych” i jakże kolorowych palemek wileńskich. Podobno moda na palemkę płocką przyszła z Radziwia; jego mieszkanki sprzedawały palmy na targu, wciąż można je spotkać przy ul. Królewieckiej, choć pewnie są to już córki lub wnuczki dawnych twórczyń. W skład palemki płockiej wchodziły gałązki wierzbowe, tzw. kotki, elementy wiecznie zielone – głównie w postaci bukszpanu, trzcina i ukwiecona gałązka z kwiatkami z bibuły – opowiada Magdalena Lica-Kaczan z Muzeum Mazowieckiego.
Pani Weronika, którą spotkaliśmy parę dni temu przy ul. Królewieckiej, miała ze sobą kilka palemek odpowiadających temu opisowi. Powiedziała nam, że techniki nauczyła się od babci: – Mieszkała na wsi w parafii Kępa Polska i jak inni robiła palemki z tego, co rosło w okolicy: trzciny, bazi, bukszpanu. Ja mieszkam w Płocku, ale co roku też tworzę palmy. Nie jest to skomplikowane, nawet mój mąż mi pomaga.
Palmę wkładało się za obraz lub przybijało w rogu izby
Ale jak już wspominaliśmy, w innych częściach regionu palemki się różniły. – Na wschodnim Mazowszu palma składała się z wierzbowych witek przybranych zielonymi gałązkami borówek, barwinku, widłaka, oleandra i kolorowych kwiatów z bibułki. W okolicach Wysokiego Mazowieckiego czy Zambrowa palmą była gałązka maliny, porzeczki lub wierzby ozdobiona wstążką.
Na Kurpiach po II wojnie światowej zaczęto wykonywać palmy długie, liczące półtora i więcej metrów. Ozdobione były wielobarwnymi kwiatami i wstążkami – tłumaczy Joanna Szewczykowska. Natomiast kolorowe palemki, które dziś najczęściej spotyka się w sklepach, to palmy wileńskie, wykonane z barwionego mchu i suchotników.
W sierpeckim skansenie palmy wielkanocne już od 42 lat wyrabia pani Jadwiga Meller. Tej sztuki nauczyła się jeszcze w dzieciństwie. – Teraz mieszkam w Sierpcu, ale pochodzę z mazowieckiej wsi Września. Dawniej na wsiach nikt nie kupował palemek, każda gospodyni sama wyrabiała taką przed Niedzielą Palmową. Robiła je moja mama, babcia, a ja podpatrzyłam to u nich – opowiada pani Jadwiga. – Dawniej po poświęceniu palm w kościele przynosiło się je do domu, gospodynie obrywały baźki i dawały je dzieciom do zjedzenia. Miało to chronić przed chorobami gardła przez cały rok. Pamiętam, że moja mama robiła tak samo – wspomina nasza rozmówczyni.
Mówi też, że poświęconą palmę wkładało się za obraz lub przybijało w rogu izby, żeby chroniła dom i jego mieszkańców. – U mnie w domu wkładało się ją za jętkę od dachu – dodaje Jadwiga Meller.
Gospodarze palemką wypędzali także zwierzęta na pierwszy wiosenny wypas, by te nie rozbiegały się i nie chorowały. Starych palm nie można było wyrzucać, tylko trzeba je było spalić.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS