Zasadź piwonię, a może będą cieszyć się nią nawet twoje wnuki! Ta niezwykła roślina w dobrych warunkach żyć może nawet 100 lat, a, co najważniejsze dla nas, bardzo dobrze powodzi się jej w strefach klimatycznych z długą, mroźną zimą. Piwonie doskonale czują się więc w Europie, Północnej Ameryce oraz Azji, zaś Chińczycy tak bardzo sobie upodobali ukwiecone kule, że stały się one ich narodowym symbolem.
- Piwonie – wymagania glebowe
- Sadzenie i uprawa piwonii
- Podlewanie i nawożenie piwonii
- Rozmnażanie piwonii
- Ochrona piwonii
- Właściwości lecznicze piwonii
- Podsumowanie
Do rodziny piwoniowatych należy zaledwie 30 gatunków. Tym niemniej, matka natura była na tyle hojna, że obdarzyła piwonie, zwane również peoniami, kwieciem nie tylko niezwykle bujnym, ale też odmieniającym się przez zachwycające kolory – klasycznego różu, ale także bieli i purpury, a w rzadkich wypadkach także żółci czy fioletu. Rozróżnia się przy tym dwie główne rodzaje piwonii – bylinę, której liście obumierają na zimę oraz krzew ze zdrewniałym pieńkiem (Paeonia suffruticosa), który osiągnąć może nawet 2 metry wysokości. Wraz z postępem technologii ogrodniczej doczekaliśmy się już także tysięcy odmiana, w tym okazów mających kwiaty o różnych kolorach. Paradoksalnie, mimo że peonie zachwycają przede wszystkim kulistością swych gęsto utkanych kwiatów, na rynku pojawiły się już także gatunki o półpełnych i płaskich kwiatostanach, które zyskują sobie coraz większą rzeszę zwolenników.
Piwonie – wymagania glebowe
Piwonie niezależnie od odmiany potrzebują dobrze przepuszczalnej gleby, bogatej w składniki odżywcze, o poziomie pH w granicach 5-6. Jeśli ziemia w ogrodzie należy do ciężkich i gliniastych, poleca się przed założeniem zagonu zainwestować w drenaż ze żwiru – piwonie nie znoszą przesadzania, a ze względu na ich długowieczność warto przygotować im zawczasu optymalne stanowisko. Do ziemi lub substratu należy przymieszać trochę naturalnego kompostu lub uniwersalnego nawozu. Wybierając idealne miejsce, trzeba też pomyśleć o wietrze i nasłonecznieniu – piwoniom najlepiej powodzi się bowiem w mocno osłoniętych zakątkach, na słonecznym stanowisku (ok. 6 godzin słońca dziennie).
Sadzenie i uprawa piwonii
Klasyczne piwonie idealnie jest sadzić jesienią, podczas gdy ukwiecone krzewy tak samo dobrze znoszą wiosenne i jesienne sadzenie. Zagon musi przede wszystkim uwzględniać potencjał wzrostowy rośliny – piwonie nie znoszą ścisku, więc należy pozostawić im przestrzeń od 1 do 2 metrów średnicy, w zależności od odmiany. Sama jama powinna mieć rozmiary 50x 50×50 cm, idealnie ze wspomnianym już podłożem żwirowym. Kompost i nawóz wymieszane z substratem lub ziemią umieszczamy w dolnej części jamy i przykrywamy warstwą ziemi – korzenie nie powinny dotykać nawozu. Umieszczając sadzonkę w jamie, trzeba zwrócić należytą uwagę na głębokość jej usadowienia – klasyczne piwonie muszą mieć możliwość oddychania korzeniami. Pąki korzeni nie powinny więc znaleźć się głębiej niż 3-4 cm pod powierzchnią gleby, gdyż w przeciwnym razie roślina przestanie kwitnąć. Jeśli sadzimy odmianę krzewiastą, sytuacja jest odwrotna – miejsce zaszczepienia rośliny na zdrewniałym pędzie musi znaleźć się co najmniej 15 cm po powierzchnią.
Nieodłączną częścią dbania o piwonie jest ich okresowe przycinanie. Przede wszystkim należy zawsze usuwać martwe liście i łodygi, a także przekwitłe kwiaty. Na jesień poleca się również skracanie łodyg, ale tylko w ich górnej połowie.
Podlewanie i nawożenie piwonii
Piwonie to kwiaty złotego środka – potrzebują wilgotnej gleby, ale nie znoszą nadmiaru wody. Podlewamy więc intensywnie przy jesiennym sadzeniu, a potem jeszcze dwa-trzy razy przed zimą, w zależności od warunków pogodowych. Jeśli rośliny były sadzone na wiosnę, dbamy o wilgotność podłoża tylko w okresie największych upałów. Starsze piwonie potrzebują podlewania tylko w czasie letniej suszy, a tymczasowo są w stanie znieść umiarkowany niedostatek wody nawet przez kilka dni. Po przekwitnięciu kwiatów roślin już nie podlewamy wcale.
O ile z peoniami da się zaoszczędzić na wodzie, o tyle na nawożeniu nie warto. Dobrze odżywiona roślina to gwarancja pięknych kwiatów i jednocześnie podstawowy warunek długotrwałego powodzenia uprawy. Nawozimy każdej wiosny, idealnie w marcu lub kwietniu lub po przekwitnięciu, na końcu lata. Najbardziej wskazany jest obornik lub kompost, ale sprawdzają się także uniwersalne nawozy mineralne o starannie dobranym składzie. Piwonie zwłaszcza doceniają obecność fosforu i potasu w glebie – wzmacnia on łodygi, które muszą utrzymywać ciężkie kwiatostany i chroni rośliny przed chorobami, ale nie przepadają z kolei za nadmiarem azotu. Po nawożeniu, ziemię wokół piwonii można przykryć cienką warstwą kory, aby ograniczyć wzrost chwastów i utrzymać wilgoć w glebie. Piwonie krzewiaste można w ramach potrzeb nawozić kilka razy w okresie wegetacyjnym, idealnie rozkładając cienką warstwę kompostu wokół głównego pędu rośliny.
Rozmnażanie piwonii
Piwonie rozmnaża się bardzo łatwo, ale z zastrzeżeniem, że tak, jak w przypadku kupionych sadzonek, na pierwsze kwiaty trzeba poczekać nawet dłuższy czas. Gdy lato zbliża się ku końcowi, a upały już nie grożą, odgarniamy karpę (system korzeniowy) starej rośliny i delikatnie wyjmujemy go z gleby, uważając, aby nie uszkodzić struktury. Następnie ostrym nożem dzielimy karpę na kilka kawałków, tak, aby każdy miał przynajmniej trzy pąki. Każdy z tych kawałków warto dokładnie obejrzeć i ewentualnie usunąć przegniłe czy połamane części – to najlepsza gwarancja powodzenia rozmnażania. Tak przygotowane sadzonki umieszczamy w glebie zgodnie ze wskazówkami ogólnego sadzenia piwonii. Idealna pora to wrzesień, tak, aby rośliny zdążyły się przed zimą wystarczająco ukorzenić.
Ochrona piwonii
Piwonie to roślin stosunkowo odporne, nie tylko na niesprzyjające warunki atmosferyczne, ale także choroby i szkodniki. Zimowej ochrony wymagają przede wszystkim młode byliny, w pierwszym roku po zasadzeniu, oraz odmiany krzewiaste. Te ostatnie tracą liście na zimę, więc wystarczy okryć pozostały pień gałęziami świerkowymi lub słomą. Klasyczne piwonie przy nadejściu mrozów wciągają pędy pod ziemię, więc okrywamy je tylko z wierzchu, idealnie również gałęziami iglastymi. Liście i różnego rodzaju folie nie są wskazane, bo korzenie mogą do wiosny zgnić.
Latem większe okazy warto również wesprzeć podpórkami, bowiem kwiaty bywają tak ciężkie, że łodygi nawet przy umiarkowanym wietrze mogą się połamać. Jeśli z kolei zauważymy, że łodygi więdną zbyt wcześnie przy dostatecznym poziomie wilgotności, jest to najczęściej oznaka choroby i wtedy należy ściąć dotknięte pędy aż u samej ziemi.
Właściwości lecznicze piwonii
Zakochani w piwoniach Chińczycy już przed tysiącami lat wykorzystywali płatki do leczenia bólów głowy i astmy, a praktyka ta, wraz z piwoniami przywędrowała aż do Europy. Odwar z kwiatów piwonii miał tez ponoć łagodzić bóle porodowe. Dzisiaj roślina nadal wykorzystywana jest w ziołolecznictwie, a konwencjonalna medycyna poleca ekstrakt z jej korzenia przy zaburzeniach cyklu miesiączkowego (zwłaszcza PMS-ie, bólach podbrzusza, zespole policystycznych jajników) oraz dolegliwościach układu pokarmowego (skurczach żołądkowo-jelitowych i niestrawności). Piwonia wykazuje również właściwości przeciwbólowe, które najlepiej sprawdzają się w przebiegu chorób reumatycznych, a także właściwości przeciwgorączkowe i przeciwkaszlowe. Ekstrakt z piwonii białej uważany jest obecnie za wielce obiecujący lek na problemy immunologiczne.
Kwiaty piwonii są również jadalne – Chińczycy gotują je na parze i podają w sałatkach oraz lemoniadach.
Dla nas piwonie to jednak przede wszystkim roślina ozdobna, która w swojej symbolice „depcze po piętach” różom. Białe i różowe piwonie w formie ciętej bardzo często goszczą na ślubach jako symbol szczęśliwego małżeństwa. Brak kolców, olbrzymie kwiatostany i niezwykle słodki zapach podbijają serce panien młodych na całym świecie. Aby jak najdłużej cieszyć się ciętymi piwoniami, które doskonale wyglądają w bukietach z różami, należy ścinać kwiaty w fazie pąków tuż przed rozkwitnięciem i końcówki łodyg sparzać we wrzątku.
W ogrodzie piwoniom doskonale powodzi się w towarzystwie dekoracyjnych traw, maków, irysów i wcześnie kwitnących lilii. Można je wykorzystywać także do tworzenia niskich żywopłotów odgradzających zagony lub części ogrodu.
Podsumowanie
Piwonie wymagają dużo cierpliwości, gdyż rosną bardzo wolno. Byliny zakwitają dopiero w drugim roku po zasadzeniu, a krzewy aż w trzecim. Na dodatek, mają niezwykłą zdolność przyciągania do ogrodu mrówek, które uczestniczą aktywnie w procesie zapylania kwiatów. Czy to wystarczające powody, aby dać się zniechęcić? Zdecydowanie, nie. Mrówki nie należą bowiem do ogrodowych szkodników, zaś cierpliwość się opłaca – w przeciwieństwie do wielu innych roślin piwonie z każdym rokiem są coraz ładniejsze i kwitną bardziej okazale. Jeśli zależy ci na roślinach o naprawdę imponujących kwiatach wybierz jedną z odmian piwonii lekarskiej (Paeonia officcinalis), która rozkwita w połowie maja i odznacza się pięknymi, ciemnozielonymi liśćmi lub piwonię chińską (P. Lactiflora), która występuje w największej ilości odmian. Bez względu, na który wariant się zdecydujesz, przy odrobinie sumiennej pielęgnacji możesz zamienić swój ogród w ukwieconą oazę z bajki.
Bibliografia
- “https://www.southernliving.com/plants/peony”; data dostępu: 2020-04-08
- “https://www.longfield-gardens.com/article/All-About-Peonies”; data dostępu: 2020-04-08
- “https://www.1800flowers.com/blog/flower-facts/all-about-peonies/”; data dostępu: 2020-04-08
- “https://www.1800flowers.com/blog/flower-facts/all-about-peonies/”; data dostępu: 2020-04-08
- “https://www.1800flowers.com/blog/flower-facts/all-about-peonies/”; data dostępu: 2020-04-08
- “https://www.ireceptar.cz/zahrada/okrasna-zahrada/jak-vysazovat-a-pestovat-bylinne-a-drevite-pivonky/”; data dostępu: 2020-04-08
- “http://www.zahradaapriroda.cz/jak-pestovat-bylinne-pivonky/”; data dostępu: 2020-04-08
- “https://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-32-peony.aspx?activeingredientid=32&activeingredientname=peony”; data dostępu: 2020-04-08
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS