Terminy wyborów
Zajrzyjmy do kodeksu wyborczego.
Wybory samorządowe zarządza się nie wcześniej niż na cztery miesiące i nie później niż na trzy miesiące przed upływem kadencji rad. Głosowanie odbywa się w dniu wolnym od pracy, nie wcześniej niż na 30 dni i nie później niż na 7 dni przed upływem kadencji. Datę wyborów samorządowych wyznacza premier „po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, w drodze rozporządzenia”. Prezes Rady Ministrów określa też dni, w których upływają terminy wykonania czynności wyborczych przewidzianych w kodeksie, czyli tzw. kalendarz wyborczy.
Wybory samorządowe i parlamentarne powinny się odbyć w październiku 2023 r.
– Nie da się zrobić wyborów razem, bo to po prostu nigdy się nie sprawdza – mówią zarówno politycy opozycji, jak i rządzącej koalicji.
Rzeczywiście, nawet PKW nie zaleca łączenia wyborów. Dlaczego?
Wybory samorządowe są najbardziej skomplikowane: dużo kandydatów, dużo lokalnych komitetów. Jednocześnie wybieramy władze gminy, powiatu, województwa, miasta. To w tych wyborach jest najwięcej problemów.
Pojawiła się zatem koncepcja, żeby wybory samorządowe odbyły się w najwcześniejszym możliwym terminie, a parlamentarne w najpóźniejszym. Czyli do urn poszlibyśmy na początku października a potem przed połową listopada.
Ale ten plan nie podoba się w PiS.
W partii panuje bowiem przekonanie, że o ile Sejm być może uda się jakoś wygrać, to w samorządach będzie klapa. Dlatego kluczowe jest, by wybory parlamentarne odbyły się jako pierwsze.
– PiS wszystko porządkuje pod zwycięstwo w wyborach parlamentarnych i te wybory są dla nich priorytetem. Uważają, że porażka w wyborach samorządowych – a analizy wskazują, że PiS utrzymałoby władzę tylko w trzech województwach i nie zdobędzie żadnego dużego miasta – byłaby fatalnym sygnałem zarówno dla elektoratu, jak i dla partii. Z tej porażki rządzący już by się nie wygrzebali, dlatego boją się przeprowadzić wybory samorządowe przed parlamentarnymi – mówi rzecznik PSL Miłosz Motyka.
Te trzy województwa, na które wciąż może liczyć PiS to Małopolska, Podkarpacie i Lubelszczyzna. Tak przynajmniej widzą to nasi rozmówcy.
Opozycja uważa, że może wygrać. Po pierwsze odpadł Kukiz, który w wielu miejscach wziął po kilka procent. To były „zmarnowane głosy”, bo nie przełożyły się na mandaty. Sukcesu nie powinni powtórzyć też Bezpartyjni Samorządowcy. To otwiera pole dla opozycji i lokalnych komitetów, które mogą wejść z nią w koalicje.
Zmiana terminu
Dlatego Prawo i Sprawiedliwość będzie chciało opóźnić wybory samorządowe. PiS po prostu boi się, że porażka w pierwszych wpłynie na te drugie dla partii najważniejsze.
– Jeśli przegramy, oddamy województwa opozycji, trudno będzie przekonać wyborców, że za sześć tygodni idziemy po wygraną – słychać w Prawie i Sprawiedliwości.
Dla PiS najważniejsza jest teraz mobilizacja elektoratu, a o to też będzie trudniej, jeśli wybory będą zbyt blisko siebie.
– Wyborcy pójdą do wyborów samorządowych, potem w wielu miejscach do drugiej tury wyborów na prezydentów miast. Za trzecim razem zwyczajnie nie będzie im się chciało ruszyć z domu. Albo uznają, że przecież już byli – nasi rozmówcy z PiS wyraźnie nie wierzą, że uda się podtrzymać zainteresowanie własnego elektoratu przez ponad miesiąc.
Do tego dochodzi kilka poważnych starć w miastach, które będą miały duże znaczenie symboliczne. Warszawa, Łódź, Gdańsk, Poznań, Wrocław, nawet Kraków. Kampania samorządowa zawsze kręci się w mediach wokół tych pojedynków, a PiS przeważnie je przegrywa.
– Załóżmy, że w Warszawie wybory mają taki przebieg, jak ostatnio. Co słyszy wyborca? Że przegraliśmy w pierwszej turze. To oczywiste, że jest sfrustrowany i zniechęcony. Sporo wyborców machnie ręką i nie pójdzie po raz kolejny do urn – tłumaczą politycy Zjednoczonej Prawicy.
Dlatego PiS chce odsunąć wybory samorządowe przynajmniej o pół roku. Poszlibyśmy do urn jesienią 2023 r. wybrać Sejm i Senat, a potem wiosną 2024 r. wybrać włodarzy miast i gmin.
Plan B
Ale w PiS krąży jeszcze jeden pomysł, który mógłby uratować PiS od samorządowej klęski. Zdaniem naszych rozmówców najprościej byłoby wprowadzić przepis, że nie można startować jednocześnie w wyborach samorządowych i parlamentarnych, jeśli są przeprowadzane w tym samym czasie.
– Ludowcy bardzo często na listach do samorządów mają polityków i działaczy znanych z centralnej polityki. Oni im podciągają listy, a potem rezygnują z mandatu. Wystarczy to ukrócić – przekonują politycy PiS. Dalej tłumaczą, że jeśli PSL poniesie klęskę w wyborach, to opozycji zabraknie głosów do zawarcia koalicji w regionach.
Ten plan wygląda jednak na dość karkołomny. Najbardziej prawdopodobne wydaje się przesunięcie terminu.
Opozycja jest gotowa
Pytany o zmianę terminu wyborów samorządowych Donald Tusk mówił ostatnio, że nie widzi żadnego powodu, żeby przesuwać je o wiele miesięcy czy nawet rok, ale oczywiście PiS może to zrobić.
– Tak długo, jak PiS ma przewagę w Sejmie, czyli może przegłosować każdą, powiem wprost: machlojkę dotyczącą ordynacji, terminów, ect., to my musimy być przygotowani na każdy scenariusz. Jak robią sto okręgów, to ja na pewno w Platformie Obywatelskiej będę gotowy do stu okręgów w ciągu tygodnia – mówił lider Platformy Obywatelskiej.
Nie ma jednak co ukrywać, że opóźnienie wyborów samorządowych jest na rękę także jemu. Donald Tusk – zanim wyjechał do Brukseli – był liderem warszawskiej listy Platformy. Gdyby wybory samorządowe i parlamentarne odbywały się w tym samym czasie, PO miałaby problem.
Ten problem nazywa się Rafał Trzaskowski.
Gdyby bowiem prezydent stolicy dokończył kadencję i powiedział: „trzeba odsunąć PiS od władzy i mam sporo do zrobienia w polityce centralnej”, to byłoby zrozumiałe dla wyborców. Mógłby spokojnie zamienić fotel w ratuszu na miejsce na liście do Sejmu. Jeśli jednak kadencja zostanie przedłużona, to Rafał Trzaskowski nie będzie miał wyjścia. Będzie musiał ją dokończyć, bo wyborcy w Warszawie nie zrozumieją, dlaczego prezydent stolicy chce zrezygnować tuż przed metą.
Prawo i Sprawiedliwość doskonale czuje, że klimat wyborczy jest inny niż w 2015 czy 2019 roku. Teraz wygrana nie jest pewna. Dlatego zrobi wszystko, żeby zwiększyć swoje szanse na rządzenie. Jeśli trzeba będzie, to przesunie wybory, zmieni ordynację, granice okręgów wyborczych. Już w 2020 r. pokazało, że nie cofnie się przed odebraniem organizacji wyborów Państwowej Komisji Wyborczej, jeśli trzeba będzie zrealizować nadrzędny cel. A jest nim zdobycie władzy.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS