Pieczarka łąkowa jest dziką krewną pieczarek uprawnych, sprzedawanych w supermarkecie. Kiedyś pieczarka łąkowa była grzybem powszechny, dziś spotykana jest coraz rzadziej z racji na malejące połacie sprzyjającego środowiska oraz masowe zastosowanie chemicznych środków ochrony roślin. Pieczarki łąkowe to jednak grzyby wyjątkowo aromatyczne, które jak najbardziej zasługują na kulinarną uwagę.
- Pieczarka łąkowa – gdzie jej szukać?
- Fizjonomia pieczarki łąkowej
- Kuzynki pieczarki łąkowej
- Upewnij się, że to nie muchomor!
- Metalowy posmak?
- Ciekawe właściwości zdrowotne pieczarki łąkowej
- Pieczarka łąkowa w kuchni
- Pieczarka łąkowa do wszystkiego!
Gatunek pieczarki łąkowej (Agaricus campetris) po raz pierwszy opisał w 1753 r. sam Karol Linneusz. Zdaniem naukowców jest to dość stary takson, który rozwinął się jako wczesne odgałęzienie siostrzanego gatunku pieczarki purpurowobrązowej (Agaricus cupreobrunneus). Polska literatura wymienia tożsame nazwy pieczarki polnej, pieczarki prawdziwej, pieczarki inspektowej oraz bedłki pieczarki.
Pieczarka łąkowa – gdzie jej szukać?
Pieczarka łąkowa jest grzybem powszechnym w skali globalnej – poza Europą spotyka się ją w Azji, Północnej Afryce, Australii, Nowej Zelandii oraz Ameryce Północnej. Pojawia się zwykle latem, po burzach i opadach deszczu, przy czym rośnie w tempie naprawdę ekspresowym. Jak się łatwo domyślić z nazwy, pojawia się głównie wśród trawy – na polach i łąkach, szczególnie tych organicznie nawożonych. Co ciekawe, choć pieczarka łąkowa występuje czasem pojedynczo, znacznie częściej tworzy grupy rozmieszczone w charakterystycznych, sprawiających nadprzyrodzone wrażanie kręgach.
Fizjonomia pieczarki łąkowej
Pieczarki łąkowe należą do grzybów średniej wielkości. Ich kapelusze nie przekraczają 11 cm w średnicy, ale zwykle są mniejsze. Młodsze osobniki mają owocnię kulistą i zamkniętą, która z czasem się rozpościera, osiągając kształt lekko wypukły i płaski od spodu. Zmienia się również barwa – ze śnieżnobiałej na ochrową z tonami szarości. Na wierzchu kapelusz jest gładki, a przy suszy ma tendencję do pękania i oddzielania się łusek. Skórę można zwykle dość łatwo oddzielić od miąższu.
Ten ostatni jest biały lub lekko różowy, dość twardy, a po przekrojeniu różowieje. W surowej postaci ma bardzo subtelny zapach i przyjemny, apetyczny smak. Z dołu kapelusza widnieją gęste jasne blaszki, nie przystające do trzonu, które ciemnieją wraz z czasem, u starych grzybów przybierając wręcz czarnobrązowy lub fioletowoczarny kolor.
Trzon pieczarki łąkowej jest włóknisty i osiąga zwykle od 4 do 8 cm wysokości oraz 1-2 cm w średnicy. Jest wyposażony w charakterystyczny błoniasty pierścień, z czasem zanikający, i daje się łatwo odłamać od kapelusza, co znacząco ułatwia obieranie grzybów. Może przyjmować barwę od jasnoróżowej do brązowej.
Kuzynki pieczarki łąkowej
Czy pieczarki łąkowe można pomylić? Jest to możliwe, choć na szczęście nie stwarza zazwyczaj zagrożenia dla zdrowia, bowiem prawie wszystkie gatunki są jadalne. Najbardziej podobna do pieczarki łąkowej jest pieczarka dwuzarodnikowa (Agaricus bisporus), którą kupić możemy w sklepach. Choć najczęściej uprawiana na handel, może ona również rosnąć dziko i jest praktycznie nie do odróżnienia gołym okiem – różnice widać jedynie po mikroskopem. Myląca może być pieczarka miejska (Agaricus bitorquis), ale jej cechą rozpoznawczą jest podwójny pierścień na trzonie oraz wyjątkowo gładki kapelusz.
Dalszą podobną krewną jest pieczarka biaława (Agaricus arvensis), która urasta jednak do nieco większych rozmiarów i w dojrzałości odznacza się żółtymi tonami oraz charakterystycznym anyżowym zapachem.
Tylko jeden rodzaj pieczarki może stanowić zagrożenie dla zdrowia – jest nią pieczarka karbolowa (Agaricus xanthodermus) odróżniająca się jednak od swych jadalnych kuzynek wyraźnymi żółtymi przebarwieniami po dotknięciu kapelusza oraz żółknięciem miąższu. Spożycie tego gatunku powoduje u ludzi silne zaburzenia trawienia przebiegające z wymiotami.
Upewnij się, że to nie muchomor!
Amatorom
dziko rosnących pieczarek trzeba jednak uświadomić, że, niestety, pod
młode osobniki podszywać się może również śmiertelnie trujący muchomor jadowity (Amanita virosa). Ten silnie toksyczny
grzyb w dojrzałości wygląda już zupełnie inaczej niż jakakolwiek z
pieczarek, ale za młodu jest po prostu gładkim, białym grzybem o owalnym
kapeluszu. Eksperci polecają więc, aby zawsze sprawdzać szczegóły –
pieczarki mają brązowiejące aż czekoladowe blaszki, podczas gdy muchomor
ma je białe, a ponadto w dole jego trzonu łatwo odnaleźć
charakterystyczną, luźną pochwę.
Metalowy posmak?
Pieczarki rosnące dziko mają niestety skłonność do kumulowania metali ciężkich obecnych w glebie i wodzie – pieczarka łąkowa nie jest pod tym względem wyjątkiem. W zależności od regionu zbioru w łąkowych grzybach odnotowuje się podwyższone wartości ołowiu, kadmu oraz arsenu – wszystkie trzy stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i mogą sprzyjać rozwojowi różnych chorób nowotworowych.
Ciekawe właściwości zdrowotne pieczarki łąkowej
Mimo
groźby obciążenia organizmu metalami ciężkimi pieczarki łąkowe niosą w
sobie również pewien potencjał zdrowotny. Otóż pogłębione badania nad
ich składem chemicznym ujawniły umiarkowanie wysoki poziom antyoksydantów – przede wszystkim kwasów fenolowych oraz tokoferoli – oraz silne zdolności do neutralizacji anionów nadtlenku. Ponadto, wykazano, że w pieczarkach łąkowych znajdują się związki
o właściwościach bakteriobójczych i antywirusowych oraz
cytotoksycznych, co oznacza, że mogłyby być wykorzystywane nawet w
leczeniu raka u ludzi.
Istnieją również badania, sugerujące, że pieczarki łąkowe mogą stymulować wydzielanie insuliny, a tym samym obniżać poziom glukozy we krwi. Właściwość ta nie znalazła jednak dotąd zastosowania w medycynie.
Pieczarka łąkowa w kuchni
Pieczarki łąkowe w mleku
Składniki:
Przygotowanie:
Oczyszczone kapelusze pieczarek łąkowych kruszymy w dłoniach na podobnej wielkości kawałki. Wrzucamy do garnka z mlekiem, tymiankiem oraz ząbkami czosnku i zagotowujemy. Gotujemy ok. 15 minut na małym ogniu. Mąkę mieszamy z 50 ml mleka i wlewamy do garnka, nieustannie mieszając. Gotujemy chwilę do zgęstnienia podajemy jako dodatek do zapiekanek czy grzanek.
Pieczone pieczarki łąkowe
Składniki:
Przygotowanie:
Blachę wykładamy papierem do pieczenia. Na wierzch wykładamy kapelusze pieczarek łąkowych – do góry dnem – oraz pomidorki – lekko skrapiamy olejem i oprószamy czarnym pieprzem. Zmiażdżony czosnek, oliwę i ocet łączymy w miseczce. Ta miksturą polewamy kapelusze i posypujemy posiekanym tymiankiem. Przykrywamy wierzch drugim arkuszem papieru i pieczemy w temperaturze 200 stopni C. przez 20 minut. Zdejmujemy wierzchni papier, układamy liści szpinak między grzybami i pomidorami, a na wierzch każdej pieczarki łąkowej nakładamy łyżeczkę ricotty. Zapiekamy jeszcze 5 minut. Podajemy z tostami.
Pieczarka łąkowa do wszystkiego!
Pieczarki łąkowe można wykorzystać wszędzie tam, gdzie przepis wymaga kupnych pieczarek, a także w zastępstwie leśnych grzybów – np. do sosów, zup, farszów, itd. Jedynym mankamentem tych smacznych grzybów jest ich krótki okres przydatności do spożycia – najlepiej jest przetwarzać je w ciągu jednego dnia od zbioru.
Bibliografia
- Hank Shaw; “Foraging for Meadow Mushrooms”; data dostępu: 2019-10-28
- First-Nature.com; “Agaricus campestris L. – Field Mushroom”; data dostępu: 2019-10-28
- Glamočlija J i in.; “A comparative study on edible Agaricus mushrooms as functional foods”; data dostępu: 2019-10-28
- Marijana Kosanić i in.; “BIOACTIVITY OF EDIBLE MUSHROOM AGARICUS CAMPESTRIS”; data dostępu: 2019-10-28
- Věra Svobodová; “AGARICUS CAMPESTRIS L. – pečárka polní / pečiarka poľná”; data dostępu: 2019-10-21
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS