Park bohaterów

8 sierpnia 2020 r. otwarty został Park Pamięci Narodowej „Zachowali się jak trzeba”. Miejsce upamiętnia tysiące Polaków, którzy w okresie II wojny światowej ratowali Żydów narażając własne życie.

Uroczystości rozpoczęły się od mszy św., której przewodniczył metropolita gdański ks. abp Sławoj Leszek Głódź. Wzięli w niej udział m.in. premier Mateusz Morawiecki, prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński wicepremierzy Piotr Gliński i Jacek Sasin,  minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro oraz prezydent Torunia Michał Zaleski. Następnie zaproszeni goście udali się na oficjalne otwarcie Parku oraz odsłonięcie tablic w mauzoleum „Polska krwią uświęcona”. Wypisane zostały tam nazwy miejscowości – miejsc kaźni Polaków w czasie II wojny światowej.

– To miejsce łączy nas z tymi, którzy w czasach zagłady „uświęcili Polskę krwią” i rzeczywiście „zachowali się jak trzeba”. Dlatego w Toruniu chcemy, aby Park Pamięci Narodowej był dla nas i następnych pokoleń wezwaniem, że na polskiej ziemi mamy zawsze zachowywać się jak bracia: zgodni, solidarni i spieszący sobie z pomocą – przemawiał podczas uroczystości prezydent Torunia Michał Zaleski.

Słowa do zgromadzonych skierował także dyrektor Radia Maryja o. Tadeusz Rydzyk CssR, który nawoływał do pamiętania o ofiarach i bohaterach tamtych lat – Obyśmy o tym pamiętali. Oby nas to czegoś nauczyło. Obyśmy byli jak „Inka”, która napisała przed egzekucją w grypsie: „Jest mi smutno, że muszę umierać. Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba”.

W Parku znalazły się tablice z nazwiskami 18,5 tys. osób, które broniły Żydów przed zagładą. Docelowo uwiecznionych ma tam zostać 40 tysięcy nazwisk, w tym Ukraińców, którzy zginęli ratując Polaków. Nie zabrakło także akcentów patriotycznych. Kolumny z bohaterami wieczorem podświetlone zostają na biało-czerwono, a z lotu ptaka cały obiekt tworzy kontur dzisiejszych granic Polski. Na terenie parku powstały także inhalatoria, czyli małe tężnie solankowe.

Przy tworzeniu obiektu wykorzystane zostały materiały zebrane przez zespół naukowy Instytutu „Pamięć i Tożsamość” im. świętego Jana Pawła II, który od lat prowadzi prace mające na celu upowszechnienie i upamiętnienie postaw Polaków wobec Żydów w czasie II wojny światowej. Inicjatorem projektu Park Pamięci Narodowej była Rodzina Radio Maryja.

Fot. Lech Kamiński