Państwowe stocznie już przed epidemią koronawirusa były w kryzysie. “Potrzebne są radykalne decyzje”

Stoczniowcy wychodzą na ulice

O problemach Nauty mówi się najgłośniej – stoczni brakowało nawet pieniędzy, żeby regulować rachunki za energię, a podwykonawcy do dziś toczą długie procesy sądowe o uzyskanie wynagrodzeń za wykonane na rzecz stoczni prace.

Działacze zakładowej “Solidarności” obawiają się, że spółka w każdym momencie stracić może płynność finansową. Za styczeń i luty pełne wynagrodzenia dla pracowników nie zostały wypłacone w terminie. Wyrównanie pensji na konta wpłynęło 12 marca, czyli dokładnie w dniu, kiedy kilkudziesięciu stoczniowców pikietowało w Warszawie przed kancelarią premiera, siedzibami PGZ i Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego MARS (którego aktywem jest Nauta).

– Oczekujemy zdecydowanych działań pomocowych – mówi “Wyborczej” Edmund Ruszkowski, szef związkowców “S” z Nauty  – Uważamy, że stocznia już dzisiaj ma duże problemy z płynnością finansową i działać trzeba natychmiast. Złożyliśmy petycję do premiera i ministra aktywów państwowych. Wciąż czekamy na odpowiedź.

Czy kolejne dofinansowanie stoczni z kasy państwa przyniesie jakiś efekt?

– Wyniki finansowe spółek stoczniowych pokazują, że rząd kompletnie zmarnował ostatnie lata – mówi Tadeusz Aziewicz, poseł Koalicji Obywatelskiej i członek sejmowej komisji gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej. – Zamiast tzw. odbudowy mamy głęboki regres. Potrzebna jest głęboka zmiana filozofii myślenia o naszych stoczniach, koncentracja na celach gospodarczych, nie politycznych. Samo udzielenie pomocy publicznej, nawet gdyby było możliwe, nie rozwiąże problemów, może jedynie przesunąć w czasie agonię sektora, która zaczęła się dużo wcześniej, zanim rozpoczął się kryzys związany z epidemią. Potrzebne są radykalne decyzje uważa Aziewicz.

Niemieckie stocznie zawiesiły produkcję

Na problemy całego sektora stoczniowego wpływ będzie miał również zastój w gospodarce, spowodowany epidemią koronawirusa. Najszybciej widać to w branży wycieczkowców – armatorzy największych flot już zrywają lub zamrażają zerwać kontrakty na budowę w stoczniach europejskich. Dla przykładu, w Niemczech stanęła produkcja trzech stoczni należących do MV Werften, grupy z kapitałem azjatyckim. Do budowanych tam statków również polskie firmy dostarczały elementy konstrukcyjne. Większość zakładów stoczniowych pracuje na kontraktach długoterminowych.

– Jeśli bankrutuje armator i nagle przestaje płacić, to kryzys dla stoczni może być odczuwalny natychmiast – mówi Andrzej Denz, prezes prywatnej stoczni Damen z Gdyni, która specjalizuje się w produkcji superjachtów. – Tąpnięcie może być odczuwalne za kilka miesięcy. Już dzisiaj banki udzielając kredytów, wprowadzają nowe narzędzia weryfikujące, czy płynność finansowa firmy nie jest zagrożona w najbliższej przyszłości.

Ktoś zyska?

Jest też druga strona medalu. Niektóre ze stoczni, głównie z sektora prywatnego, realizuje dużo kontraktów rządowych.

– Operowanie w pewnej niszy może dla niektórych okazać się ratunkiem. Budowa promów dla rządu Kanady bądź realizacja zamówień wojskowych to projekty, które raczej nie są zagrożone – uważa z kolei kpt. ż.w. Marek Błuś, publicysta specjalizujący się w gospodarce morskiej.

Specjaliści wskazują, że oszczędzać zaczną również armatorzy budujący statki dla rynku offshore (górnictwo morskie), co ma związek z pikującymi cenami za baryłkę ropy, która w ostatnich dniach zatrzymała się na wysokości 20 dolarów. Wiele polskich stoczni, m.in. gdyński Crist, specjalizuje się w budowie i remontach specjalistycznych jednostek.

Straty, jakie stocznie poniosą na epidemii, zależą od czynnika, który ma wpływ na całą światową gospodarkę – to czas, jaki upłynie na walkę z wirusem.

Zgłoś naruszenie/Błąd