Działania na rzecz większej dywersyfikacji źródeł dostaw surowców energetycznych są podejmowane od wielu lat. Najbardziej spektakularnym był projekt rurociągu gazowego Nabucco o docelowej przepustowości 31 mld m sześc., czyli nieco ponad połowy obu nitek Nord Stream I (55 mld m sześc.). Rurociąg o długości 3900 km miał dostarczać z ominięciem Rosji gaz z Azerbejdżanu, przez Gruzję i Turcję do Bułgarii, potem przechodzić przez Rumunię i Węgry, a jego końcową stacją miała być Austria. Otwartą kwestią pozostawało przedłużenie rurociągu do bogatych złóż Turkmenistanu.
Ten ambitny plan zakończył się spektakularnym fiaskiem, którego przyczyny miały raczej charakter polityczny niż ekonomiczny. Pomysł rurociągu powstał w 2002 r. i przez kolejnych 12 lat nie wyszedł poza fazę projektową. W tym czasie powstał i został zrealizowany projekt gazowego Rurociągu Transadriatyckiego (TAP), którym gaz popłynął ze złóż azerskich do Turcji. To spowodowało zmianę planów UE – Nabucco (tzw. Zachodni) skrócono do 1300 km i przeprojektowano jako przedłużenie TAP z Turcji do Grecji i Włoch. Stamtąd gaz miał płynąć do najbardziej zależnych od rosyjskich surowców państw wschodniej UE. Ostatecznie rurociąg ten został połączony z Transanatolijskim (TANAP) biegnącym do Grecji, Albanii i południowych Włoch.
Uruchomienie TANAP w 2018 r. było połowicznym sukcesem UE, bowiem przepustowość tej nitki to tylko trzecia część docelowej przepustowości Nabucco. Warto wspomnieć, że zużycie gazu przez UE w 2021 wyniosło 140 mld m sześc., czyli TANAP zaspokaja skromny procent rocznego zapotrzebowania wspólnoty.
Rosja nie była bierna wobec unijnych działań i poprzez swego giganta energetycznego Gazprom rozpoczęła forsowanie własnego projektu Korytarza Południowego. Realizację projektu przewidziano na 2018 r., a docelowo miał osiągnąć przepustowość 63 mld m sześc. gazu dostarczanego do Europy Zachodniej i Południowej. Projekt ten nie został w całości zrealizowany w wyniku sankcji UE po aneksji Krymu.
Jednak Moskwa zdołała przekonać do swojej inicjatywy Baku, co spowodowało wycofanie z Nabucco azerskiego konsorcjum Szach Deniz II, zarządzającego złożami gazu. To z kolei zmusiło do zmiany planów europejskich uczestników projektu: austriackiego OMV, bułgarskiego BEH, rumuńskiego Transgaz i węgierskiego FTSZ.
Efektem przyłączenia strony azerskiej do rosyjskiego projektu jest powstanie europejskiej części Korytarza, czyli wspomnianego TAP. Projekt Nabucco, jako alternatywy dla surowców z Rosji, zamknięto faktycznie w 2014 r.
Unia, Rosja i Azja Centralna
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS