Olejek limonkowy należy do kategorii olejków cytrusowych, cenionych przede wszystkim ze względu na świeży, orzeźwiający i pobudzający aromat. Mimo, że mniej znany niż olejek grejpfrutowy czy pomarańczowy, jest jednym z najbardziej uniwersalnych, jeśli chodzi o skalę wykorzystania. Olejek limonkowy przydaje się bowiem nawet przy gotowaniu!
- Produkcja olejku limonkowego
- Skład olejku limonkowego
- Zdrowotne właściwości olejku limonkowego
- Kulinarne zastosowanie olejku kulinarnego
- Jak wykorzystać olejek limonkowy?
- Czy olejek limonkowy jest bezpieczny?
Olejek limonkowy w smaku i zapachu jest poniekąd podobny cytrynowemu, ale wydaje się słodszy i bardziej aromatyczny, wręcz kwiatowy. Przywodzi na myśl egzotykę i soczystość, ale nie wydaje się w żaden sposób ostry czy natarczywy. To wszystko oczywiście zasługa samej limonki, zwanej również limetką czy limą (Citrus aurantifolia), i będącej naturalną hybrydą pochodzącą z południowo-wschodniej Azji. Soczyste, zielone owoce znane są przede wszystkim ze swojego silnego, choć bardzo przyjemnego zapachu oraz dość nietypowej, subtelnej kwaśności.
Produkcja olejku limonkowego
Niezwykła popularność limonki sprawiła, że jej uprawa objęła swoim zasięgiem szeroką strefę klimatu tropikalnego i subtropikalnego od Azji przez Europę i Afrykę, a skończywszy na Ameryce. Obecnie w olbrzymich ilościach produkuje się ją w Stanach Zjednoczonych i Meksyku. Drzewa hodowane z sadzonek potrzebują ok. 4-8 lat, aby zaczęły owocować, a ok. dziewięciu miesięcy zajmuje im przekształcenie się kwiatów w owoce. Z jednego hektara plantacji C. aurantifolia można uzyskać nawet 12-18 ton limonek!
Sam olejek, tak jak w przypadku innych cytrusów, pozyskuje się zwykle za pomocą fizycznego tłoczenia na zimno (rzadziej destylacji parowej) skórek z owoców. Te ostatnie są zazwyczaj produktem ubocznym przy produkcji soku z limonki i rocznie na świecie produkuje się ich nawet 2.8 milionów ton. Olejek limonkowy jest więc doskonałym sposobem na ograniczenie przemysłowego marnotrawstwa.
Skład olejku limonkowego
Naukowcy zbadali już bardzo dokładnie skład chemiczny olejku limonkowego. Z ich analiz (Lin, 2019) wynika, że czołowym składnikiem, którego zawartość sięga nawet 43% objętości olejku, jest limonen – dość obficie występujący w przyrodzie monoterpen o działaniu przeciwzapalnym, przeciwstresowym, a przede wszystkim antyoksydacyjnym. Ok. 16% olejku limonkowego tworzy gamma-terpinen, związek, który skutecznie zwalcza bakterie będące ludzkimi patogenami, zaś ok. 13% beta-pinen, o właściwościach przeciwzapalnych, przeciwlękowych oraz rozszerzających drogi oddechowe. W mniejszych ilościach w olejku występują również takie związki jak alfa-pinen (ok. 3%) czy sabinen (ok. 2%).
Warto dodać, że olejek limonkowy wykazuje się w badaniach laboratoryjnych wysokim potencjałem antyoksydacyjnym mierzony standardowym testem DPPH – oznacza to, że skutecznie ogranicza działalność wolnych rodników, bądź to za pomocą transferu pojedynczego elektronu, bądź całego atomu wodoru.
Zdrowotne właściwości olejku limonkowego
W aromaterapii olejek limonkowy słynie ze swoich właściwości oczyszczających. Ma wspierać układ odpornościowy, odtruwając organizm od środka. Ponadto ma działanie orzeźwiające, stymulujące bystrość myślenia, wspierające dobre samopoczucie i równowagę emocjonalną. Uważa się, że może nawet zwalczać symptomy infekcji dróg oddechowych, takich jak wirusowe przeziębienia. Inhalacja z wykorzystaniem olejku limonkowego i gorącej pary pomaga oczyścić nos i złagodzić podrażnienie gardła czy tchawicy. Zawarty w olejku limonkowym beta-pinen wydaje się wręcz oddziaływać na neuroprzekaźniki w mózgu redukując skłonność do depresji i poczucia smutku (Gutierrez, 2015).
Zdaniem naukowców (Jafari, 2011) olejek limonkowy wykazuje silne właściwości bakteriobójcze aktywnie zwalczając m.in. takie ludzkie patogeny jak Staphylococcus epidermis czy Bacillus subtilis. Dodawany w ramach eksperymentu do ciastek z kremem, będących częstym źródłem infekcji pokarmowych, znacząco obniża poziom namnażania się szkodliwych drobnoustrojów! Stosowany wewnętrznie w dużym rozcieńczeniu może łagodzić niestrawność, zwalczać zatrucia pokarmowe zarówno żołądka, jak i jelit.
Z dość świeżych badań naukowych (Lin, 2019), wynika również, że szczury karmione strawą zawierającą olejek limonkowy miały stanowczo niższy poziom niekorzystnego cholesterolu LDL we krwi w stosunku do grupy kontrolnej i mimo wysokokalorycznej diety. Uważa się, że olejek limonkowy w wewnętrznej suplementacji może obniżać ryzyko chorób układ krążenia, choć wciąż potrzeba więcej badań naukowych, aby zgłębić ten mechanizm.
Masaż z użyciem olejku limonkowego (np. w rozcieńczeniu z olejem kokosowym) skutecznie przeciwdziała rozwojowi cellulitisu, a ponadto może przynieść ulgę przy żylakach, łupieżu skóry głowy, nadmiernym przetłuszczaniu się włosów, a także pigmentacyjnych przebarwieniach skóry. Pamiętajmy, że jako bogate źródło antyoksydantów olejek limonkowy może być sprzymierzeńcem w walce z oznakami starzenia się i stanami zapalnymi skóry.
Kulinarne zastosowanie olejku kulinarnego
Olejek limonkowy wysokiej jakości, pochodzący z organicznych upraw, może w małych dawkach być wykorzystywany wewnętrznie. Możliwość ta otwiera niezwykły potencjał przed wszystkimi amatorami kuchni, zwłaszcza bogatej w egotyczne, cytrusowe smaki. 1-2 krople olejku limonkowego potrafią bowiem nie do poznania odmienić sałatki i dipy ze świeżych warzyw typu salsa, koktajle alkoholowe i bezalkoholowe, lemoniady, marynaty do mięsa, zwłaszcza kurczaka i ryb, a także desery typu musy czy serniki. Jest również ciekawym smakowo, a przede wszystkim konserwującym składnikiem dżemów i konfitur. Idealnie komponuje się przy tym ze słodkimi smakami, ale także stanowi ciekawe urozmaicenie dla pikantnych dań. Dozujmy go jednak bardzo ostrożnie, aby nie przedobrzyć – dosłownie po jednej kropelce!
Jak wykorzystać olejek limonkowy?
Olejek limonkowy można oczywiście wykorzystywać w klasycznymi kominku aromaterapuetycznym w ilości 2-3 kropli nawet do trzech razy dziennie. W tej formie doskonale oddziałuje on na nasze samopoczucie i zdolność do skupienia uwagi, efektywność pracy intelektualnej, a także wigor i entuzjazm. Przy wydłużonej pracy redukuje również oznaki zmęczenia.
Ponadto na bazie olejku limonkowego da się przygotować klasyczne inhalacje parowe, a także wyjątkowo atrakcyjne odświeżacze do powietrza domowej roboty. Rozcieńczony z wodą i rozpylany w powietrzu, jak również na blatach i armaturze łazienkowej spowija wnętrza niezwykle pozytywnym aromatem świeżości i czystości. Olejek limonkowy jest także skutecznym dodatkiem do chemii domowej, pomagając w czyszczeniu i odtłuszczaniu powierzchni roboczych. W nierozcieńczonej postaci może wręcz być wykorzystywany do walki z tłustymi plamami.
Olejek limonkowy warto również łączyć z kosmetykami do włosów, takimi jak szampony, odżywki czy maski, aby nadać fryzurze świeżości, a także poprawić krążenie w skórze głowy. Dodawany w ilości po 2-3 krople do maseczek do twarzy ma z kolei właściwości rozjaśniające i lekko złuszczające. Doza 2-3 kropli olejku jest uznawana za optymalną również dla każdych 30 ml kosmetyków, olejów bazowych czy roztworów do kompresów.
Olejek limonkowy dobrze komponuje się z olejkiem szałwiowym, jaśminowym, eukaliptusowym, grejpfrutowym, lawendowym, cytrynowym, neroli, rozmarynowym oraz olejkiem z trawy cytrynowej i drzewa sandałowego. W połączeniu z olejkiem miętowym jest z kolei doskonałym dodatkiem do kąpieli dla stóp – odświeżającym, odkażającym i pozwalającym pozbyć się nieprzyjemnego zapachu. Samotnie lub w połączeniu z innymi olejkami może również stanowić naturalną broń do odstraszania insektów.
Czy olejek limonkowy jest bezpieczny?
Nawet w użyciu wewnętrznym olejek limonkowy nie wydaje się być kontrowersyjny, o ile stosowany jest w bardzo małych ilościach, tzn. nie więcej niż jedna kropla na szklankę wody. Przy aplikacji bezpośrednio na skórę powinien być jednak rozcieńczany, gdyż może mieć działanie foto-uwrażliwiające. Generalnie, w okresie 24 godzin po zastosowaniu zewnętrznym olejku nie należy skóry wystawiać na działanie promieni słonecznych ani promieniowania UV w solarium pod groźbą pojawienia się wysypki i przebarwień. Ogólna zasada mówi również, aby nie stosować go dłużej niż dwa tygodnie w ciągu, a także unikać bezpośredniego kontaktu z oczami oraz błonami śluzowymi. Kobiety ciężarne i matki karmiące piersią powinny przez użyciem skonsultować się z lekarzem.
Ogólnie rzecz biorąc jednak, olejek limonkowy jest bezpieczny dla zdecydowanej większości społeczeństwa i z racji na swoją niebywałą wszechstronność zasługuje na miejsce w każdym domu. Nawet, jeśli nie zdecydujemy się na spożywanie go, miły, rześki aromat potrafi doskonale poprawić atmosferę we wnętrzach!
Bibliografia
- AromaWeb; “Lime essential oil”; data dostępu: 2020-12-18
- Meenakshi Nagdeve; “11 Impressive Benefits Of Lime Essential Oil”; data dostępu: 2020-12-18
- Li-Yun Lin i in.; “Lime (Citrus aurantifolia (Christm.) Swingle) Essential Oils: Volatile Compounds, Antioxidant Capacity, and Hypolipidemic Effect”; data dostępu: 2020-12-18
- Samineh Jafari i in.; “Antimicrobial Activity of Lime Essential Oil Against Food-borne Pathogens Isolated from Cream-filled Cakes and Pastries”; data dostępu: 2020-12-18
- M. Carmen González-Mas i in.; “Volatile Compounds in Citrus Essential Oils: A Comprehensive Review”; data dostępu: 2020-12-18
- María C. Colecio-Juárez i in.; “CHARACTERIZATION OF VOLATILE COMPOUNDS IN THE ESSENTIAL OIL OF SWEET LIME (Citrus limetta Risso)”; data dostępu: 2020-12-18
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS