U pewnej grupy szympansów naukowcy udokumentowali pierwszy, poza H. sapiens i niektórymi waleniami, przypadek menopauzy wśród samic. Obserwacja tylko pogłębia tajemnice istnienia samej menopauzy oraz życia samic po utracie zdolności do rozmnażania się. W przeciwieństwie bowiem do ludzi i waleni, samice szympansów nie opiekują się dziećmi swoich krewnych. A to wskazuje na istnienie innego mechanizmu, niż znana hipoteza babki.
Wiemy o wielu gatunkach, u których samice są zdolne do rozmnażania się niemal do samej śmierci. Gdy zdolność tę tracą – giną. Zagadkę stanowi zaś niewielka grupa gatunków – a należą do nich ludzie – wśród których samice żyją długo po tym, jak przestają się rozmnażać.
Opisane w Science badania prowadzono na grupie 185 samic ze społeczności Ngogo zamieszkującej Park Narodowy Kibale w Ugandzie. Naukowcy śledzili ich losy w latach 1995–2016. Zauważyli ten sam wzorzec, który widzieli u innych grup szympansów i u ludzi – liczba młodych rodzonych przez samicę zaczynała spadać po 30. roku życia, a do 50. roku życia samice przestawały rodzić. Mimo to część z nich żyła jeszcze wiele lat, niektóre w chwili śmierci miały dużo ponad 60 lat. Z badań wynika, że samice z grupy Ngogo aż 20% swojego dorosłego życia przeżywają wówczas, gdy przestają się rozmnażać. To zaledwie o połowę mniej niż kobiety ze społeczności łowiecko-zbierackich.
Jednak najważniejszym odkryciem było udokumentowanie menopauzy. Naukowcy zbierali próbki moczu badanych zwierząt. Ich analiza wykazała zmniejszający się poziom estrogenów i progesteronu oraz podwyższony poziom folikulotropiny (FSH) i lutropiny (LH). Specjalistów zaskoczyły te oznaki typowe dla menopauzy. Oznacza to bowiem, że samice szympansów przechodzą te same procesy fizjologiczne, co kobiety H. sapiens, a spadek płodności nie jest spowodowany np. chorobą.
W tej chwili nie wiemy, czy samice z grupy Ngogo to reguła czy wyjątek. Żyją one bowiem w środowisku, które jest izolowane i lepiej chronione przed wpływem ludzi i roznoszonych przez nich chorób oraz przed innymi grupami szympansów. Skądinąd zaś wiadomo, że samice w innych grupach szympansów umierają niedługo po zakończeniu reprodukcyjnej fazy życia. Nie wiemy też, które warunki – te, w których żyją Ngogo, czy te, w których żyją inne grupy szympansów – są bardziej zgodne z warunkami, w jakich zwierzęta ewoluowały.
Obecnie wiemy, że oprócz samic H. sapiens i Pan troglodytes z grupy Ngogo, długo po zakończeniu rozmnażania się żyją też samice pięciu gatunków waleni. Nauka od dawna zmaga się z pytaniem, dlaczego samice tych nielicznych gatunków żyją wiele lat po tym, gdy przestały się rozmnażać.
Jedna z prób wyjaśnienia tego fenomenu, zwana hipotezą babki, mówi, że starsze kobiety żyją długo, by pomagać swoim córkom w wychowaniu ich dzieci. Niedawno opisywaliśmy badania, które wydają się potwierdzać tę hipotezę. Jednak problem w tym, że – jak zauważyli autorzy tamtych badań – szympansie babki rzadko robią coś dla swoich wnucząt. Ponadto, co podkreśla jeden z autorów obecnych badań, antropolog Brian Wood z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, młode samice szympansów opuszczają swoją grupę w poszukiwaniu partnera, więc zostają oddzielone od matek. Inna hipoteza, mogąca wyjaśniać istnienie menopauzy u samic Ngogo stwierdza, że starsze samice przestają się rozmnażać, by nie konkurować z młodymi.
Jednak naukowcy nie mają nawet pewności co do tego, czy menopauza pojawiła się jako cecha przystosowawcza. Niektórzy twierdzą, że jej istnienie to produkt uboczny innych procesów ewolucyjnych.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS