Od bólu głowy do samobójstw wśród najmłodszych

Stowarzyszenie Sapere Aude z Tomaszem Wróblewskim na czele już od dłuższego czasu podejmuje szereg działań i inicjatyw, mających zwrócić uwagę na problem zaburzeń psychicznych wśród dzieci i młodzieży w Łomży oraz ważkiej kwestii, jak skutecznie im przeciwdziałać. Stąd choćby powołanie „Inicjatywy uchwałodawczej na rzecz programu wsparcia dzieci i młodzieży w mieście Łomża!” oraz stworzenie złożonego z fachowców zespołu, mającego stworzyć lokalną strategię zapobiegania negatywnym skutkom chorób psychicznych dzieci i młodzieży.

W owe różnorodne działania wpisuje się również kampania społeczna „Jaka jest przyczyna bólu głowy?”, rozpoczęta pierwszą debatą „Psychoedukacja jako forma promocji zdrowia dzieci i młodzieży w mieście Łomża!”, która odbyła się w siedzibie Fundacji MIRD -Międzynarodowego Instytutu Rozwoju Dzieci i zarazem Centrum Edukacji Globalnej, mieszczących się w parafialnym budynku Sanktuarium Miłosierdzia Bożego.

Psychoedukacja to temat fundamentalny dla zdrowego społeczeństwa i dzisiaj dyskutujemy co to znaczy, dlaczego jest ważne i co możemy zrobić, żeby wspierać uczniów, szkoły i rodziców w tym, żeby każdy czuł się lepiej – statystyki pokazują, że jest to coraz większy problem, jeśli chodzi o młodych ludzi i coraz młodsze dzieci – podkreśla Justyna Jarząbska, prezeska Fundacji MIRD.

Wydarzenie przyciągnęło szkolną młodzież wraz z nauczycielami – dyrektora Pawła Drożynera oraz osoby zainteresowane tą tematyką, w tym radnego Dariusza Domasiewicza i Grażynę Czajkowską, wnioskującą o wprowadzenie w Łomży inicjatywy uchwałodawczej. Debatę poprowadziła Justyna Jarząbska, a jej uczestnikami byli: aspirant Karolina Borawska z Zespółu ds. Nieletnich i Patologii, Komendy Wojewódzkiej Policji w Białymstoku, psychoterapeuta, socjolog i mediator Sylwester Chrapowicz, pedagog i zarazem kapłan Sebastian Urbański, studenci Dominika Cekała i Jakub Stefańczyk, rodzic Iwona Święcica oraz łączący się online Kamil Kamiński, psycholog znany z wieloletniej działalności w Fundacji Ocalenie.

Zastanawiali się oni nad tym, czym jest psychoedukacja jako taka, co przemawia za tym, że warto jej uczyć, dlaczego jest to tak ważki problem i w jaki sposób można wspierać w tym zakresie szkoły oraz rodziców. Działania na rzecz poprawy zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży są według dyskutujących szczególnie potrzebne właśnie teraz, kiedy po pandemicznych zawirowaniach młodzi ludzie są szczególnie narażeni na różnorakie niebezpieczeństwa, wynikające z problemów dających o sobie znać w sferze psyche. Dzieci i młodzież nie radzą sobie z różnego rodzaju lękami, depresją, a co gorsza coraz więcej z nich nie tylko ma myśli samobójcze, ale też podejmuje takie próby, co jest ostatecznym potwierdzeniem, że sytuacja nabrzmiała do zmian, i to jak najszybszych.
Statystyki, w zależności od źródła różnią się, ale każdego roku ponad 2000 młodych ludzi, już nawet siedmiolatków, porywa się na swoje życie i nie dość, że ta liczba z każdym rokiem rośnie, to tym tragiczniejsze jest to, że wzrasta też ilość skutecznych prób tego typu, również w Łomży.
Nie jest też tajemnicą, że liczba prób samobójczych wśród najmłodszych jest tak naprawdę większa, ale wiele z nich nie zostało zgłoszonych, bądź zatajono je na prośbę rodziców.
Dlatego dyskutujący byli zgodni, że opracowanie programu, który będzie w stanie skutecznie zapobiegać tak dramatycznym krokom jest jednym wyjściem, i do tego musi on powstać jak najszybciej. Obecnie jest bowiem tak, że osoba borykająca się z problemami oczekuje średnio na konsultację z psychologiem dziecięcym w ramach NFZ przez 238 dni, a rekord pobito w Będzinie, gdzie czas oczekiwania to 2441 dni(sic!), a termin wizyty wyznaczono na maj roku 2030.

Uczestnicy debaty zauważali, że osoby mające problemy psychologiczne czy chore nie mogą czekać tak długo na konsultację, wsparcie bądź specjalistyczne leczenie. Pojawiały się tu wręcz sytuacje skrajne, kiedy w czasie sesji terapeutycznej trzeba było wzywać karetkę, bowiem terapeuta obawiał się, że pacjent bezpośrednio po wyjściu z gabinetu może sobie coś zrobić. Kryzysy samobójcze stają się zresztą dla terapeutów czymś powszechnym, dlatego kluczowa jest tutaj rola nie tylko wiedzy, ale też umiejętności rozmowy i dotarcia do nieletniej osoby, która jest w kryzysie psychicznym. Konieczne są też kompleksowe i długofalowe działania, bo pomoc doraźna, jak sama nazwa wskazuje, ma inne cele: dzieci i młodzież muszą mieć większą świadomość w zakresie rozpoznawania i kontroli własnych stanów emocjonalnych, muszą nauczyć się zasad współżycia społecznego oraz mieć wiedzę, do kogo można zgłosić się po pomoc, kiedy jest ona potrzebna.

Stąd konieczność współdziałania na linii rodzice-szkoła, a rodzina i nauczyciele też muszą mieć odpowiednią wiedzę, by odpowiednio wcześnie zorientować się, że dzieje się coś złego i móc odpowiednio zareagować. To wszystko związane jest z długofalowym działaniem, przełamywaniem schematów oraz tematów tabu, ale jest zarazem niezbędne, żeby zapewnić młodemu pokoleniu udany start w dorosłe życie. Debata stała się więc niejako punktem wyjścia do kolejnych działań, umożliwiając uzgodnienie najważniejszych problemów oraz wytyczenie linii dalszych prac.
– Mam nadzieję, że jest to dopiero początek – nie tylko dyskusji, ale też podejmowania wspólnych rozwiązań, bo dotknęliśmy dzisiaj wielu ważnych i ciekawych tematów – podkreślała Justyna Jarząbska. Dlatego wiadomo już, że będą kolejne debaty oraz inne działania.
– Mamy już sprecyzowane plany – zapowiada Tomasz Wróblewski. – Kondycja psychiczna dzieci i młodzieży budzi w ostatnich latach wiele zainteresowania, dlatego z taką uwagą pochylamy się nad tym ważkim tematem. Będziemy chcieli zaszczepić pytania w przestrzeni publicznej odnośnie psychoedukacji oraz stworzymy program na rzecz wsparcia emocjonalnego dzieci i młodzieży w Łomży. Chcemy zebrać co najmniej 300 podpisów, aby przygotować inicjatywę uchwałodawczą, która jesienią zostanie skierowana do Rady Miejskiej Łomży. Mam nadzieję, że radni poprą naszą inicjatywę, bo warto wygospodarować środki na takie działania. Podsumowaniem naszych działań będzie konferencja.

Organizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie Sapere Aude, Łomżyński Klaster Ekonomii Społecznej i Fundacja MIRD.

Projekt pn. Inicjatywa uchwałodawcza na rzecz programu wsparcia dzieci i młodzieży w mieście Łomża! został dofinansowany ze środków pochodzących z Programu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2023.

tekst płatny

Zgłoś naruszenie/Błąd