Dziś 15 maja obchodzimy Dzień Niezapominajki. W tym dniu promujemy szczególnie walory polskiej przyrody i różnorodność biologiczną, przypominamy o potrzebie jej ochrony. Dodatkowo „nie-zapominajka” ma na celu zachowanie od zapomnienia ważnych chwil w życiu, osób, miejsc i sytuacji, lokalnych tradycji.
Właśnie z tej okazji publikujemy zdjęcia z Glaznot z Kościoła Ewangelickiego. Niedawno kiedy odwiedziliśmy to miejsce rozkwitły tam pięknie niezapominajki. Przypominamy więc ten piękny zabytek, który wspaniale wkomponował się w otaczającą go przyrodę, a ta odwdzięczyła się w tym roku niebieskim, malowniczym dywanem niezapominajek przetykanym żółtymi mniszkami lekarskimi i pierwiosnkami. Kwiaty ozdobiły otaczający kościół cmentarz i przyozdobiły groby z których większa część została już zapomniana i opuszczona.
Przy zboczu wzniesienia, na którym stoi kościół znajdują się ułożone w krąg kamienie. Jest to Krąg Wspólnoty Kultur – miejsce kultury pamięci poświęcone pokoleniom anonimowych, a także znanych z imienia i nazwiska twórców wyjątkowego wizerunku kulturowego i cywilizacyjnego Wzgórz Dylewskich. Szczegółowo napiszemy i nim w innym artykule.
Dziś przypominamy historię Kościoła Ewangelickiego w Glaznotach, aby ta nie odeszła w zapomnienie:
Glaznoty (niem. Marienfelde) – wieś w Polsce położona na Wzgórzach Dylewskich w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda.
Budynek kościoła ewangelickiego to jeden z najcenniejszych zabytków powiatu.
Historia
Wieś Glaznoty powstała w pierwszym okresie kolonizacyjnym na terytorium pruskiego plemienia Sasinów, przeprowadzanym przez Zakon Krzyżacki w XIV w. i była pierwotnie wsią czynszową. Napływali tu osadnicy z Niemiec, jak i z sąsiedniego Mazowsza.
W dostępnych źródłach brak jest wiadomości dotyczących pierwszego kościoła w Glaznotach. Został wybudowany na wzniesieniu około 1400 r. jako solidny, kamienny budynek. W czasach katolickich zapewne pw. Najświętszej Marii Panny, co potwierdzałaby niemiecka nazwa miejscowości – Marienfelde.
Jest gotycką budowlą salową bez wyodrębnionego prezbiterium, wzniesiona z kamieni polnych, o murach wzmocnionych masywnymi przyporami. Od zachodu posiada wieżę na planie kwadratu z gotyckim, ostrołukowym portalem (naroża są oszkarpowane), a od północy zakrystię. Budynek otacza cmentarz, obwiedziony murem kamiennym. W latach 1713 i 1899 przeprowadzono w kościele gruntowne prace restauratorskie.
Liczne wojny w średniowieczu nie ominęły Glaznot. W 1397 r. komtur Johann von Schonfeld kupił wieś (60 włók ziemi z młynem), aby uratować ją przed spustoszeniem. Nie pomogło to jednak, gdyż w 1410 r. w czasie wojny z Zakonem Krzyżackim i w okresie tzw. wojny głodowej w 1414 r., miejscowość została całkowicie zniszczona przez wojska polsko-litewskie. W 1437 r. majątek został zgłoszony jako pusty, ale solidne mury kościoła ocalały.
Mimo upływu czasu, przetrwały do dziś gotyckie figury Apostołów z nieistniejącego już ołtarza, datowane na początek XV w. Przed II wojną światową przekazano je do zamkowych zbiorów muzealnych w Królewcu, jednak niektóre szczęśliwie ocalały i można je oglądać w kolekcji Muzeum Warmii i Mazur na zamku w Lidzbarku Warmińskim. Zaginęły z Glaznot trzy granitowe chrzcielnice z XV w.
W 1525 r. ostatni mistrz zakonu Albrecht von Hohenzollern sekularyzował Zakon Krzyżacki, przyjmując wyznanie protestanckie. Mieszkańcy Glaznot, którzy znaleźli się w granicach nowo utworzonych Prus Książęcych, zgodnie z zasadą „cuius regio eius religio”, przyjęli luteranizm. Stanowisko pierwszego pastora, który głosił Ewangelię zgodnie z nauką Marcina Lutra, objął przybyły do pobliskiego Lipowa w 1532 r. – Michał Wichert. Urzędujący tam duchowny był zobowiązany odprawiać nabożeństwa w Lipowie, Samborowie, Smykowie i Glaznotach.
Przez następne stulecia kościół przechodził zmienne koleje losu. Warte odnotowania jest nazwisko pastora, który w 1748 r. urzędował w Lipowie i odprawiał nabożeństwa w Glaznotach.
To ks. Jan Krzysztof Schwartz, pisarz religijny, tłumacz pieśni i twórca słownika polsko-niemieckiego. Jego pieśni znalazły się w „Przypadku trzecim do Kancjonału Pruskiego, Polskiego” (1791) oraz w „Pieśnioksięgu czyli Kancjonale Gdańskim” (1803).
Źródło: Zabytki Gmina Ostróda, opracowanie: Marzena Matuszka, zdjęcia: FotoMedia MM
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS