Nie tylko ugód z klientami. NBP wskazuje, czego potrzebuje system bankowy

Ograniczenie ryzyka prawno-regulacyjnego, reforma wskaźników referencyjnych stopy procentowej i zawieranie przez banki ugód w sprawach walutowych kredytów mieszkaniowych – m.in. te rekomendacje zawarto w czerwcowym “Raporcie o stabilności systemu” Narodowego Banku Polskiego.

Rekomendacje przedstawione w opublikowanym w piątek raporcie mają na celu ograniczanie ryzyka systemowego. “To jeden ze sposobów realizacji ustawowych zadań NBP na rzecz utrzymania stabilności krajowego systemu finansowego” – podkreślono w raporcie.

W opinii Narodowego Banku Polskiego potrzebne są działania, które ograniczą ryzyko prawno-regulacyjne. “Zarówno instytucje publiczne jak i podmioty prywatne powinny uwzględniać odpowiednie proporcje w działaniach związanych z ochroną konsumenta. Instytucje sieci bezpieczeństwa finansowego powinny dążyć do ograniczania niepewności otoczenia prawno-regulacyjnego, w jakim funkcjonują banki” – wskazał bank centralny. Jak dodano, przewidywalność przepisów regulujących system finansowy ułatwia ocenę ryzyka oraz sprzyja dostępowi gospodarki do kredytów i innych usług finansowych. W opinii NBP banki powinny z kolei podchodzić “ze szczególną starannością” do konstrukcji umów z konsumentami i adekwatnego informowania ich o oferowanych produktach.

NBP postuluje reformę wskaźników referencyjnych stopy procentowej. “Powinno się dążyć do wyeliminowania niepewności odnośnie do tego, który wskaźnik ma docelowo zastąpić WIBOR. W procesie przeglądu wskaźników alternatywnych dla WIBOR priorytetem powinno być zapewnienie niepodważalnej jakości danych wejściowych, co pozwoliłoby uniknąć w przyszłości ewentualnych błędów w raportowaniu” – zaznaczono.

W opinii banku centralnego ważnym czynnikiem sprzyjającym stabilności systemu finansowego będzie kontynuacja procesu zawierania przez banki i kredytobiorców ugód w sprawach dotyczących kredytów mieszkaniowych w walutach obcych, co przyczyni się do przyspieszenia tempa rozwiązywania sporów. “Rozwiązania polubowne pozwalają na szybkie zakończenie sporu, co jest korzystne dla obydwu stron” – wskazano w raporcie.

Według NBP banki powinny sukcesywnie zwiększać udział kwalifikowanych instrumentów dłużnych w wymogu MREL (zapewniającym skuteczność mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków zagrożonych upadłością – PAP) w celu pokrycia nimi całej kwoty przewidzianej na rekapitalizację. “Odpowiedni udział instrumentów dłużnych zapewnia wykonalność procesów przymusowej restrukturyzacji i jednocześnie ogranicza niepożądane interakcje pomiędzy polityką makroostrożnościową a wymogiem MREL” – czytamy.

Uzasadnione jest też wprowadzenie dodatniego poziomu antycyklicznego bufora kapitałowego. “Przyjęcie przez KSF-M (Komitet Stabilności Finansowej jako organ makroostrożnościowy – PAP) makroostrożnościowej strategii stosowania antycyklicznego bufora kapitałowego, zawierającej element bufora neutralnego, jest krokiem na drodze do realizacji tego celu” – zaznaczono w raporcie. W opinii NBP pomogłoby to zabezpieczyć odpowiedni poziom kapitału w bankach na wypadek wystąpienia nagłego ryzyka o charakterze systemowym i zmniejszyć niepewność oraz koszty dla gospodarki, gdyby to ryzyko zaczęło się materializować.

Bankom spółdzielczym NBP zaleca podjąć działania na rzecz zwiększenia liczby udziałowców i aktywizacji członków spółdzielni, do czego odpowiednie warunki stwarzają wysokie wyniki finansowe osiągane przez te podmioty. Umożliwia to stosowanie przez banki spółdzielcze zachęt finansowych dla udziałowców, np. w formie wypłaty dywidendy. “Odwrócenie negatywnej tendencji w zakresie liczby udziałowców przyczyniłoby się do wzmacniania zaufania do bankowości spółdzielczej, jak również stabilizacji bazy kapitałowej sektora w długim terminie” – podkreślono.

Zdaniem Narodowego Banku Polskiego przy dokonywaniu oceny wypłacalności zakładów ubezpieczeń należy uwzględniać ryzyko wynikające z wysokiego udziału oczekiwanych zysków z przyszłych składek oraz podwójnego wykorzystania kapitału (zawierania umowy pomiędzy dwiema lub większą liczbą spółek, mającej na celu ograniczenie ryzyka poprzez połączenie ich kapitałów i wzajemnego pożyczania środków – PAP). “Środki własne, uzyskane dzięki włączeniu oczekiwanych zysków z przyszłych składek oraz podwójnemu wykorzystaniu kapitału, mają bowiem ograniczoną zdolność do pokrywania strat, mimo że zgodnie z regulacjami należą do najwyższej jakościowo kategorii. Zakłady ubezpieczeń powinny zatem przeznaczać większą część zysku na podwyższenie kapitału, zwłaszcza w okresie rekordowych wyników finansowych ostatniego roku” – zalecił NBP.

Jak dodano w raporcie, pożądany jest wzrost podaży produktów ubezpieczeniowych umożliwiających zabezpieczenie przed ryzykiem długowieczności (potencjalnym ryzykiem związanym z rosnącą oczekiwaną długością życia beneficjentów polis ubezpieczeniowych – PAP) wzorem innych rynków rozwiniętych. “Byłyby one również uzupełnieniem usług dostępnych dla uczestników dobrowolnej części systemu emerytalnego. Brak takich produktów skutkuje ponoszeniem tego ryzyka przez osoby w podeszłym wieku, co w połączeniu z ryzykiem krótkowzroczności oraz malejącą stopą zastąpienia może negatywnie przekładać się na sytuację w systemie finansowym” – ocenił NBP.

Z kolei otwarte fundusze inwestycyjne powinny, wedle zaleceń NBP, dążyć do wypracowania dobrych praktyk w zakresie redukcji niedopasowania płynności aktywów i pasywów. “Wskazane jest, aby profil płynnościowy aktywów odpowiadał częstotliwości odkupywania jednostek uczestnictwa. Zwiększenie udziału płynnych lokat, w tym budowa buforów płynności w formie depozytów, przyczyniłoby się do ograniczenia skali tego ryzyka” – zaznaczono w raporcie. (PAP)

autor: Grzegorz Kacalski

gkc/ malk/ mow/

Zgłoś naruszenie/Błąd