Kilka dni temu minęło 20 lat od ukazania się książki, która zmieniła postrzeganie sportu, a dla wielu – postrzeganie całego świata. I nie ma w tym przesady. Michael Lewis 17 czerwca wydał “Moneyball: The Art of Winning an Unfair Game”. To powieść o tym, jak Billy Beane, menedżer drużyny baseballowej, dzięki współpracy z analitykiem danych Paulem DePodestą, który ukończył ekonomię na Harvardzie, budują zespół z zawodników tanich, gdzie indziej niechcianych i niedocenianych. Osiem lat później powstał film pod tym samym tytułem, w którym główną rolę zagrał Brad Pitt.
Zespół z małych budżetem może dokonać wielkich rzeczy
Beane był menedżerem generalnym Oakland Athletics – drużyny z baseballowej MLB, która w sezonie 2002 miała trzeci od końca budżet na płace w całej lidze. Trzeci od końca, czyli 27 drużyn płaciło wtedy swoim zawodnikom więcej. Najbogatsi, New York Yankees czy Boston Red Sox, wydawali trzy lub prawie trzy razy więcej niż drużyna z Oakland. Athletics nie mieli szans, aby konkurować o największe gwiazdy ligi. Najlepszym tego dowodem był los trzech kluczowych postaci drużyny, którym skończyły się kontrakty. Ani Jason Giambi, ani Johnny Damon, ani Jason Isringhausen nie zostali w Oakland. Pierwszy przeszedł do Yankees, drugi – Red Sox, a trzeci – St. Louis Cardinals. Ale mimo takiej straty Oakland okazali się rewelacją sezonu. Ustanowili rekord wszech czasów w postaci 20 zwycięstw z rzędu i awansowali do play-off, gdzie przegrali w I rundzie z Minnesota Twins.
Piękny sen skończył się w brutalny sposób, ale metoda, którą kierował się Beane w budowaniu drużyny zrobiła furorę. Książka “Moneyball” okazała się bestsellerem, a system, który zbudował menedżer Athletics skopiowały inne drużyny. Ten system opierał się na zaawansowanych statystykach zawodników i obserwacji ich zachowań w trakcie meczu.
Sabermetryka podbiła świat baseballu
Statystyki były co prawda nieodłączną częścią baseballu od lat, ale z czasem analitycy uznali, że te podstawowe są niewystarczające i zaczęli szukać zaawansowanych wzorów i modeli, które będą dawać całościowy obraz wartości dokonań zawodnika i jego przyszłych możliwości. Tak narodziła się SABRmetryka (SABR od skrótu Society for American Baseball Research) później uproszczona na łatwiejszą w wymawianiu sabermetrykę.
I właśnie z jej zdobyczy korzystali Beane i DePodesta, gdy wybierali zawodników do składu. Nie potrzebowali gwiazd. Potrzebowali zawodników, którzy statystycznie lepsi są od ligowej średniej. “Moneyball” pokazała epokową zmianę – przy wyborze zawodników przestał się już liczyć nos trenera ani doświadczenie i przeczucia tzw. skautów. Ważne były statystyki, wzory i modele matematyczne.
Athletics i Beane szybko stracili swoją przewagę. Sabermetrykę zaczęły stosować inne zespoły. W 2004 r. to ona pomogła Red Sox przełamać klątwę Babe Rutha. Drużyna z Bostonu wygrała wtedy pierwsze World Series od 1918 r., gdy największy baseballista wszech czasów opuszczał klub i przenosił się do Yankees. Od 2003 r. pracował w Bostonie Bill James, twórca terminu sabermetryka i jeden z najbardziej innowacyjnych jej praktyków.
Inne dyscypliny też odkryły, że moneyball działa
Królami “moneyball” w ostatnich sezonach są Tampa Bay Rays, którzy rokrocznie w tabeli budżetów na płace są w ogonie, ale od czterech lat kwalifikują się do play-off. W 2020 grali nawet w World Series, w których w walce o mistrzostwo ulegli Los Angeles Dodgers. Tu warto przypomnieć, że w MLB trudniej awansować do play-off niż w NHL czy NBA, bo premiowanych jest tylko 10 drużyn, a nie 16 jak w ligach hokeja czy koszykówki. A Rays w dodatku o awans rywalizują w swojej dywizji z dwoma z trzech najbogatszych klubów ligi – Yankees i Red Sox.
Sposób prowadzenia drużyny opisany w “Moneyball” przeniknął także do innych dyscyplin sportu. Zyskać przewagę konkurencyjną próbują w ten sposób kluby w futbolu amerykańskim, koszykówce, piłce nożnej, czy krykiecie. DePodesta pracuje dziś jako specjalista do spraw strategii w drużynie NFL Cleveland Browns, a Beane jest współwłaścicielem dwóch klubów piłkarskich: angielskiego Barnsley i holenderskiego AZ Alkmaar.
Donald Trump zagrał w moneyball i wygrał
Ale na sporcie efekt, jaki wywarł moneyball na świat, się nie kończy. W 2013 r. republikanin John Brigeland i demokrata Peter Orszag napisali wspólnie artykuł do magazynu “The Atlantic” pod znamiennym tytułem: “Czy rząd może grać w moneyball?”. Obaj – ponad podziałami, bo pierwszy pracował w administracji prezydenta George’a W. Busha, a drugi Baracka Obamy – postulowali, by rząd wydawał pieniądze na podstawie analiz danych. Twierdzili, że tylko jeden na sto budżetowych dolarów jest wydawany w ten sposób, a cała reszta na podstawie: “intencji, inercji, przeczuć, układów i osobistych relacji”.
Gdy Donald Trump w 2016 r. wygrał wybory, jego zięć Jared Kushner twierdził, że też grał w moneyball, – Zadaliśmy sobie pytanie, w których stanach uzyska lepszy wzrost z inwestycji w głosowaniu elektorskim – powiedział dziennikarzom już po wyborach. – Zapytałem się, jak możemy przekazać przesłanie Trumpa do tych konsumentów jak najmniejszym kosztem.
W San Antonio Kushner stworzył centrum zbierania i przetwarzania danych o wyborcach, w którym pracowało sto osób. W rezultacie Trump prowadził kampanię tylko tam, gdzie miał szansę wygrać z Hillary Clinton. I choć wydał prawie dwa razy mniej pieniędzy niż rywalka, to on został nowym lokatorem Białego Domu.
Dane stały się fetyszem. Moneyball w każdej dziedzinie życia
Gdy w 2007 r. Anne Milgram została prokuratorem generalnym stan New Jersey, jej pierwszym postulatem była “moneyballizacja” wymiaru sprawiedliwości. Dziś łatwo można znaleźć w internecie jej krótki wykład pod tytułem: “Dlaczego inteligentne statystyki są kluczowe w walce z przestępczością?”. Dla “The Atlantic” napisała zaś artykuł: “Moneyballizacja wymiaru sprawiedliwości”.
Futurolożka Julia Rose West napisała w magazynie “The Slate”, że “prawdziwym efektem ‘Moneyball’ jest nasza fetyszyzacja danych”. I dalej: “Mamy moneyball dla startupów, sprzedaży, szkolnictwa wyższego, mediów cyfrowych, wydawców książek, opieki zdrowotnej, restauracji, filmów z Hollywood, muzyki, lobbystów, profesorów, prawników, zasobów ludzkich, wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, a nawet techniki uważności”.
“Moneyball” stał się symbolem dla niemal każdego rodzaju strategii, która wykorzystuje analityczny sposób myślenia do rozwiązania problemu przy maksymalnym wykorzystaniu ograniczonych środków finansowych. Słowo stało się wytrychem. – Z perspektywy czasu mogę powiedzieć, że nikt nie był do tego tytułu entuzjastycznie nastawiony – powiedział Michael Lewis w rozmowie z serwisem The Athletic. – A Bill James był do tego nawet wrogo ustosunkowany. Twierdził, że to ch****y tytuł.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS