Nasze Miasto: Szczaw rządzi wiosną. Właściwości dla zdrowia, zastosowanie, przepis, jak zrobić szczaw w słoiku

Bo my musimy być silni i zdrowi,
choćby na skrobi, choćby na skrobi,
Bo my musimy być dziś mniej pazerni,
roślinożerni, roślinożerni.
Nam polędwica oraz schab,
nie smakuje tak jak szczaw –

– mówił w słynnym skeczu z PRL-u kabaret Tey, komentując w ten sposób ówczesne problemy z mięsem w sklepach (filmik na końcu tekstu). Dziś szczaw jest popularną rośliną w polskiej kuchni, nie tylko wege, a już na pewno nie z przymusu i z powodu braku mięsa. Jest po prostu zdrowy, a dobrze przygotowany – również bardzo smaczny.

Szczaw to popularna, wieloletnia roślina z gatunku rdestowatych. Najczęściej dziko rośnie na polach, terenach podmokłych, łąkach, pastwiskach i jest w Polsce łatwo dostępna. W naszym kraju istnieje około 200 rodzajów szczawiu. Między innymi szczaw kędzierzawy, szczaw zajęczy, szczaw polny, szczaw tępolistny i szczaw zwyczajny. Szczaw jadalny to ten z gatunków:

• zwyczajnego,
• tarczolistnego,
• ogrodowego.

Szczaw zwyczajny (po łacinie rumex acetosa) to wysoka roślina o szerokich, ciemnozielonych liściach. Szczaw kwitnie na czerwono od lipca do sierpnia. Ma charakterystycznie wyglądające liście, zwężające się ku górze.

Szczaw można w łatwy sposób posadzić w przydomowym ogródku. Roślina ta lubi stanowiska słoneczne lub lekko cieniste. Warto zwrócić uwagę na żyzną, wilgotną ziemię. Można posadzić go z nasion na wiosnę lub poprzez dzielenie kłączy jesienią. Szczaw nie ma specjalnych wymogów co do sąsiedztwa. Można posadzić go obok drzew, krzewów lub przy kwietnych rabatach. Intensywna zieleń szczawiu ciekawie współgra kolorystycznie z sezonowymi kwiatami.

Liście szczawiu są bogatym źródłem witaminy C, witaminy A i z grupy B. Dawniej jedzono je podczas rekonwalescencji po ciężkich chorobach, np. szkorbucie, zapaleniach dziąseł lub infekcjach bakteryjnych. W medycynie ludowej napar z liści szczawiu podawany był na pobudzenie apetytu lub zwalczenie problemów żołądkowych. Wiele kobiet zastanawia się, czy można jeść szczaw w ciąży? Nie ma przeciwwskazań, należy jednak wybierać liście z miejsc oddalonych od szosy, nienarażonych na działanie pestycydów i zrywać młode liście. Warto wiedzieć, że szczawiany utrudniają wchłanianie się wapnia i żelaza. Zatem szczaw trzeba łączyć np. z nabiałem.

Szczaw w 100 gramach ma tylko 20 kalorii.

Najprostszą formą przygotowania szczawiu jest zamknięcie go w słoikach. Taki szczaw w słoiku przyda się do zrobienia zupy szczawiowej jesienią i zimą. Do przygotowania szczawiu w słoiku potrzebne są trzy składniki.

Przepis na szczaw do słoika
Składniki:

• 500 g świeżych liści szczawiu,
• 50 ml wody,
• 5 g soli.

Przygotowanie:

1. Świeżo zebrane liście szczawiu należy dokładnie oczyścić z ziemi i wypłukać pod bieżącą wodą.
2. Liście szczawiu należy drobno posiekać ostrym nożem. Najlepiej przydaje się do tego szeroki nóż typu szefa kuchni.
3. Drobno pokrojone liście należy umieścić w garnku i zalać wodą. Należy gotować je pod przykryciem.
4. Na koniec trzeba dodać sól. Obgotowany szczaw trzeba umieścić w słoiku, mocno zakręcić i pasteryzować.

Najczęściej znane przepisy z użyciem szczawiu to zupy z dodatkiem ugotowanego jajka na twardo. Jednak szczaw z powodzeniem nadaje się też do sałatek, sosów, a odważni jedzą go nawet na kanapkach. Warto dodawać szczaw, podobnie jak szpinak, do odżywczych koktajli.

Szczaw w PRL-u. Zobacz, jak kabaret Tey komentował w skeczu ówczesne braki mięsa w sklepach (oglądaj od 7:40):

Zobacz inne tematy kulinarne ze Strony Kuchni: