Krótka notatka Europolu i Mołdawskiego Departamentu Zwalczania Korupcji z grudnia 2020 r. przemknęła przez media niemal niezauważona. Być może chodziło o zbyt formalny język, być może dlatego, że mowa o lidze mołdawskiej. Jednak to, co ustalili śledczy – a mówimy o systemowym sterowaniu tamtejszą piłką – nadaje się na scenariusz mocnego, mafijnego serialu. Po pierwsze – sprawa ciągnęła się latami. Po drugie – umoczona w korupcję była połowa ligi. Po trzecie – buntowników usuwano. I w końcu – z ustawiania meczów sposób na życie uczynili sobie absolutnie wszyscy – piłkarze, sędziowie, działacze. Wszyscy.
“Niektóre kluby istnieją, tylko by zarabiać na ustawianiu meczów, a nie na grze”
W Mołdawii los piłkarzy był prosty, ale i brutalny. Albo byłeś na tyle dobry, aby wyjechać, albo zostawałeś w ojczyźnie i godziłeś się na grę w ustawianych meczach. Jeden z informatorów mówił wprost: – Piłkarze byli instruowani, że ich zadaniem nie jest wygrywanie spotkań, tylko zarabianie kasy dla działaczy.
– Niemal zawsze musieliśmy dopraszać się o wypłaty. Zdążyłem już odejść, a oni wciąż są mi winni kasę – mówi serwisowi josimarfootball.com jeden z byłych piłkarzy. Ale to nie było do końca tak, że w mołdawskiej piłce nie można było nieźle zarobić. Klub graczom oferował ekstra pensję: za udział w ustawionym meczu.
Ustawianie jednego spotkania było wyceniane na około 300-400 dolarów dla jednego piłkarza. To równowartość jego miesięcznej pensji. Stawki dla działaczy były znacznie wyższe: od 12 do 25 tysięcy dolarów na klub. W Mołdawii, która ma PKB zbliżone do afrykańskich państw, to gigantyczne pieniądze.
Na czym dokładnie polegało oszustwo? Podczas zmanipulowanego meczu zawierano na niego zakłady. I to one przynosiły największy zarobek. Grano głównie u bukmacherów z Azji. System manipulacji był nieźle rozwinięty, obstawiano zróżnicowane zdarzenia, również te, na które kursy były wysokie. Czasem chodziło o kartkę dla gracza, czasem, aby w ciągu najbliższych minut spowodować karnego. Obstawiano na żywo.
Znak szedł z ławki rezerwowych. – Przed meczem ustalaliśmy ze sztabem obowiązujący kod. Czasami hasło brzmiało “grajmy szybciej”, innym razem “więcej podań” lub “wyjdźcie z obrony”. Znaki nigdy nie były takie same, ale wiedzieliśmy, że “wyjdźcie z obrony” dzisiaj znaczyło “teraz tracimy bramkę”. Kreatywność była spora. Czasem nie trzeba było nic graczom krzyczeć. Wystarczył gest lub ruch trenera czy asystenta, który przeszedł w odpowiednie miejsce – opowiada jeden z piłkarzy.
Śledczy ustalili, że tylko od lipca do grudnia 2020 r. ustawiono co najmniej 20 meczów. Ale nieoficjalnie jest jasne, że było ich kilka razy tyle. – Niektóre kluby istniały, tylko by zarabiać na ustawianiu meczów, a nie na grze w piłkę nożną – tłumaczy anonimowy piłkarzy.
“Działanie na rzecz wsparcia klubu” i treningi na żwirze
Ważne: jeśli piłkarz nie godził się na oszustwa, trenerzy zwykle wyrzucali go z drużyny. Dwaj relacjonujący proceder zawodnicy w ciągu ostatniego roku musieli zmienić kluby. Dodawali, że przed transferem najpierw upewniali się, że ich nowy pracodawca nie zarabia w ten sam sposób, co dawny i nie trzeba będzie znowu robić przekrętów. Co ciekawe, rozgrywki ligowe w Mołdawii i pucharze kraju były transmitowane w telewizji, na Facebooku i Youtube. To jednak nie odstraszało od przekrętów.
– Mówili nam, że prezes tak zdecydował i musimy mu pomóc, musimy działać na rzecz wsparcia klubu – tłumaczył jeden z graczy. Oczywiście, nie zawsze trzeba było zwracać się o wsparcie do wszystkich piłkarzy, gdy chodziło o uzyskanie odpowiedniego wyniku. Czasem, kiedy klub chciał mecz przegrać, organizował graczom specyficzne zajęcia.
– Przed ustawionymi meczami przeważnie trenowaliśmy na żwirze lub w parku. Ćwiczyliśmy ciężej niż zwykle. Zadawaliśmy sobie pytania, dlaczego trener nakłada na nas takie obciążenia dzień przed meczem, a czasem nawet w dniu meczu – relacjonował to jeden z piłkarzy.
Takie spotkania łatwiej było “naturalnie” przegrać, bo piłkarze podczas nich byli bardzo zmęczeni. Pieniądze za zaaranżowane mecze wypłacano w kopertach podczas treningów. Wydawał je klubowy personel, ktoś ze sztabu czy klubowej administracji.
“Mołdawski futbol za kilka lat przestanie istnieć”
Mołdawskie media po rozmowach z piłkarzami ustaliły cześć ustawionych spotkań. Było wśród nich choćby rewanżowe starcie ćwierćfinału krajowego pucharu z października 2019 r.
Codru Lozova grał ze Sperantą. Po pierwszym meczu (2-2) Cudru miało przegrać. Wynik 0:5 i gole, które padały, można zobaczyć poniżej. Były w nim fatalne błędy obrony, zagranie piłki ręką w karnym, jedenastka i zmiana bramkarza. Przy dwóch wyrównanych drużynach było to bardzo podejrzane spotkanie.
Momentami dochodziło do kuriozalnych sytuacji. Jak wtedy, gdy w ciągu kwadransa gra nagle się ożywiała, bo jedna drużyna musiała w kilkanaście minut strzelić trzy gole, więc niemal wszyscy jej zawodnicy szli do ataku, a rywale niemal podawali im piłki.
– Myślę, że mołdawski futbol za kilka lat przestanie istnieć – mówi jeden z rozmówców josimarfootball.com. Wyjaśnianie korupcyjnej afery idzie bardzo opornie. Mołdawska telewizja Jurnal TV, która przeprowadzała w tej sprawie własne śledztwo, natrafiała na zmowę milczenia.
Zmowa milczenia i zakusy na reprezentację
“Większość przesłuchiwanych odmawia współpracy z naszym wydziałem” – dodaje rzecznik Mołdawskiego Departamentu ds. Zwalczania Korupcji. Do tej pory żaden z klubów nie poniósł konsekwencji za ustawianie meczów. Jak na razie zatrzymano 11 osób, ligę zredukowano do ośmiu klubów.
I trudno być w tej sprawie optymistą, a zwłaszcza przyglądając się “aferze stulecia” w Mołdawii, w której z trzech krajowych banków w 2014 r. wyparował miliard dolarów. Dotyczy ona najpotężniejszych oligarchów, bankierów i polityków, media sugerują, że zamieszanych jest w nią co najmniej 40 osób. Do więzienia na razie trafił były premier kraju i kilku biznesmenów. Ale końca wyjaśnień co stało się z kwotą stanowiącą 13 proc. PKB kraju nie widać.
To właśnie przez sprzyjający korupcji klimat mołdawski sport już wcześniej był zapraszany przez azjatyckie mafie do współpracy. W 2015 roku do wiceprezesa Mołdawskiej Federacji Piłkarskiej, a zarazem asystenta trenera drużyny narodowej odezwał się syndykat w Singapurze.
– Zaprosili mnie do restauracji, a po towarzyskiej rozmowie powiedzieli, co proponują. Chcieli ustawiać mecze reprezentacji narodowej i drużyn młodzieżowych oraz drużyn kobiet. Nic nie powiedziałem. Potem od razu zadzwoniłem na policję – relacjonował w “New York Times” Ion Testemitanu. Kolejne spotkanie z singapurskimi przedstawicielami było już nagrywane w porozumieniu z policją. Wysłannika udało się oskarżyć o próbę korupcji. Obecnie tamtejszy związek piłkarski prowadzi w sprawie ustawiania meczów własne śledztwo i przypomina, że utworzył nawet infolinię przeznaczoną do walki futbolowymi oszustwami.
– Ustawianie meczów wpływa na nasz wizerunek. Niszczy istotę futbolu. I kształtuje nowe pokolenia w koszmarny sposób. Zniechęca też sponsorów i oddala fanów od trybun – mówi Eugen Zubic z departamentu antykorupcyjnego. – Niestety, nawet po tym, jak przeciwko oskarżonym rozpoczęliśmy działania dyscyplinarne, kluby nadal manipulują meczami.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS