Naruszenie miru domowego jako przestępstwo

Podstawa prawna i podmiot

Przestępstwo naruszenia miru domowego zostało uregulowane w art. 193 Kodeksu karnego (dalej: k.k.) i polega na wdarciu się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza. Celem doprecyzowania niniejszej regulacji należy przytoczyć fragment postanowienia SN o sygn. akt III KK 73/13 z dnia 9 lipca 2013 roku, które stanowi iż “warunkiem karalności na podstawie art. 193 k.k. jest ogrodzenie terenu (posiadłości, działki) – parkanem, murem, sztachetami, płotem, drutem kolczastym itp., nie zaś rowem – gdyż ogrodzenie wskazuje na to, że właściciel czy posiadacz nie życzy sobie wstępu osób trzecich. Ograniczenie się do „intencji grodzenia”, bez odniesienia do faktycznie istniejącego ogrodzenia, oznaczałoby, że przestępstwo naruszenia miru domowego w tej postaci mogłoby zostać popełnione również w sytuacji, w której właściciel oznaczyłby teren znakami granicznymi i tablicami „zakaz wstępu”, bez żadnego ogrodzenia, w ten sposób wyrażając swoją wolę”.

Polecamy: Kodeks kierowcy

Sprawcą przestępstwa może być każda osoba, gdyż ustawodawca nie wskazał kryteriów, które miałyby wyróżniać sprawcę i w rezultacie przestępstwo może popełnić nawet sąsiad czy kolega. W tym miejscu należy również zwrócić uwagę na bardzo ciekawe postanowienie SN o sygn. akt I KZP 5/11 z dnia 21 lipca 2011 roku, z którego wynika, iż “sprawcą przestępstwa naruszenia miru domowego w rozumieniu art. 193 k.k. może być także właściciel domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu“. Niniejsze przestępstwo stanowi występek i jest zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności do roku.

Pojęcie “cudzy”

Jednym z elementów niniejszego przestępstwa jest pojęcie “cudzy”, które realizuje jedynie sprawca “któremu nie przysługuje – na mocy obowiązujących przepisów lub istniejących między stronami relacji bądź umów – prawo dostępu do obiektu będącego formalnie mieniem “cudzym” w stosunku do niego, zaś osoba, która z mocy prawa lub w wyniku czynności cywilno-prawnych uzyskuje dostęp do takiego obiektu, staje się osobą uprawnioną w rozumieniu art. 193 k.k. – również w stosunku do właściciela obiektu z ograniczeniami wynikającymi z prawa cywilnego“ co wynika z wyroku SN o sygn. akt III KK 388/12 z dnia 7 maja 2013 roku.

Pojęcie “wdarcia się”

Zwrot “wdziera się” jest z kluczowych elementów analizowanego przestępstwa, gdyż decyduje on o przypisaniu czynu polegającego na naruszeniu miru domowego, a nie np. o przestępstwie dotyczącym włamania. Ponieważ w przepisach brak definicji “wdarcia się”, z pomocą przychodzi wyrok SN o sygn. akt V KK 406/17 z dnia 9 maja 2018 roku, w myśl którego “pod pojęciem „wdarcie się” użytym na gruncie art. 193 k.k. należy rozumieć przełamanie, przy wkroczeniu do miejsc określonych w tym przepisie, nie tyle przeszkody fizycznej, ile woli osoby uprawnionej. Wchodzą tu więc w grę wszelkie sposoby przedostania się do miejsca wymienionego w przepisie bez zgody osoby uprawnionej i to zgody chociażby domniemanej, a więc gwałtem, podstępem, pod fałszywym pozorem, czy też używając groźby.”

Polecamy serwis: Prawo karne