Wyobrażasz sobie być w stanie ciągłej gotowości? Na tzw. “standby-u”? Tak bardzo często czuje się dziecko ze spektrum autyzmu. Dla niego codzienność stanowi wyzwanie. Wiele czynności, które inni wykonują bez zastanowienia, dla dziecka w spektrum autyzmu, mogą być trudniejsze do zrealizowania. To właśnie dlatego ważna jest akceptacja, stworzenie odpowiedniego środowiska i wsparcie, które pomaga mu rozwijać umiejętności i radzić sobie z codziennymi wyzwaniami.
Jak to zrobić? O tym rozmawiamy z dr n. o zdr. Anną Kaźmierczak-Mytkowską, specjalistką psychologii klinicznej, specjalistką psychoterapii dzieci i młodzieży z Centrum CBT.
Warto przypomnieć, że spektrum autyzmu nie jest chorobą, a więc nie da się go wyleczyć.
O tym, jak wygląda diagnoza autyzmu pisaliśmy w poniższym materiale:
W jaki sposób diagnozuje się autyzm?
Bez akceptacji nie ma wsparcia
Pierwszym krokiem do wsparcia dziecka ze spektrum autyzmu jest akceptacja tego, że osoba autystyczna w inny sposób przetwarza informacje.
Jako rodzic nie mogę wymagać od dziecka z ASD, żeby w zatłoczonym tramwaju, gdzie inni ocierają się o ramiona dziecka, głośnym czuło się swobodnie. Wymaga zabezpieczenia w postaci, np. słuchawek, żeby nie słyszeć tylu drażniących dźwięków. Rodzic musi mieć świadomość, że jego dziecko nigdy nie będzie, tak swobodne w rozpoznawania stanu umysłu innych, jak dzieci, które nie są dotknięte autyzmem i nie może od niego tej zdolności wymagać, może nauczyć się odczytywania emocji przez powtarzanie instrukcji jak je rozumieć, ale nigdy nie będzie to zdolność intuicyjna. Taka sama postawa dorosłych oczekiwana jest w zakresie innych objawów osiowych ASD. – mówi Anna Kaźmierczak-Mytkowska.
To także akceptacja tego, że trzeba pewne rzeczy planować.
Czy terapia autyzmu jest konieczna dla dzieci z autyzmem?
Wsparcie dzieci w spektrum autyzmu jest bardzo ważne, chociaż nie nazwałabym tego terapią w tradycyjnym sensie, bo nie możemy mówić o zredukowaniu trudności do zera. Natomiast dziecko powinno mieć dostęp do wsparcia i możliwość nauki nowych umiejętności, dostosowanych do jego potrzeb – mówi mówi Anna Kaźmierczak-Mytkowska.
Metody wsparcia dziecka w spektrum autyzmu
To przede wszystkim troska o to, aby dziecko miało najlepsze szanse na rozwój. To pomaganie mu w nauce nowych umiejętności: radzenia sobie z trudnościami i rozwijaniu umiejętności społecznych i językowych, rozpoznawania stanów umysłowych.
Ważne jest zaakceptowanie tego, że osoba z autyzmem przetwarza informacje inaczej niż inni. Dlatego otoczenie też musi to zrozumieć i dostosować się do potrzeb dziecka – podkreśla Anna Kaźmierczak-Mytkowska z Centrum CBT.
Więcej o tym, jakie są objawy autyzmu w materiale:
Jak poznać, że dziecko ma autyzm? Praktyczny przewodnik dla rodziców
Jakie są objawy zaburzeń ze spektrum autyzmu u dorosłych?
Za wspomnianą akceptacją musi iść zmiana stylu życia, związana tak naprawdę z planowanie otoczenia, w taki sposób, żeby to otoczenie było sprzyjające dla dziecka w spektrum autyzmu.
Przykładowo, jeżeli mamy małe dzieci w domu, to nie mamy bardzo wysoko ustawnej umywalki, albo mamy taki specjalny schodek, na którym dziecko staje i my rączki. Chodzi o to, żeby dostosować warunki – mówi Anna Kaźmierczak-Mytkowska.
W taki sam sposób musimy dopasować otoczenie, aby spróbować zredukować dyskomfort, z jakim mierzy się dziecko w spektrum autyzmu.
Czyli jeśli wiemy, że dziecko ma nadwrażliwość słuchową, to nie zabieramy go na mecz piłki nożnej, bo tam jest głośno i to dziecko po prostu będzie się źle czuło, to może prowadzić nawet do bólu fizycznego. Jeżeli dziecko lepiej pracuje samodzielnie, to oczywiście namawiamy go do pracy w małej grupie, ale na tyle, na ile będzie gotowe, a nie zmuszamy go do pracy w dużej grupie osób, bo to rodzi dyskomfort – dodaje Anna Kaźmierczak-Mytkowska.
Kluczowe jest dwutorowe: działanie otoczenia i działanie osoby w spektrum autyzmu w zależności od jego możliwości.
Chodzi, z jednej strony o to, aby zapewnić warunki do tego, żeby dziecko w spektrum autyzmu funkcjonowało w sposób optymalny, dostosowany do swoich możliwości, a dzieci z ASD bardzo różnią się od siebie w zakresie możliwości.
Jeżeli dziecko nie radzi sobie z hałasem w czasie przerwy w szkole, to musi mieć takie bezpieczne miejsce, gdzie w czasie tej głośnej przerwy może się schować. Często biblioteka jest takim miejscem – mówi Anna Kaźmierczak-Mytkowska.
Drugą kwestią jest praca nad zwiększaniem możliwości, np. poprzez zajęcia logopedyczne, czy trening umiejętności społecznych.
Jeżeli dziecko ma kłopoty związane z mową, to pracuje z logopedą, jeżeli ma trudności ze zrozumieniem norm społecznych, to jest potrzebna jest praca nad rozszerzanie jego możliwości ich rozumienia, adekwatnego radzenia sobie. Warto podkreślić, że jest to praca na lata, a nie na 6 tygodni, czy na 6 miesięcy, bo te warunki i oczekiwania się zmieniają. Czegoś innego oczekujemy od dwunastolatka i czegoś innego od dwudziestodwulatka. W związku z tym stale pojawiają się nowe sytuacje, w których osoba w spektrum autyzmu musi się uczyć i rozszerzać repertuar zachowań społecznych, czy emocjonalnych, ale też uczyć się co inni mogą myśleć, jak inni mogą się czuć – mówi Anna Kaźmierczak-Mytkowska.
Czy leki są często stosowane w terapii autyzmu?
Leki są stosowane tylko wtedy, gdy trudności dziecka są bardzo duże i mogą prowadzić do zachowań agresywnych i autoagresywnych. Główną rolę w terapii odgrywa zmiana stylu życia i wsparcie ze strony rodziców – mówi Anna Kaźmierczak-Mytkowska.
Jak wspierać dziecko w spektrum autyzmu?
Warto pamiętać, że wsparcie dziecka w spektrum autyzmu to tak naprawdę nieustanny proces, który polega na tworzeniu warunków sprzyjających rozwojowi dziecka oraz uczeniu go nowych umiejętności, adekwatnie do rozwoju. To wymaga zrozumienia i akceptacji ze strony otoczenia oraz zaangażowania rodziców i otoczenia szkolnego.
To również zmiana stylu życia. Ogromne znaczenie będzie miało wsparcie ze strony rodziców, którzy muszą nauczyć się funkcjonować, dostosowywać się i sprawdzać, co na ten moment mogą zrobić dla swojego dziecka, aby zapewnić mu komfort.
Na pewno warto być ostrożnym, jeśli chodzi o ilość zajęć wspierających dziecko. Zdarza się, że rodzice chcą pomóc i wysyłają dziecko na trening umiejętności społecznych, jednocześnie na terapię grupową, hipoterapię, bo kontakt ze zwierzętami pomaga, do tego jeszcze reedukacja, relaksacja, jeszcze trening integracji sensorycznej. Zbyt duża ilość zajęć wspierających może prowadzić do nadmiernego obciążenia i przeciążenia sensorycznego – ostrzega Anna Kaźmierczak-Mytkowska.
Nadmiar zajęć może być przytłaczający i prowadzić do frustracji, a także pogorszenia samopoczucia. Dodatkowe ograniczenie czasu wolnego nie sprzyja odpoczynkowi i regeneracji, co z kolei nie jest korzystne dla funkcjonowania psychicznego.
Autor: Nina Nowak
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS