W ciągu 3,5 roku przybyło w Polsce 207 doktorów ze specjalizacją w dziedzinie sztucznej inteligencji. Rocznie spośród 4,7 tys. wszystkich obronionych doktoratów średnio 50 dotyczy AI – wynika z raportu IDEAS NCBR przygotowanego we współpracy z Ośrodkiem Przetwarzania Informacji (OPI).
Raport “Zatrzymać najlepszych – trendy w kształceniu w obszarze AI na poziomie doktoranckim” został przedstawiony we wtorek w Warszawie. IDEAS NCBR we współpracy z Ośrodkiem Przetwarzania Informacji – Państwowym Instytutem Badawczym przeanalizował dane o obronach rozpraw doktorskich z obszaru sztucznej inteligencji w Polsce.
Z raportu wynika, że w latach w latach 2020-2023 w Polsce obroniło doktoraty o sztucznej inteligencji w dyscyplinach związanych z informatyką 207 osób. W tym czasie liczba nadanych stopni doktorskich w Polsce wyniosła ponad 19 tys. Średnio rocznie ok. 4,7 tys. osób uzyskiwało stopień doktora, ale tylko ok. 50 z nich w dziedzinie AI w dyscyplinach okołoinformatycznych.
“Rozwój technologii sztucznej inteligencji zależy od dostępu do wielkich zbiorów danych, mocy obliczeniowych, ale przede wszystkim od talentów. Ile takich talentów najwyższej próby mamy w Polsce, do tej pory nie policzyliśmy” – wyjaśniła dr Grażyna Żebrowska, członkini zarządu IDEAS NCBR i redaktorka raportu.
Podkreśliła, że w po raz pierwszy oszacowano liczbę osób, które obroniły w Polsce doktoraty z obszaru AI.
“Podobnie jak inne kraje, mierzymy się z niedoborem doktorantów, ale również kadry, która jest w stanie uczyć nowe pokolenie. Mimo że nigdy dotąd nie mieliśmy tak dużego zapotrzebowania na wykwalifikowanych ekspertów w tej dziedzinie, nie kształcimy ich w Polsce na taką skalę, na jaką powinniśmy, jeżeli chcemy mieć swoje miejsce w światowym ekosystemie AI. Ważne jest, żeby zachęcić młodych ludzi do pozostania w nauce i zadbać o to, żeby mieli dobrych nauczycieli. Tu widzę istotną rolę IDEAS NCBR” – zaznaczyła dr Żebrowska.
Autorzy raportu stwierdzili, że w ciągu 3,5 roku 71 proc. prac doktorskich na temat sztucznej inteligencji powstało w ramach studiów doktoranckich, zaś pozostałe – w trybie eksternistycznym. W tym okresie spośród 222 podmiotów z sektora nauki i szkolnictwa wyższego tylko 33 doktoryzowały z dyscyplin związanych z informatyką, a 27 przyznawało ten stopień naukowy na podstawie prac o tematyce dotyczącej sztucznej inteligencji.
Najwięcej stopni doktora z obszaru sztucznej inteligencji nadały Politechnika Wrocławska (31), Politechnika Warszawska (27) i Akademia Górniczo-Hutnicza (25). Najważniejsze ośrodki kształcenia w zakresie sztucznej inteligencji to Warszawa, Wrocław, Kraków, Poznań i Gliwice.
Dane z raportu wskazują, że w obszarze nauki o sztucznej inteligencji wyraźnie pojawiają się różnice pokoleniowe. Na polskich uczelniach i w instytucjach naukowych panuje niedostatek doświadczonych badaczy AI, którzy mogliby być mentorami studentów i doktorantów. W 66 instytucjach pracowało łącznie 269 promotorów i recenzentów rozpraw doktorskich z tematyki sztucznej inteligencji, wpisanych do bazy POL-on. Najwięcej (29 osób) było zatrudnionych w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, co dziesiąty z promotorów i recenzentów pracował na Politechnice Warszawskiej, 17 zatrudniała Politechnika Wrocławska.
Tytuł profesorski miało 47 proc. promotorów i recenzentów prac na temat sztucznej inteligencji, ponad połowa to doktorzy habilitowani.
“W polskim środowisku akademickim, szczególnie w dziedzinie sztucznej inteligencji, widoczna jest luka pokoleniowa, wynikająca głównie z dynamicznego rozwoju technologii i odchodzenia do pracy w przemyśle IT doświadczonej kadry akademickiej zdolnej do przekazywania wiedzy na najwyższym poziomie” – wyjaśnił dr hab. Piotr Sankowski, prezes IDEAS NCBR.
Dodał, że młodzi naukowcy często wybierają karierę w sektorze prywatnym. “To tworzy wyzwanie w kształceniu kolejnych pokoleń ekspertów AI, którzy są kluczowi dla przyszłości polskiej nauki i gospodarki” – zauważył naukowiec.
Tylko 12 proc. rozpraw doktorskich poświęconych sztucznej inteligencji napisały kobiety. Największy ich udział wśród autorów prac na temat AI (18 proc.) odnotowano w dyscyplinach automatyki, elektroniki, elektrotechniki i technologii kosmicznych. Najmniej autorek (8 proc.) związanych było z informatyka techniczną i telekomunikacją.
Nierówności dotyczące płci (z ang. gender gap) są widoczne również wśród promotorów i recenzentów rozpraw poświęconych sztucznej inteligencji – tylko 10 proc. ich ogólnej liczby stanowiły kobiety.
“Dane przedstawione w raporcie potwierdzają występowanie problemu gender gap w nauce, szczególnie w tak dynamicznie rozwijającej się dziedzinie jak sztuczna inteligencja” – tłumaczyła dr Żebrowska.
Dodała: “Ta dysproporcja nie tylko podkreśla stereotypy i bariery, które utrudniają kobietom karierę naukową w technologii, ale także wskazuje na potencjalną utratę różnorodności perspektyw, co może wpływać na kierunek i jakość prowadzonych badań nad AI. Wyzwanie to wymaga zatem zwiększenia liczby kobiet w AI, a także wsparcia ich w roli liderek akademickich i mentorek dla przyszłych pokoleń”.
Badanie, na podstawie którego powstał raport, przeprowadzono na podstawie danych z systemu POL-on dotyczących rozpraw doktorskich obronionych w Polsce między początkiem 2020 r. a połową 2023 r. “W przypadku informacji o rozprawach doktorskich nie ma innego źródła, które pozwoliłoby na dokładniejsze określenie liczby młodych ekspertów w dziedzinie AI” – powiedziała dr Gabriela Dzięgiel-Fivet, analityczka danych z OPI.
IDEAS NCBR to ośrodek badawczo-rozwojowy utworzony przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w 2021 r. Celem tej instytucji jest prowadzenie badań z zakresu sztucznej inteligencji.
Ośrodek Przetwarzania Informacji to państwowy instytut badawczy podlegający Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Jego zadaniem jest zapewnienie dostępu do kompleksowych informacji o nauce polskiej.(PAP)
Anna Bugajska
abu/ agt/
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS