Zgodnie z definicją WHO, niepłodność to niemożność zajścia w ciążę, mimo regularnego współżycia przez okres 12 miesięcy. Jej przyczyny mogą być bardzo różne i leżeć zarówno po stronie kobiety, jak i mężczyzny (nierzadko po stronie obojga partnerów jednocześnie). Zdarza się również, że powodów niepłodności nie można jednoznacznie wskazać – mówimy wtedy o niepłodności idiopatycznej (niewiadomego pochodzenia), którą również można leczyć. Z czego wynika niepłodność i jakie formy terapii można zastosować?
Przyczyny niepłodności po stronie kobiety
Wśród najczęstszych przyczyny niepłodności po stronie kobiety możemy wymienić:
- Zaburzenia hormonalne – nieprawidłowa gospodarka hormonami płciowymi zaburza funkcjonowanie układu rozrodczego, które może przejawiać się poprzez:
– zaburzenia lub brak owulacji,
– zespół niepękającego pęcherzyka (LUF)
– niewydolność jajników, przedwczesną menopauzę - Nieprawidłowości w budowie narządów rodnych: np. wrodzone wady macicy (np. dwurożność lub przegroda macicy) i nieprawidłowości jajowodów (przede wszystkim ich niedrożność).
- Inne choroby układu płciowego, w tym mięśniaki macicy, polipy endometrialne, zrosty otrzewnowe czy endometrioza o dużym nasileniu.
Przyczyny niepłodności po stronie mężczyzny
Niepłodność po stronie mężczyzny najczęściej jest wynikiem nieprawidłowości nasienia (zbyt mała liczba plemników lub ich nieodpowiednia ruchliwość), a także – podobnie jak u kobiet – zaburzeń w gospodarce hormonalnej.
Męska niepłodność może wynikać także z przebytych urazów, wrodzonych wad jąder czy powikłań po innych chorobach (np. zapalenie jąder po przebytej śwince). Schorzeniem mogącym wpłynąć na niepłodność są na przykład zaawansowane klinicznie żylaki powrózka nasiennego – powodują wzrost temperatury w jądrach, co z kolei pogarsza jakość nasienia.
Powodem niepłodności mogą być także bakteryjne, wirusowe lub grzybicze infekcje układu moczowo-płciowego, co dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet.
Leczenie niepłodności – od czego zacząć?
Pierwszym i bardzo istotnym elementem jest dokładna diagnostyka przeprowadzona przez lekarza specjalistę. Rozpoczyna się ona zawsze pogłębionym wywiadem lekarskim, w którym lekarz prowadzący zbiera informacje o przeszłości medycznej, przebytych chorobach obojga partnerów, prowadzonego stylu życia, aktywności seksualnej i wielu innych kwestii.
Elementami diagnostyki są także badania fizykalne narządów rodnych, badania laboratoryjne (dotyczące np. stężenia hormonów) oraz badanie nasienia.
Jak leczyć niepłodność u kobiet?
Wady w budowie narządów rodnych wymagają zastosowania zabiegów inwazyjnych, takich jak:
- Histeroskopia – do jamy macicy pacjentki wprowadza się cienki endoskop (histeroskop), przy pomocy którego usuwane są zmiany patologiczne: polipy, mięśniaki podśluzówkowe, czy przegrody w macicy.
- Laparoskopia – zabieg ten pozwala leczyć operacyjnie nieprawidłowości w jamie brzusznej. W tym przypadku cienki endoskop wprowadza się przez niewielkie nacięcie na skórze brzucha. Laparoskopię stosuje się na przykład w leczeniu diagnostyce i leczeniu chorób jajowodów czy diagnostyce usuwaniu ognisk endometriozy.
Jak leczyć niepłodność u mężczyzn?
Nieprawidłowości anatomiczne w budowie narządów rodnych zazwyczaj mogą być leczone chirurgicznie. Przekładem są tu zaawansowane klinicznie żylaki powrózka nasiennego. W przypadku żylaków niewidocznych w badaniu klinicznym (tzw. I stopień) nie zaleca się interwencji, gdyż nie poprawia ona rokowania.
Nieprawidłowe parametry nasienia mogą być także spowodowane nieodpowiednim stylem życia, w tym niedoborem snu, nieodpowiednią dietą, nadużywaniem alkoholu i nikotyny, a także nadmierną ekspozycją na stres. W takim przypadku zaleca się wdrożenie nowych, zdrowych nawyków oraz ograniczenie aktywności wpływających negatywnie na kondycję psychiczną.
Metody leczenia niepłodności
Gdy farmakologiczne i operacyjne metody nie dają szans na ciążę lub w przypadku niepłodności niewiadomego pochodzenia, rozwiązaniem problemu niepłodności wielu par jest zabieg inseminacji lub metoda zapłodnienia pozaustrojowego in vitro. Inseminacja polega na wprowadzeniu do dróg rodnych kobiety nasienia, przy użyciu specjalnego, bardzo cienkiego cewnika. Zabieg inseminacji jest bezbolesny, nie powoduje istotnego dyskomfortu, a pacjentka nie wymaga hospitalizacji po jego przeprowadzeniu.
Zapłodnienie in vitro to najskuteczniejsza metoda leczenia niepłodności. Polega na wprowadzenie do dróg rodnych kobiety zarodka uzyskanego w wyniku zapłodnienia poza ustrojem kobiety. Pacjentka poddawana jest stymulacji w celu osiągnięcia mnogiego jajeczkowania, następnie wykonuje się zabieg pobrania komórek jajowych. Połączenie komórki jajowej i plemnika odbywa się w warunkach laboratoryjnych. Następuje czas oczekiwania na rozwój zarodków, podanie zarodka (transfer) wykonuje się zwykle w 5 dobie od zapłodnienia.
Leczenie niepłodności – gdzie się zgłosić?
Współczesna nauka dysponuje wieloma możliwościami leczenia niepłodności. To, jaka metoda będzie skuteczna w konkretnym przypadku danej pary, każdorazowo określa lekarz prowadzący, na podstawie przeprowadzonej diagnostyki. Dlatego też pierwszym krokiem w rozwiązaniu problemu z poczęciem dziecka powinno być zgłoszenie się specjalisty zajmującego się leczeniem niepłodności, gdzie uzyskamy profesjonalną pomoc.
Materiał zewnętrzny
Napisany dnia: 30.06.2021, 12:02
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS