Laureatki Nagrody Nobla w dziedzinie chemii i fizyki o kobietach w nauce

Kim są tegoroczne laureatki naukowych Nagród Nobla?

Dr Jennifer Doudna, amerykańska biochemik i biolog molekularna, razem z francuską badaczką Emmanuelle Charpentier zajmującą się mikrobiologią, genetyką i biochemią, nawiązały współpracę w 2011 r. Rok później obie panie opracowały metodę możliwość edycji DNA we wszystkich organizmach przy użyciu białka CRISPR/Cas, która pozwala na dokonywanie precyzyjnych zmian w genach. Udało im się odtworzyć nożyczki genetyczne bakterii w probówce i uprościć komponenty molekularne nożyczek, aby były łatwiejsze w użyciu. W swojej naturalnej postaci nożyczki rozpoznają DNA wirusów, ale Charpentier i Doudna udowodniły, że można je kontrolować, aby przeciąć dowolną cząsteczkę DNA w określonym miejscu. Tam, gdzie DNA jest przecinane, łatwo jest przepisać kod życia.

Rezultaty ich badań ukazały się w 2012 r. na łamach naukowego czasopisma „Science”. Od tego czasu użycie tej metody eksplodowało. Narzędzie przyczyniło się do wielu ważnych odkryć w badaniach podstawowych, a badaczom roślin udało się opracować uprawy odporne na pleśń, szkodniki i suszę. Z kolei w medycynie trwają badania kliniczne nowych terapii przeciwnowotworowych, a marzenie o leczeniu chorób dziedzicznych wkrótce się spełni.

Właśnie to rewolucyjne okrycie przyniosło damskiemu duetowi tegoroczną Nagrodę Nobla, a Królewska Szwedzka Akademia Nauk określiła je, jako jedno z najostrzejszych narzędzi technologii genowej. Korzystając z nich, naukowcy mogą w ciągu kilku tygodni zmieniać DNA zwierząt, roślin i mikroorganizmów z niezwykle wysoką precyzją.

– Naprawdę mam nadzieję, że to przełamie szklany sufit, aby w przyszłości nie było zaskoczeniem, że dwie lub więcej kobiet zdobędzie nagrody – powiedziała Doudna.

Z kolei dr Andrea Ghez jest amerykańską astronom i fizykiem, która jako czwarta kobieta w historii otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki (po raz pierwszy zdobyła ją Maria Skłodowska-Curie w 1903 r.). Wraz z Reinhardem Genzelem odkryli, że orbitami gwiazd w centrum naszej galaktyki rządzi niewidzialny i niezwykle ciężki obiekt. I potwierdzili, że w centrum Drogi Mlecznej istnieje supermasywna czarna dziura znana jako Sagittarius A.

Korzystając z największych teleskopów świata, poszerzając granice technologii i udoskonalając techniki, Genzel i Ghez opracowali metody patrzenia przez ogromne chmury międzygwiezdnego gazu i pyłu do centrum Drogi Mlecznej. Ich pionierska praca dostarczyła najbardziej przekonujących dowodów na istnienie supermasywnej czarnej dziury w centrum Drogi Mlecznej.

– Cieszę się, że mogę być częścią tej zmiany – zmiany polegającej na widocznym sukcesie większej liczby kobiet, ponieważ uważam, że to ważny sposób, w jaki zachęcamy następne pokolenie – powiedziała Ghez.

Przetarte szlaki dla kobiet w nauce

Te trzy laureatki Nagrody Nobla pokazują siłę i moc kobiet w nauce. Przez lata pracy, pasję do swoich specjalizacji i wytrwałość, kobiety te zburzyły szklane sufity w dziedzinach zdominowanych przez mężczyzn, ale też mogą być wzorem do naśladowania i inspiracją dla innych dziewcząt i kobiet w naukach STEM.

Choć dr Ghez otrzymała Nagrodę Nobla wspólnie z Reinhardem Genzelem, to jednak ic … czytaj dalej

Zgłoś naruszenie/Błąd