Kraina Zamków

Imponujące pałace na wodzie i romantyczne zamki Münsterland pozwalają zanurzyć się w atmosferze minionych wieków. Jeśli mamy dużo wolnego czasu, będziemy mieli największą frajdę ze zwiedzania tego regionu na rowerze, korzystając na przykład ze Szlaku 100 zamków. Przemieszczając się samochodem, można z kolei zobaczyć więcej z nich w krótszym czasie. Objazd można zacząć od położonego blisko granicy z Holandią zamku Anholt w Isselburgu, który jest z pewnością jednym z najbardziej imponujących zabytków w Nadrenii-Północnej-Westfalii. Pierwszą fortecę wzniesiono tu w XII w., a potężna wieża z tego okresu do dziś jest symbolem rezydencji. Dwa wieki później zamek rozbudowano, wznosząc nowe budynki na wbitych w grząskie podłoże dębowych palach. Od 1647 r. do dzisiaj zamek jest rezydencją książąt Salm-Salm, którzy po 1700 r. przebudowali go w stylu barokowym. Budowla mocno ucierpiała podczas II wojny światowej, dach w budynku głównym został całkowicie zniszczony, dlatego rodzina książęca musiała zamieszkać w piwnicy. W 1948 r. książę Mikołaj Leopold Henryk postanowił odbudować rodzinną posiadłość, co trwało ponad 50 lat. Od 1968 r. zamek jest oficjalnie dostępny dla turystów. Dziś znajduje się romantyczny hotel i ciekawe muzeum. Zwiedzający mogą w nim zapoznać się z życiem codziennym i kulturą dworską w Anholt, obejrzeć zbrojownię, bogatą kolekcję porcelany, a przede wszystkim największą prywatną kolekcję malarstwa w Nadrenii Północnej-Westfalii, z licznymi dziełami wielkich mistrzów holenderskich, takich jak Rembrandt, Jan van Goyen i Gerard ter Borch. Warto zobaczyć również położony w sąsiedztwie pałacu wspaniały park z repliką Jeziora Czterech Kantonów i rozległymi wybiegami dla dzikich zwierząt.

Celem wielu wycieczek w Münsterland jest barokowy pałac Nordkirchen. Ten wspaniały kompleks, zwany „Wersalem westfalskim”, polecił zbudować w pobliżu miasta Nordkirchen książę-biskup Friedrich Christian von Plettenberg. Budowa olbrzyma na wodzie trwała od 1703 do 1734 r. Pałac znajduje się na otoczonej fosami wyspie, pośrodku parku o powierzchni 170 ha, który podobnie jak pałac został rozplanowany na wzór francuski. Centrum stanowi główny budynek, Corps de Logis, od którego odchodzą boczne skrzydła, zamykające dziedziniec w kształcie litery U. Zespół budynków stanowi przykład całkowicie zachowanego zespołu barokowego. Budynek jest obecnie siedzibą uczelni wyższej. Najlepszym sposobem na jego obejrzenie, jest spacer po parku pałacowym.

Natomiast na południowy zachód od Münster, na skraju miasta Lüdinghausen znajduje się zamek Vischering – jeden z najpiękniejszych zamków na wodzie i najwspanialszych motywów fotograficznych w Münsterland. Budynek polecił zbudować w 1271 r. książę biskup Münster. Na fundamencie z pali wbitych w grząski grunt, na dwóch wyspach pośrodku rozległego systemu fos wzniesiono ufortyfikowany kompleks obronny, składający się z właściwego zamku i położonego na drugiej wyspie podzamcza z budynkami mieszkalnymi i gospodarczymi. Owalny zamek z mostem zwodzonym, otworami strzelniczymi i blankami stanowił mocny punkt oporu. Po niszczącym pożarze w 1521 r. zamek odbudowano na starych fundamentach w stylu renesansowym. Zachowano wprawdzie warowny charakter rezydencji, ale wystrój pomieszczeń i dobudowana okazała sala reprezentacyjna lepiej odpowiadały potrzebom mieszkańców. Od tego czasu zamek Vischering przetrwał w niemal niezmienionej formie i jak żadna inna westfalska rezydencja na wodzie, daje wyobrażenie o tym, jak wyglądało tu życie w późnym średniowieczu i w renesansie, aby dowiedzieć się więcej o tych czasach, koniecznie trzeba zajrzeć do zamkowego muzeum (Münsterlandmuseum). Vischering jest udostępniony dla zwiedzających oferując dodatkowo wystawy czasowe, wydarzenia kulturalne oraz liczne atrakcje dla rodzin z dziećmi.

Kolejnym wartym zwiedzenia zabytkiem jest położny zaledwie kilka kilometrów od centrum Münster Dom Rüschhaus. W miejscu otoczonego fosą starego dworu w latach 1745-1749 swoją własną wiejską rezydencję wzniósł mistrz budownictwa z Westfalii Johann Conrad Schlaun (1695-1773). Projektując dom, połączył cechy architektury wiejskiej i reprezentacyjnej, okazałej wewnątrz i na zewnątrz. Na otoczonej fosą wyspie założył dwa ogrody, użytkowy i ozdobny, które zgodnie ze stylem tamtych czasów były ukształtowane symetryczne. W 1825 r. elegancki dworek kupił mieszkający niedaleko baron Clemens-August II von Droste zu Hülshoff, ojciec wybitnej pisarki i poetki Annette von Droste-Hülshoff. Po śmierci ojca, w 1826 r. pisarka przeniosła się do Rüschhaus wraz z matką oraz siostrą Jenny i mieszkała tam do 1846 r. Droste zajmowała trzy małe pokoje na antresoli Rüschhaus, napisała tam m.in. opowiadanie „Żydowski buk”. Zarośnięty w jej czasach ogródek użytkowy został później odtworzony jako ogród barokowy według pierwotnych planów Schlauna. Dziś ta idylliczna sceneria na tyłach domu, to wspaniałe miejsce na przechadzkę.

Wspaniałe zabytki można zwiedzić także w Westfalii. O niezwykle malowniczo położonym zamku Rheda, w mieście Rheda-Wiedenbrück, źródła wspominają po raz pierwszy w 1170 r. Zamek kilkakrotnie przechodził z rąk do rąk, by na początku XVII w. stać się rezydencją książąt Bentheim-Tecklenburg. Renesansowe i barokowe budynki skrzydeł są połączone średniowiecznymi wieżami obronnymi. Wyjątkowa jest późnoromańska kaplica łącząca elementy budowli obronnej, mieszkalnej i sakralnej. We wnętrzach pałacu można zobaczyć m.in. świetnie zachowane artystyczne tapety biedermeier firmy Zuber & Cie z Rixheim, w pałacowym muzeum pojazdów konnych bogatą kolekcję historycznych powozów, od modelu Landau po powozy dziecięce. Wisienką na torcie jest przechadzka po otoczonym rzeką Ems ogrodzie, zrekonstruowanym na podstawie planów z XIX w.

Średniowieczny zamek Altena znajduje się na południe od Dortmundu, na skalnej ostrodze wzgórza Klusenberg w mieście Altena nad rzeką Lenne. Według legendy zbudowali go bracia Adolf i Everhard von Berg około 1108 r. Od XIII w. hrabiowie von Berg rzadko bywali na zamku, a od 1392 r. służył jedynie jako rezydencja zarządcy. W 1455 r. zamek spłonął i został tylko częściowo odbudowany. W XVII i XVIII w. pełnił funkcję garnizonu, sądu i więzienia. W 1771 r. miasto kupiło opuszczone przez wojsko części zamku i urządziło w nich przytułek i dom starców. Po 1834 r. bardzo zniszczona budowla miała być odnowiona, ale zabrakło pieniędzy i za odbudowę w stylu historyzmu wzięto się dopiero w 1907 r. Siedem lat później na zamku otwarto pierwsze na świecie schronisko młodzieżowe. W oryginalnych pomieszczeniach dziś jest muzeum, ale schronisko nadal działa w dolnym zamku. Od 2014 r. turyści, którzy chcą dostać się na wzgórze, mogą skorzystać z windy, której mający 60 m wysokości szyb został wykuty w skale pod zamkiem. Prowadzi do niej podziemny tunel, w którym można zapoznać się z 900-letnią historią budowli.

Około 15 km na południowy zachód od Kolonii, w dolinie rzeki Erft, znajduje się region, który słynie w Europie z największej liczby zamków i pałaców na wodzie. Szczególnie warto zobaczyć pałac Türnich. Jest on jednym z najważniejszych zabytków barokowych w Nadrenii i jednym z ostatnich zachowanych w całości zespołów architektonicznych z tej epoki. Późnobarokowy kompleks składa się z pałacu, podzamcza, kaplicy pałacowej, budynku bramnego, ogrodu barokowego i parku krajobrazowego. Niegdyś w miejscu pałacu znajdowała się średniowieczna twierdza, będąca ogniwem długiego łańcucha zamków wodnych w strefie buforowej między Księstwem Jülich a Arcybiskupstwem Kolonii. W 1707 r. rezydencja stała się własnością rodziny Rolshausen. Po 1757 r. Carl Ludwig Anton von Rolshausen polecił wznieść na miejscu zamku pałac w stylu francuskich maisons de plaisance, przy którym pod koniec XVIII w. utworzono park krajobrazowy w stylu angielskim. Chociaż park krajobrazowy jest własnością prywatną rodziny von und zu Hoensbroech, jest on dostępny dla zwiedzających bezpłatnie.

Partnerami publikacji są Nadrenia Północna Westfalia oraz Niemiecka Centrala Turystyki.

Więcej informacji o atrakcjach w Niemczech