Z dniem 21 lutego 2023 r. do Kodeksu pracy wprowadzono pierwsze w tym roku zmiany. Nowa treść przepisów odnosi się zarówno do pracodawców, jak i pracowników. Warto się zapoznać z nowymi przepisami i rozważyć ich wprowadzenie oraz stosowanie. Mają istotne znaczenie także dla branży motoryzacyjnej, szczególnie dla przedsiębiorców zatrudniających pracowników, którzy korzystają z pojazdów służbowych.
Bezsprzecznie, niedopuszczalna jest praca świadczona pod wpływem alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu. Stanowi zagrożenie bezpieczeństwa i higieny pracy, ekonomiczne i finansowe, oraz społeczne. Na początek należy zwrócić uwagę na obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Natomiast naruszenie obowiązku zachowania trzeźwości w pracy stanowi naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych w sposób ciężki i z winy pracownika. Wskutek tego pracodawca może zastosować wobec pracownika środki o charakterze wychowawczym jako ostrzeżenie czy pouczenie, sankcje w postaci kary porządkowej czy wypowiedzenie umowy o pracę lub jej rozwiązanie w trybie dyscyplinarnym.
Od samego początku proponowane zmiany do Kodeksu pracy budziły liczne kontrowersje. Nawet w poprzednim stanie prawnym, pracodawca mógł skontrolować pracownika za jego zgodą, a badanie odbywało się na żądanie kierownika zakładu pracy w stosunku do pracownika, do którego zachodziło uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu. Badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadzał uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (np. Policja czy straż miejska), a zabiegu pobrania krwi dokonywała osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe.
Do Kodeksu pracy dodano aktualnie art. 22(1c)–22(1g). Zgodnie z nową regulacją, pracodawca może wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia. Wówczas stosuje nowy tryb badania. W przypadku pracodawców, w stosunku do których nałożony został ustawowo obowiązek posiadania regulaminu pracy, z zasady do jego przyjęcia wymagane jest jeszcze przeprowadzenie procesu uzgodnienia z zakładowymi organizacjami związkowymi, które mogą być przeciwne w całości przeprowadzeniu badań kontrolnych lub mogą wnosić o ich ograniczenie podmiotowe, a także zakresu przedmiotowego. Natomiast pracodawca nie musi ani informować, ani konsultować z radą przedmiotowych badań kontrolnych, jeżeli takie działają.
Zgodnie z treścią ww. przepisów proces przeprowadzenia kontroli trzeźwości nie może w żaden sposób naruszać godności oraz innych dóbr osobistych pracownika. W przypadku niewłaściwego postępowania pracodawcy, będziemy mieli do czynienia z naruszaniem przepisów prawa pracy w co najmniej trzech obszarach: godności pracowniczej, dóbr osobistych pracownika, zasad współżycia społecznego. Przepisy prawa nie wymagają, ani nie nakładają obowiązku, że czynności związane z przeprowadzaniem badania pod kątem kontroli zachowania trzeźwości pracowników oraz kontroli na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu będą musiały być przeprowadzane przez pracodawcę osobiście. Zatem to może być wyznaczona do tego przez pracodawcę osoba.
Kontrola trzeźwości może być przeprowadzona wyłącznie w dwóch postaciach: badania nielaboratoryjnego i laboratoryjnego, inaczej określanego jako badanie inwazyjne. Badanie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego powinno zostać wykonane za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie.
Stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do: 1) stężenia we krwi od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu albo 2) obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3 Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do: 1) stężenia we krwi powyżej 0,5‰ alkoholu albo 2) obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3 Jeżeli badanie kontrolne metodą nielaboratoryjną będzie wskazywało stany zbliżone do parametrów opisanych powyżej, pracodawca będzie uprawniony do ponownego badania kontrolnego pracownika po upływie określonego przedziału czasu (np. po 30 minutach). Będzie tym samym uprawniony do niedopuszczenia go do świadczenia pracy. Gdy poziom alkoholu po ponownym badaniu nie zwiększy się, pracodawca będzie zobowiązany dopuścić pracownika do pracy, a za okres jej nieświadczenia wypłacić w całości należne wynagrodzenie. Warto, aby pracodawca przeprowadził szkolenie dla pracowników upoważnionych do przeprowadzenia badania z urządzeń, z których będzie korzystał.
Na podstawie znowelizowanych przepisów, pracodawca został upoważniony do przetwarzania informacji o dacie, godzinie i minucie badania oraz jego wyniku, wskazującym na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości. Badanie kontrolne, którego ostateczny wynik jest negatywny, nie podlega, żadnemu ewidencjonowaniu (nawet statystycznemu). Przedmiotowe informacje przechowuje się w aktach osobowych pracownika część E. W stosunku do osób niebędących pracownikami, gdzie nie prowadzi się akt osobowych, należy poinformować zatrudnionego, gdzie dokumentacja taka będzie przechowywana. Okres przechowywania danych wynosi do jednego roku od dnia ich zebrania. Podsumowując, pracodawca nie może przechowywać dokumentacji/informacji o przeprowadzonym badaniu, które nie wykazało alkoholu w organizmie pracownika w stężeniu opisanym powyżej.
Od decyzji pracodawcy zależy, jaką grupę lub grupy pracowników należy objąć kontrolą trzeźwości lub kontrolą na obecność środków działających podobnie do alkoholu. Zadecyduje pewnie branża w jakiej działa pracodawca. W niektórych, możliwe będzie objęcie kontrolą całych działów, w pozostałych tylko niektóre stanowiska pracy. U dealerów z pewnością to będą pracownicy korzystający z pojazdów służbowych lub wykonujących jazdy testowe z klientami. W treści regulaminu lub obwieszczenia powinna znaleźć się także informacja, w jakich sytuacjach zostanie zaangażowana przez pracodawcę Policja.
Pracodawca wprowadza kontrolę w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie, ale jeżeli nie ma takich aktów wewnątrzzakładowych, może to uczynić w postaci obwieszczenia. Powinien pamiętać, aby określić rodzaj urządzenia, grupę podlegającą kontroli, częstotliwość kontroli, czas jej przeprowadzenia. Odnosząc się jeszcze do obowiązków pracodawcy nałożonych przez przepisy rozporządzenia RODO, warto wspomnieć o wręczeniu pracownikowi obowiązku informacyjnego.
O wprowadzeniu kontroli trzeźwości należy poinformować także nowo przyjętych do pracy pracowników. Odebrane oświadczenia o zapoznaniu się z regulacjami wewnętrznymi należy zamieścić w aktach osobowych w części E.
Umożliwienie pracodawcom kontrolowania pracowników prewencyjnie i samodzielnie to duży postęp społeczno – prawny. Na razie dealerzy oswajają się z kolejnymi zmianami i dopiero czas pokaże, czy wdrożą u siebie nowe przepisy Kodeksu cywilnego. Czy warto? Zawsze zmiany prowadzą do rozwoju, zapewniają w tym wypadku bezpieczeństwo dla pracowników, klientów, całej firmy. W końcu żaden ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania, gdy pojazd służbowy zostanie uszkodzony przez pracownika pod wpływem alkoholu. Aspekt reputacyjny negatywny również będzie się długo „ciągnął” za pracodawcą.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS