4 z 5 skontrolowanych przez NIK szpitali w województwie podlaskim wykonywało świadczenia w ramach pozornego outsourcingu. W ramach całej procedeura zawarto 89 umów opiewających na kwotę ponad 38 mln złotych.
Czym jest pozorny outsourcing?
W 4 podlaskich placówkach medycznych (Szpital Specjalistyczny w Jaśle, SP ZOZ w Kolbuszowej, Centrum Medyczne w Łańcucie i SP ZOZ w Przeworsku) w latach 2019 – 2022 pracownicy zatrudnieni na etat świadczyli opiekę zdrowotną w swoim miejscu pracy, ale w czasie dodatkowym i z tytułu kontraktów podpisywanych z podmiotami zewnętrznymi. Zjawisko to nazywa się pozornym outsourcingiem.
– Pozorny outsourcing świadczeń zdrowotnych to sytuacja, w której podmiot leczniczy (gł. szpital) zawiera z outsourcerem, czyli podmiotem zewnętrznym, umowę cywilnoprawną na realizację świadczeń zdrowotnych w tymże szpitalu przez jego własnych, etatowych pracowników, przy czym ci ostatni (lekarze, pielęgniarki, ratownicy medyczni itp.) realizują te świadczenia dodatkowo, poza godzinami pracy etatowej. Realizacja świadczeń odbywa się pod bezpośrednim nadzorem kierownictwa tych szpitali, w godzinach określanych przez kierownictwo szpitali, za pomocą sprzętu, leków i innych materiałów należących do szpitali, a praca wykonywana w ramach umów outsourcingowych jest rodzajowo tożsama z tą wykonywaną w ramach stosunku pracy. Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zakazuje placówkom publicznej służby zdrowia podpisywania umów na udzielanie świadczeń medycznych z własnymi pracownikami – czytamy na stronie Naczelnej Izby Kontroli, która przeprowadziła kontrolę w 5 szpitalach w województwie podlaskim.
Poza wyżej wymienionymi placówkami, NIK skontrolował jeszcze ZOZ w Dębicy. Nie zawierał on jednak umów z podmiotami zewnętrznymi na świadczenia medyczne realizowane przez swoich własnych pracowników.
Dlaczego pozorny outsourcing jest zjawiskiem negatywnym?
NIK w swoim raporcie po kontroli podkreśla, że outsourcing to zjawisko negatywne, często wykorzystywane, aby obejść przepisy prawa. Mowa tutaj szczególnie o tych, które regulują stosunek pracy, składki na ubezpieczenia społeczne czy regulujące czas pracy pracowników medycznych.
– Tymczasem normy czasu pracy pracowników medycznych przestrzegane są jedynie w ramach etatu, natomiast po doliczeniu wykonywania takich samych świadczeń w ramach kontraktów dochodzi do przekroczeń dopuszczalnego czasu pracy oraz zaniechania wymaganych przerw i czasu na odpoczynek. To zaś może mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia i życia pracowników oraz pacjentów, a także dla zapewnienia właściwego poziomu świadczeń zdrowotnych. Do tego należy dodać inny negatywny skutek w postaci zaniżania wysokości należnych składek na ubezpieczenia społeczne – w sytuacji, gdy pracownik medyczny świadczy pracę na rzecz swojego pracodawcy, ale na mocy umowy podpisanej z outsourcerem, macierzysta placówka powinna naliczać i odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne także od kwot zarobionych u outsourcera. Ponieważ zaś ustawa o świadczeniach zakazuje szpitalom zawierania umów na udzielanie świadczeń zdrowotnych z własnymi pracownikami, zatem umowy z outsourcerami należy traktować jak cywilnoprawne umowy nienazwane, od których składki na ubezpieczenie społeczne są obowiązkowe – wskazuje NIK.
Dodaje, że proceder ten w 4 z 5 kontrolowanych placówkach na Podlasiu polegał na przedłużaniu stałej pracy etatowej, a zawarcie kontraktów z podmiotami zewnętrznymi stanowiło naruszenie art. 22 §1 Kodeksu pracy.
– Naruszała ona zakaz zawierania umów na świadczenie opieki zdrowotnej z pracownikami medycznymi jako podwykonawcami, jeżeli świadczą ją oni u świadczeniodawcy, który zawarł umowę z NFZ – informuje Izba.
Jednocześnie NIK podkreśla, że wytłumaczeniem dla takich działań nie są braki kadrowe, ponieważ “praca w czasie dodatkowym stwarza ryzyko przemęczenia, dekoncentracji i popełniania błędów. To zaś oznacza, że praca w dodatkowym czasie narażała bezpieczeństwo zarówno tych pracowników medycznych, jak i pacjentów”.
Kontrola NIK w podlaskich placówkach
– Badanie przeprowadzone przez NIK na próbie ogółu pracowników medycznych świadczących opiekę zdrowotną w ramach przedmiotowych kontraktów wykazało, że normy dotyczące czasu pracy naruszone zostały wobec 83,7% pracowników. W odniesieniu do 64,1% stwierdzono, że łącznie 873 razy nie zapewniono im wymaganego odpoczynku dobowego w wymiarze 11 godzin, zaś połowie osób z tej próby aż 151 razy nie zapewniono wymaganej przerwy w tygodniu wynoszącej 35 lub 24 godziny. W skrajnym przypadku lekarz pracował w każdej dobie trzymiesięcznego okresu rozliczeniowego średnio niemal 14 godzin na dobę, wliczając w to weekendy i święta.
4 z kontrolowanych placówek w latach 2019-2022 zawarło 89 umów na łączną kwotę ponad 38 mln zł. Niektóre z nich naruszały przepisy dotyczące przeprowadzania konkursów i zasady uczciwej konkurencji:
- 5 umów (na łączną kwotę 84.000 zł) zawarto bez przeprowadzenia konkursu,
- dwukrotnie świadczenia (na kwotę prawie 195.000 zł) realizował podmiot zewnętrzny bez wymaganych pisemnych umów,
- 16 umów zawarto z jednym podmiotem zewnętrznym w wyniku konkursu przeprowadzonego przez szpitalną komisję, w której składzie zasiadali przedstawiciele wybranych do zawarcia umów podmiotów.
NIK wskazuje, że również zmiany w umowach dokonywane były z naruszeniem wskazanych przepisów, przy zwiększeniu finansowania świadczeń zdrowotnych. Placówki te wysokość stawek dla pracowników medycznych, zakres świadczeń lub ich limitu rozszerzało w aneksach, bez przeprowadzania wymaganego konkurs ofert. Takie postępowania dotyczyło 53 umów.
Jeśli chodzi o przepisy o składkach na ubezpieczenie społeczne to 3 skontrolowane szpitale zaniżały wysokość należnych składek. Naliczano je i odprowadzano jedynie od przychodu pracowników uzyskanego ze stosunku pracy, a jak wskazuje NIK – powinny być one naliczone przez dany szpitali, który jest płatnikiem, również od przychodu pracowników otrzymywanego od pomiotów zewnętrznych za realizację świadczeń na rzecz pracodawcy, czyli szpitala. Te 3 podmioty zaniżyły składki na ubezpieczenia społeczne o ponad 6,95 mln zł.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS