Indywidualna działalność może być przekształcona w jednoosobową spółkę kapitałową w ramach procedury uregulowanej w przepisach K.s.h. Zgodnie z nimi spółce przekształconej przysługiwać będą wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego. Zasada ta w pełni dotyczy stosunków cywilnoprawnych. Inaczej jest w przypadku praw i obowiązków podatkowych. Spółka wstąpi w przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa przekształcanego przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych praw, które nie mogą być kontynuowane na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych. Spółka nie wstąpi w obowiązki podatkowe. W zakresie obowiązków odpowiadać ona będzie za nie na zasadach właściwych dla osób trzecich, a zatem m.in. solidarnie z osobą fizyczną – przedsiębiorcą przekształcanym. Podmiotem, który będzie musiał przede wszystkim realizować obowiązki podatkowe związane z działalnością gospodarczą po przekształceniu, będzie w dalszym ciągu ta osoba fizyczna.
Przedsiębiorca będący osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców może przekształcić formę prowadzonej działalności w jednoosobową spółkę kapitałową (art. 551 § 5 K.s.h.). Z możliwości tej może skorzystać każdy przedsiębiorca, bez względu na rozmiar prowadzonej działalności, sposób opodatkowania czy rodzaj prowadzonej dokumentacji podatkowej. Przedsiębiorca przekształcany może wybrać między spółką z o.o. albo akcyjną.
Dzień przekształcenia
Z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS przedsiębiorca przekształcany stanie się spółką przekształconą, a osoba fizyczna (przedsiębiorca) jej wspólnikiem (akcjonariuszem). Będzie to dzień przekształcenia. Przedsiębiorca będzie musiał złożyć wniosek o wykreślenie z CEIDG. Spółka uzyska nowy NIP i REGON. Po wpisie do KRS spółka będzie musiała złożyć w urzędzie skarbowym NIP-8. W razie przekształcenia w spółkę z o.o. wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. dla celów ZUS będzie traktowany jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność. Powinien on dokonać zgłoszenia siebie do odpowiednich ubezpieczeń (społecznych i zdrowotnego lub tylko zdrowotnego) oraz jako płatnik składek. Takich obowiązków nie ma w razie transformacji w spółkę akcyjną.
Skutki przekształcenia
Spółka kapitałowa powstała w ramach procedury przekształcenia będzie podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych od dnia wpisu spółki do KRS. Do chwili wpisu przekształcenia do KRS działalność jest prowadzona indywidualnie, a od momentu wpisu funkcjonuje spółka kapitałowa.
Spółce przekształconej przysługiwać będą wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego. Stanowi o tym art. 5842 § 1 K.s.h. Chodzi tu o prawa i obowiązki związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez jednoosobowego przedsiębiorcę. Przekształceniu ulega bowiem nie sam podmiot, lecz przedmiot jego działalności, tj. prowadzone przez niego przedsiębiorstwo (por. postanowienie SN z dnia 29 stycznia 2016 r., sygn. akt II CZ 94/15). Spółka przekształcona pozostanie podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej (art. 5842 § 2 K.s.h.).
Inne losy praw i obowiązków podatkowych
Spółka przekształcona wstąpi także w przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa przekształcanego przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych praw, które nie mogą być kontynuowane na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych (art. 93a § 4 Ordynacji podatkowej – Dz. U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.).
Z kolei odpowiedzialność za zaległości podatkowe/składkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą reguluje art. 112b Ordynacji podatkowej, a za długi cywilnoprawne art. 58413 K.s.h. Na mocy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych art. 93a § 4 i art. 112b Ordynacji podatkowej mają odpowiednie zastosowanie do należności z tytułu składek.
W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreślane jest, że jednoosobowa spółka kapitałowa powstała w wyniku przekształcenia indywidualnego przedsiębiorcy wstępuje w prawa podatkowe, a nie w obowiązki. W zakresie obowiązków odpowiada ona na zasadach właściwych dla osób trzecich. Odpowiedzialność osoby trzeciej (tu: spółki przekształconej) za zaległości podatkowe nie oznacza wstąpienia w obowiązki osoby fizycznej. Osoba fizyczna, mimo przekształcenia w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nadal istnieje. Wszelkie powstałe zaległości podatkowe pozostają przy niej jako podmiocie, który je wygenerował, zaś spółka ponosi jedynie odpowiedzialność posiłkową za te zaległości. Zupełnie inny jest bowiem zakres sukcesji w przypadkach, o których mowa w art. 93a § 1, § 2 oraz § 3 Ordynacji podatkowej (np. spółki handlowej w inną spółkę handlową), gdzie wstępuje sukcesja uniwersalna, czyli wstąpienie we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej osoby lub spółki.
W praktyce oznacza to np., że:
- jeśli osoba fizyczna w złożonej deklaracji VAT-7 wykaże kwotę podatku należnego do zapłaty, zobowiązanie to będzie ciążyło na niej. Spółka może być zobowiązana do zapłaty zobowiązania VAT ciążącego na osobie fizycznej, jeśli wydana zostanie przez organ podatkowy decyzja przenosząca odpowiedzialność za zobowiązania tej osoby fizycznej w trybie art. 108 Ordynacji podatkowej,
- decyzję wydaną wobec osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą dotyczącą jej obowiązków podatkowych po przekształceniu ma prawo zaskarżyć do sądu ta osoba fizyczna. Natomiast spółka nie jest do tego uprawniona. Nie jest ona generalnym sukcesorem podatnika – przedsiębiorcy przekształcanego, i nie ma własnego, bezpośredniego interesu prawnego w sposobie rozstrzygnięcia sprawy o wymiar podatku (por. postanowienie NSA z dnia 10 grudnia 2019 r., sygn. akt I FSK 1698/19 i przytoczone w jego uzasadnieniu orzecznictwo sądów administracyjnych).
|
Procedura przekształcenia indywidualnego przedsiębiorcy na razie bez zmian Procedura przekształcenia indywidualnej działalności w spółkę kapitałową jest sformalizowana. Została ona w sposób kompleksowy omówiona w dodatku do GP nr 43 z 2019 r. Wskazać należy, że od 1 marca 2020 r. miały wejść w życie przepisy dopuszczające możliwość zakładania prostej spółki akcyjnej. Termin ten zostanie przesunięty na 1 marca 2021 r. Stanie się to na mocy ustawy z dnia 9 stycznia 2020 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Prace legislacyjne nad ustawą nie zostały jeszcze zakończone (stan na dzień oddania Gazety do druku). Zatem na razie nie nastąpi rozszerzenie katalogu spółek, w które prowadzona przez przedsiębiorcę działalność może zostać przekształcona. Procedurę przekształcenia regulują przepisy art. 5841-58413 K.s.h., od 1 marca 2020 r. przy uwzględnieniu zmian, jakie wprowadzi wskazana nowelizacja, przepisy te nie ulegną żadnym zmianom. Z początkiem marca 2020 r. zmodyfikowane zostaną jedynie przepisy dotyczące procedury przekształcenia spółek (spółki w inną spółkę). |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 505 ze zm.)
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS