Koniec kaucyjnej iluzji. Zmiany będą prawdziwym trzęsieniem ziemi

Nowy system kaucyjny zaczyna funkcjonować już za 11 miesięcy. Stanowi wdrożenie unijnego prawa. W 2025 r. poziom zbiórki opakowań ma wynosić 77 proc., w 2026 już 81 proc, w 2027 r. – 84 proc, w 2028 r. – 87 proc, a od 2029 r. – 90 proc.

Koniec dotychczasowego, często iluzorycznego, modelu odpowiedzialności producentów wprowadzających w Polsce produkty w opakowaniach wydaję się być przesądzony. Branżę gospodarowania odpadami opakowaniowymi czeka doprecyzowanie relacji pomiędzy interesariuszami rynku na wielu poziomach – mówi Jacek Wodzisławski, prezes Fundacji RECAL, cytowany przez bizblog.pl.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Nadchodzi rewolucja w opakowaniach

System kaucyjny w Polsce ma zacząć działać od 2025 r. Duże sklepy o powierzchni powyżej 200 mkw., będą musiały odbierać puste opakowania, natomiast te o mniejszej powierzchni, będą mogły przystąpić do systemu dobrowolnie. Według eksperta w końcowej fazie uzgodnień znajdują się unijne przepisy dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR). Definiują one klasy przydatności do recyklingu. Okazuje się, że od 1 stycznia 2030 roku opakowanie klasy E ( mniej niż 70 proc.) nie będzie uznawane za nadające się do recyklingu.

– Oznacza to, że w przyszłości minimum 70 proc. masy każdego pojedynczego opakowania musi nadawać się do recyklingu. Dla wielu producentów opakowań i firm wprowadzających produkty w opakowaniach oznacza to trzęsienie ziemi – tłumaczy Wodzisławski serwisowi.

System kaucyjny od 2025 r.

W trakcie prac nad ustawą wdrażającą system kaucyjny, a także po wejściu jej w życie w 2023 r. pojawiły się postulaty części branży, aby zaczął on obowiązywać rok później, czyli od 1 stycznia 2026 r. Jednak wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska stwierdza, że takie rozwiązanie jest niemożliwe.

Od 1 stycznia 2025 r. obowiązywać będą wyższe poziomy recyklingu. Nie jesteśmy w stanie ich osiągnąć bez sytemu kaucyjnego – dodała Sowińska.

Zgodnie bowiem z ustawą SUP (wdrażającą dyrektywę single use plastic ws. ograniczenia stosowania jednorazowego plastiku) minimalne poziomy selektywnej zbiórki w ramach systemu kaucyjnego wynoszą: 77 proc. w 2025 r.; 81 proc. w 2026 r.; 84 proc. w 2027 r.; 87 proc. w 2028 r. i 90 proc. w 2029 i latach następnych.

Zgodnie z opublikowanym w kwietniu projektem rozporządzenia kaucja ma wynieść 50 gr. Jednak część branży postuluje, by zwiększyć wysokość kaucji do 1 zł. Według zwolenników wyższa kaucja, będzie bardziej motywowała konsumentów do zwrotu butelek i puszek oraz zniechęcała do oszustw. Wiceministra pytana o to, czy resort zamierza podwyższyć kaucję, odpowiedziała, że odbędą się w tej sprawie ponowne konsultacje z branżą. – Przyjrzymy się temu. W Europie kaucja oscyluje między 50 gr a 1 zł – dodała.

System kaucyjny. “Będzie nowela ustawy kaucyjnej”

W lutym tego roku wiceminister klimatu i środowiska Anita Sowińska zapowiedziała, że przepisy wdrażające do Polski system kaucyjny będą znowelizowane. Zastrzegła jednak, że ma być to “techniczna” zmiana i ma dotyczyć operatorów sytemu.

– Będzie nowelizacja ustawy kaucyjnej, ale ona będzie techniczna i związana tylko i wyłącznie z kwestią operatorów – powiedziała wiceszefowa resortu klimatu.

Wyjaśniła, że chodzić będzie o ich obowiązki i to jakie dokumenty powinni składać, a także jak powinna wyglądać kontrola. Ponadto poinformowała, że 5 marca ma odbyć się spotkanie konsultacyjne z branżą w tej sprawie.