Kiełki słonecznika – właściwości i wartości odżywcze. Jak wyhodować kiełki słonecznika?

Kiełki słonecznika są wyjątkowe pod wieloma względami. Po pierwsze, pochodzą z nasion kwiatu, nie zaś z warzywa, jak większość kiełków uprawianych w celach spożywczych. Po drugie, do wzrostu bezwzględnie potrzebują ziemi, co wymaga nieco innej techniki uprawy. Po trzecie zaś, z kiełków słonecznika, podobnie jak rzeżuchy, konsumuje się jedynie górną, zieloną część!

1. Słonecznik jako surowiec do kiełkowania
2. Jak wyhodować kiełki słonecznika?
3. Właściwości odżywcze kiełków słonecznika
4. Dlaczego warto jeść kiełki słonecznika?
5. Wykorzystanie kiełków słonecznika
6. Kiełki słonecznika w kuchni
7. Podsumowanie

Słonecznik (Helianthus annuus) sam w sobie jest rośliną o niebywałym znaczeniu gospodarczym i leczniczym. Jego nasiona stanowią źródło czwartego najczęściej używanego oleju roślinnego na świecie, a przy tym same w sobie są cenioną przez dietetyków przekąską i dodatkiem do dań. Proces kiełkowania budzi jednak w roślinach fenomenalne procesy, które sprawiają, że poziom wielu składników odżywczych się zwiększa, a czasem wręcz powstają nowe, korzystne dla zdrowia związki!

Słonecznik jako surowiec do kiełkowania

Nie trzeba nikomu opisywać jak wygląda dojrzały kwiat słonecznika. Obecne w jego koszyczku owoce w postaci czarnych niełupek są ulubionym pokarmem wielu ptaków, przede wszystkim ze względu na niezwykle wysoką zawartość tłuszczu. Zebrane w fazie optymalnej dojrzałości nasiona mogą być zasuszone i wysiane w kolejnym okresie wegetacyjnym do gleby w celu wyhodowania nowych kwiatów. Wówczas na ogrodowym zagonie zajdzie naturalny proces kiełkowania, którego efektem będzie nowa roślina. Kiełkowanie w warunkach domowych ma na celu zatrzymanie wzrostu w najkorzystniejszym momencie pod względem wartości odżywczych młodej zielonej tkanki. Kiełkować można więc nasiona przeznaczone do klasycznej uprawy, a także pozyskane z własnego ogrodu. Eksperci polecają, aby wybierać te czarne, najbogatsze w tłuszcze.

Jak wyhodować kiełki słonecznika?

Kiełków słonecznika nie hodujemy w klasyczny sposób – niestety, sama woda bowiem nie wystarczy, aby rośliny stosownie się rozwinęły. Do uprawy potrzebować więc będziemy naczynia w formie blachy lub specjalnej ogrodniczej tacy do kiełkowania. Wypełnia się je klasycznym substratem ogrodniczym wzbogaconym odrobiną nawozu z odchodów dżdżownic lub z wodorostów, a niektórzy polecają także dodatek perlitu lub włókna kokosowego. Na tacę o wymiarach 20 na 60 cm potrzebować będziemy ¼ szklanki nasion słonecznika.

Tak jak w przypadku klasycznego kiełkowania, nasiona najpierw namacza się w wodzie na minimum 12 godzin, a potem dokładnie opłukuje. Płukanie warto wykonywać nawet trzykrotnie, zawsze dokładnie wytrząsając wodę na sicie. Czynność powtarzamy co 8 godzin, przez ten czas przetrzymując nasiona w dużym słoiku. Gdy pojawiają się pierwsze małe pędy przekładamy nasiona do ziemi i lekko przykrywamy podłożem – powinny znaleźć się na głębokości ok. 1 cm. Od tej pory spryskujemy uprawę dwa razy dziennie wodą o pokojowej temperaturze, tak, aby ziemia była stale wilgotna. Koło dziesiątego dnia roślinki powinny zrzucić już łupinkę nasiona, ukazują dwa ciemnozielone listki. W tej postaci są już gotowe do jedzenia, choć można poczekać aż nieco się jeszcze wzmocnią. Umieszczając tacę na parapecie na bezpośrednim świetle słonecznym przeciwdziałamy niepotrzebnemu wydłużaniu się łodyżek.

Zbiór kiełków prowadzi się ścinając nożycami zielone pędy ok. 2 cm nad powierzchnią ziemi – w ten sposób unikniemy potencjalnych zabrudzeń. Można je ścinać stopniowo przez okres kilku dni, unikając konieczności przechowywania kiełków w lodówce.

Taca do kiełkowania z nasionami słonecznika; fot. shutterstock

Właściwości odżywcze kiełków słonecznika

Jako delikatne roślinki kiełki słonecznika nie przedstawiają wysokiej wartości kalorycznej – nie zawierają dużo tłuszczów ani węglowodanów, dostarczając organizmowi umiarkowane ilości białka, w tym cennych aminokwasów niezbędnych. W zielonej tkance znajdują się wszak dość wysokie ilości witamin, przede wszystkim witamina A, C, E, w także witamin z grupy B. Na uwagę zasługują także minerały, a konkretnie cynk, fosfor, magnez, potas, selen, wapń i żelazo. Naturalnie, kiełki są zwykle dodatkiem do dań, więc trudno jest skonsumować ich taką ilość, aby pokryły bieżące witaminowo-mineralne potrzeby organizmu. Prawdziwe walory kiełków słonecznika tkwią jednak w obecności antyoksydantów!

Diagram przedstawiający wartości odżywcze kiełków słonecznika; opracowanie własne na podst. https://eatmoresprouts.com/

Dlaczego warto jeść kiełki słonecznika?

Po dokładnych analizach laboratoryjnych okazało się, że w kilkunastodniowych roślinkach słonecznika znajdują się ogromne pokłady związków fenolowych, zaliczanych do antyoksydantów. Naukowcom udało się wyodrębnić m.in. kwas kawowy, kwas chlorogenowy, kwas ferulowy, kwas galusowy oraz cynarynę. Ponadto w kiełkach słonecznika znajdują się cenne flawonoidy, takie jak kwercetyna, apigenina czy kemferol oraz przeciwutleniające pigmenty: chlorofil, ksantofil, karoten. Sugeruje się, że to właśnie mechanizm kiełkowania wyzwala enzymy prowadzące do reakcji chemicznych, w wyniku których powstają wspomniane antyoksydanty. Jak to się przekłada na ludzkie zdrowie?

Konsumpcja kiełków ze słonecznika uważana jest za sposób na codzienną prewencję chorób układu krążenia, nowotworów oraz ogólnego procesu starzenia. Związki zawarte w kiełkach mają silne działanie przeciwzapalne, w związku z czym mogą być polecane osobom cierpiącym na chroniczne choroby o podłożu autoimmunologicznym, od reumatyzmu po alergie. Ponadto, wspomniana wyżej cynaryna w świetle najnowszych badań przeciwdziała procesowi glikooksydacji, dzięki czemu może być pomocna w walce z cukrzycą.

Wykorzystanie kiełków słonecznika

Kiełki słonecznika to prawdziwy przysmak – świeże, chrupiące, mają lekko orzechowy smak z wyczuwalną nutą cytryny i migdałów. Wykorzystujemy je wyłącznie na surowo, aby nie tracić cennych antyoksydantów ani przyjemnej konsystencji. Klasyczne zastosowanie to oczywiście przygotowanie sałatek na bazie różnych warzyw – od sałaty zielonej po pieczone buraki, gotowane ziemniaki czy pomidory. Ponadto można je też śmiało wykorzystywać jako wkładkę do kanapek oraz alternatywę dla natki pietruszki czy kopru. Posypane nimi dania obiadowe prezentują się niezwykle elegancko i smakują odrobinę ciekawiej. Bardziej kreatywni szefowie kuchni nadziewają nimi także sushi, tortille i pity oraz zdobią kremowe zupy. Wreszcie, kto myśli przede wszystkim o aspekcie odżywczym kiełków, może zmaksymalizować ich spożycie miksując świeże roślinki na pastę do chleba lub zdrowy koktajl owocowo-warzywny.

Sałatka z buraków i awokado z kiełkami słonecznika; fot. shutterstock

Kiełki słonecznika w kuchni

Koktajl słonecznikowy

Składniki:

• 2 szklanki wody źródlanej
• 1 szklanka soku jabłkowego
• 1 szklanka świeżego ananasa pokrojonego w plastry
• 1 szklanka kiełków słonecznika
• 2 łyżki nasion słonecznika
• 1 łyżka soku z cytryny

Przygotowanie:
Wszystkie składniki łączymy w mikserze o ostrych nożach i miksujemy do uzyskania pożądanej konsystencji. Podajemy natychmiast.

Sałatka z kiełkami słonecznika

Składniki:

Przygotowanie:
W słoiku łączymy oliwę, ocet, sól, pieprz do smaku, zmieloną szalotkę oraz czosnek – całość dokładnie wstrząsamy. Szparagom odcinamy dolne części, a górne  gotujemy w osolonym wrzątku przez ok. 3 minuty – odcedzamy i przelewamy zimną wodą. Sałatę kroimy na większe kawałki i aranżujemy w misie wraz z kiełkami. Polewamy połową sosu i mieszamy. Na wierzch wykładamy resztę warzyw oraz szparagi i polewamy drugą częścią sosu. Całość posypujemy serem kozim.

Podsumowanie

Kiełki słonecznika to dość miła niespodzianka w świecie kiełków, zaliczana właściwie do kategorii „microgreens” czyli małych roślinek. Bezpieczne w konsumpcji, pozbawione skutków ubocznych, są fantastycznym sposobem na przeżycie jesieni, zimy i przednówka, gdy świeżych warzyw brakuje. Zielone listki atrakcyjnie urozmaicą klasyczne dania, zaś pokaźna dawka antyoksydantów wspomoże siły obronne organizmu!

Bibliografia

1. Jill Corleone ; “The Nutrition in Sunflower Sprouts”; data dostępu: 2020-03-06
2. Julie Daniluk; “Five health reasons to eat sunflower seeds and sprouts”; data dostępu: 2020-04-06
3. Specialty Produce; “Sunflower Greens Sprouts”; data dostępu: 2020-04-06
4. Wannee Jiraungkoorskul; “Review of nutraceutical uses of an antioxidant sunflower sprout, Helianthus annuus”; data dostępu: 2020-04-06
5. Shuangshuang Guo i in.; “A review of phytochemistry, metabolite changes, and medicinal uses of the common sunflower seed and sprouts (Helianthus annuus L.)”; data dostępu: 2020-03-06
6. Zheng Sun i in.; “Cynarin-Rich Sunflower (Helianthus annuus) Sprouts Possess Both Antiglycative and Antioxidant Activities”; data dostępu: 2020-03-06

Reakcja

0%0Pozytywnie0%0Neutralnie 0%0Negatywnie

Twoje emocje

0%0Lubię to!

0%0Super0%0Ekscytujący 0%0Ciekawy0%0Smieszny0%0Smutny0%0Wściekły0%0Przerażony0%0Szokujący0%0Wzruszający0%0Rozczarowany0%0Zaskoczony

Co sądzisz?

0%0Prawda0%0Manipulacja0%0Fake news

0

0Ulub

Oryginalne źródło ZOBACZ