Kapusta czerwona tak naprawdę przybiera bardzo różne kolory – od ciemnoczerwonej, buraczkowej barwy po odcienie bliskie niebieskiemu. A to za sprawą wrażliwości na odczyn pH gleby, która manifestuje się czerwienieniem w kwaśnym środowisku. Z kapusty czerwonej da się więc przyrządzić nie tylko smaczny i bardzo zdrowy obiad, ale także domowej roboty wskaźnik na podobieństwo papierka lakmusowego!
- Uprawa kapusty czerwonej
- Kapusta czerwona – tajemnica czerwonego barwnika
- Kapusta czerwona – dla serca, figury i odporności
- Tradycje kuchenne z kapustą czerwoną
- Przygotowywanie kapusty czerwonej a wartości odżywcze
- Kapusta czerwona w kuchni
- Jak jeść kapustę czerwoną?
Trudno się dziwić, że w niektórych krajach i regionach nazywa się ją kapustą fioletową lub niebieską – wszystko zależy bowiem od warunków glebowych. Z botanicznego punktu widzenia jest to wciąż jednak Brassica oleracea var. capitata F. rubra, czyli bliska kuzynka pospolitej kapusty białej. Charakteryzuje ją zresztą ten sam, kulisty kształt głąba, stworzonego przez dość ściśle nawarstwione liście o woskowym połysku. Cechą odróżniającą jest jednak niska zawartość wody, wskutek czego kapusta czerwona jest mniej krucha i trudniejsza do pogryzienia w surowej postaci.
Uprawa kapusty czerwonej
Pierwsza wzmianka o kapuście czerwonej pochodzi z Anglii z 1570 roku. Podejrzewa się jednak, że Celtowie uprawiali kapustę już kilkaset lat przed naszą erą, a z czasem z dzikich odmian powstały znane nam ze współczesności. W XVIII wieku czerwoną kapustą zachwyciła się europejska arystokracja i wtedy też powstały tradycyjne przepisy, z chęcią wykorzystywane do dnia dzisiejszego.
Kapustę czerwoną hoduje się obecnie w północnej Europie, Chinach, Afryce i obu Amerykach. W Polsce wysiewa się ją wczesną wiosną w warunkach szklarniowych i gdy rozsady osiągną 5 cm, przenosi się je na zagon, do żyznej, wilgotnej ziemi. Warzywo radzi sobie dobrze nawet w chłodach, ale potrzebuje intensywnego podlewania. Poza tym jest jednak odporne na szkodniki i choroby i nie wymaga wiele zabiegów pielęgnacyjnych. Dojrzałe główki są gotowe do zbioru na jesień.
Kapusta czerwona – tajemnica czerwonego barwnika
Czerwona, zmieniająca się pod wpływem kwaśności, barwa kapusty nie jest oczywiście botanicznym losem na loterii. Tak jak w przypadku wielu innych warzyw, za kolor odpowiadają antyoksydanty, a konkretnie antocyjaniny, którym zawdzięczamy również barwę czarnych jagód, winogron czy jeżyn. Wysokie stężenie antocyjanin w czerwonej kapuście czyni z niej ważny element dietetycznej prewencji nowotworów, starzenia oraz licznych chorób degeneracyjnych.
Chroniąc DNA przed działaniem wolnych rodników, zapobiega ona takim cywilizacyjnym problemom jak choroba Alzheimera, stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona czy pląsawica Huntingtona. Zdaniem naukowców z Nowej Zelandii, antocyjaniny obecne w czerwonej kapuście są w stanie odwrócić zmiany w DNA w komórkach rakowych jelita grubego, a więc nie tylko zapobiegać nowotworom, ale wręcz je leczyć!
Kapusta czerwona – dla serca, figury i odporności
W 100 gramach poszatkowanej kapusty czerwonej znajduje się zaledwie 31 kcal oraz 2.1 g błonnika. To dobra wiadomość dla wszystkich próbujących zrzucić nadmierne kilogramy – zaspokajając apetyt, nie zaburza ona bilansu energetycznego ani gospodarki insulinowej, a jeszcze łagodzi zaburzenia żołądkowe. Aminokwasy obecne w czerwonej kapuście wykazują bowiem działanie przeciwzapalne w stosunku do wrzodów żołądka.
Poza tym regularna konsumpcja kapusty czerwonej wspomaga:
Tradycje kuchenne z kapustą czerwoną
Szlachetny kolor oraz wyraźny, lekko gorzkawy smak sprawiły, że kapusta czerwona w wielu krajach świata wpisała się do świątecznego kanonu gastronomicznego. Podawana w formie zasmażanej jest cennym dodatkiem do mięsa. W Norwegii podaje się ją na Wigilię do wieprzowych żeberek i pieczonych ziemniaków, w Niemczech, Austrii i Czechach do pieczonej gęsi lub kaczki oraz knedlików czy innych klusek.
Smażona na smalcu lub maśle, jest zwykle duszona, a następnie doprawiana do smaku solą, pieprzem, octem i nierzadko cukrem. Ten ostatni dodatek, podobnie jak sok z cytryny, pozwala zachować żywy, czerwony kolor dania. W wielu przepisach pojawia się także opcja dodania zasmażki mąki, masła i cebulki do uduszonej kapusty – w ten sposób obiad staje się nieco cięższy, ale zyskuje na szlachetności.
W Polsce tradycyjnym daniem są także kluski śląskie z kapustą czerwoną (zwaną przed Ślązaków modrą) oraz pieczenią wieprzową. W regionalnych kuchniach z czerwonych główek przyrządza się także surówkę z jabłkiem i porem, doprawianą majonezem.
Kapustę czerwoną można śmiało kisić, a kiszoną je się na surowo w formie sałatek lub zasmaża do mięsa, tak jak świeżą. W tej postaci ma ona charakterystycznych kwaskowaty smak, który doskonale komponuje się z mięsem. Koreańczycy marynują natomiast kapustę czerwoną w occie ryżowym i cukrze i podają jako dodatek do ciepłych dań. W Chinach, gdzie czerwone główki cieszą się dużą popularnością, kapustę najczęściej się szatkuje a następnie smaży w woku z olejem sojowym i anyżem.
Przygotowywanie kapusty czerwonej a wartości odżywcze
Niestety, najsmaczniejsze przepisy uwzględniają zwykle aspektu zdrowotnego i po cieplnej obróbce cenne warzywo zmienia się nie do poznania. W przypadku kapusty czerwonej zjawisko to jest szczególnie widoczne – największe jej bogactwo, a więc witamina C oraz antocyjany nie lubią wysokich temperatur. Stosunkowo najmniej szkody przynosi krótka obróbka na parze, podczas gdy smażenie i duszenie nieodzownie łączą się z olbrzymi stratami w składnikach odżywczych. Najlepiej jest oczywiście jeść kapustę na surowo, w formie sałatek – aby była łatwiejsza do pogryzienia, warto poszatkowaną ugnieść z solą morską i odstawić na godzinę!
Kapusta czerwona w kuchni
Kapustę czerwoną można jednak wykorzystać również w mniej tradycyjny sposób.
Oto dwa ciekawe przepisy, które urozmaicą codzienny jadłospis:
Chipsy z czerwonej kapusty
Składniki:
Przygotowanie:
Z liści odcinamy białe nerwy i kroimy je na kawałki, ok. 5-centymetrowe, a następnie mieszamy w misce z 3 łyżkami oliwy z oliwek, tymiankiem, oregano i solą. Nagrzewamy piekarnik do 200 stopni C. Pomidory i cebulkę kroimy na plastry i polewamy łyżką oliwy. Układamy liście kapusty na natłuszczonej blasze. Na drugiej blasze, na folii aluminiowej układamy pomidory z cebulą. Pieczemy obie blachy jednocześnie, ok. godziny. Następnie wyjmujemy blachę z pomidorami, przekładamy je do miksera i dodajemy jogurt, sok z cytryny, kurkumę oraz zmiażdżony, czosnek, sól i pieprz. Tak przygotowany dip podajemy do wypieczonych liści kapusty.
Kotlety z czerwonej kapusty i ziemniaków
Składniki:
Przygotowanie:
Ziemniaki i cebulę pokroić w kostkę, papryczkę siekamy. Wszystkie składniki poza olejem dokładnie mieszamy tworząc zwartą masę. Doprawiamy do smaku pieprzem zielonym i solą himalajską. Formujemy kulki, a następnie spłaszczamy je do postaci kotletów. Smażymy na oleju z dwóch stron aż do uzyskania złotej barwy.
Jak jeść kapustę czerwoną?
Jak widać, kapusta czerwona potrafi zaskoczyć i z klasycznego dania stać się egzotyczną niemal przystawką na rodzinnym przyjęciu czy pikniku. W podobny sposób można dodawać ją do różnych dań – sałatek, omletów, zup i dań jednogarnkowych – zyskując ciekawy akcent kolorystyczny i niebanalną chrupiącą teksturę.
Bibliografia
- Dr Josh Axe; “Why Red Cabbage Might Save You from Disease and End Your Stomach Issues”; data dostępu: 2019-06-12
- US Department of Agriculture; “When It Comes To Red Cabbage, More Is Better”; data dostępu: 2019-06-12
- Maria Leja i in.; “Phenolic compounds as the major antioxidants in red cabbage””; data dostępu: 2019-06-12
- Setyorini Sugiastuti i in.; “Antioxidant Activity of White and Red Cabbage (Brassica oleracea L. var capitata L) Using DPPH”; data dostępu: 2019-06-12
- Harvard Health Publishing; “Vegetable of the month: Red cabbage”; data dostępu: 2019-06-12
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS