A A+ A++

Roślina doniczkowa o fantazyjnie barwnych liściach, która nie potrzebuje dużo światła? Taka właśnie jest kalatea. Pielęgnacja tej tropikalnej piękności nie jest może najłatwiejsza, ale z drugiej strony trudno o bardziej spektakularną botaniczną ozdobę wnętrz. Przyjazna dla zwierząt domowych, występuje w setkach zachwycających gatunków i odmian, które nie ułatwiają decyzji. Kalatea falistolistna czy może różowo-kropkowana – podpowiadamy, co wybrać.

Kalatea makoyana, fot. Damian Lugowski/Shutterstock

  1. Wymagania glebowe kalatei
  2. Kalatea: uprawa w domu
  3. Podlewanie i nawożenie kalatei – jak dbać o optymalny rozwój
  4. Rozmnażanie kalatei
  5. Wrażliwa jak kalatea – choroby i szkodniki
  6. Kalatea – odmiany

Kalatee to ok. 60 gatunków roślin z rodziny marantowatych, spotykanych w stanie naturalnym od Meksyku po Brazylię i Boliwię. Ich cechą charakterystyczną są liście wyglądające, jakby ktoś pomalował je pędzlem. Paski, kropki, plamy i smugi odmieniają się przez różne odcienie zieleni, bieli, czerwienie, pomarańczy i różu, tworząc podziwu godne mozaiki. Co noc kalatea zwija liście w rulon, ukazując ich kontrastowy, bordowy spód, a rano znów je odsłania przed światem. Jest to doskonały przykład nyktynastii, czyli reakcji ruchowych roślin.

Przywykła do tropikalnego ciepła roślina w naszej szerokości geograficznej uprawiana jest wyłącznie w domowych warunkach. Oto najważniejsze wymagania szlachetnej kalatei – uprawa, aby była udana wymaga wszak sporo wiedzy i cierpliwości.

Wymagania glebowe kalatei

Kalatea potrzebuje dobrze przepuszczalnego, żyznego podłoża o neutralnym lub lekko kwaśnym odczynie. Najlepiej więc czuje się w mieszance ziemi doniczkowej, torfowca lub kompostu oraz perlitu – te ostatni nie powinien przekraczać 1/3 całkowitej objętości.

Roślina potrzebuje też sporo ciepła. Idealna temperatura wzrostu waha się między 21 a 29°C, a poniżej 15°C nie jest już tolerowane. Jeśli chodzi o światło, kalatea przywykła do rośnięcia w dolnym piętrze dżungli, preferuje go raczej mniej. W domu najlepiej jest ustawić donicę w pobliżu okna, ale nie bezpośrednio na parapecie, za filtrującą promienie słoneczne firanką. Większość okazów poradzi sobie dobrze nawet w bardziej cienistych sypialniach oraz łazienkach wyposażonych w okno.

Kalatea: uprawa w domu

Raz na kilka lat, zawsze na wiosnę, kalateę warto jest przesadzić do nieco większej donicy. Nowa średnica nie powinna jednak być szersza o więcej niż 5 cm. Docelowo roślina na wysokość nie przekracza zwykle 60 cm, więc wymagania dotyczące przestrzeni nie są przesadnie wysokie.

Sam fakt, że kalatea zwija liście, wynika z potrzeby oszczędzania energii w porze nocnej. Aby dodatkowo ulżyć roślinie w domowych wnętrzach warto donicę regularnie rotować, dbając o w miarę proporcjonalnej naświetlenie wszystkich stron. Raz na miesiąc wszystkie liście warto jest otrzeć ściereczką z kurzu.

Dodajmy, że kwiat kalatei rzadko kiedy pojawia się w warunkach domowej uprawy. W przeciwieństwie do gatunków, które kwitną w sytuacji stresu, kalatea potrzebuje absolutnego zdrowia i komfortu do rozkwitnięcia. Nie tak łatwo jest zaś znaleźć idealny poziom światła, wilgoci i składników odżywczych. Jeśli się już jednak rozwinie, koszyczkowaty kwiatostan w kolorze żółci, pomarańczy lub róż jest fantastycznym dopełnieniem urodziwych liści.

Kalatea różowokropkowana, fot. enjoy photo /Shutterstock

Podlewanie i nawożenie kalatei – jak dbać o optymalny rozwój

Podłoże dla kalatei powinno być stale wilgotne, ale nigdy przemoczone. Stąd podlewamy raczej częściej, a umiarkowanie. Eksperci polecają stosować w tym celu wodę destylowaną, filtrowaną lub deszczową, gdyż rośliny są bardzo wrażliwe na związki chemiczne obecne czasem w kranówce.

Poza tym dla zdrowia kalatei, pielęgnacja powinna obejmować dbałość o stałe nawilżenie powietrza. W tej roli doskonale nadają się race wypełnione wodą i kamieniami, nawilżacze powietrza czy ręczne zraszacze. Jeszcze lepszy efekt daje umieszczenie rośliny w kuchni lub łazience.

Od wiosny do jesieni raz na miesiąc kalateę warto zasilić połowiczną dawką zrównoważonego nawozu do roślin doniczkowych. Na okres zimy nawożenie wstrzymujemy całkowicie, a podlewanie wyraźnie ograniczamy.

Rozmnażanie kalatei

Najbardziej skuteczną metodą rozmnażania kalatei jest podział przez korzenie. Przeprowadza się go późną wiosną lub latem i wyłącznie na zdrowych, minimum dwuletnich roślinach. Dzień wcześniej podlaną roślinę wyjmujemy ostrożnie z donicy i delikatnie rozdzielamy jej korzenie na dwie części, dzieląc tym samym również pędy. Obie części od razy rozsadzamy do oddzielnych donic, pilnując, aby były na tej samej wysokości co poprzednio.

Tabela przedstawiająca korzyści z uprawy kalatei; opracowanie własne

Wrażliwa jak kalatea – choroby i szkodniki

Ponieważ kalatee uwielbiają wilgoć, są dość podatne na atak ziemiórek, czyli latających muszek, które można skutecznie zwalczać za pomocą olejku z miodli indyjskiej. Poza tym na liściach pojawiają się często mszyce, mączliki lub przędziorki w postaci małych czerwonych pajączków. W tej sytuacji zalecane jest użycia mydła insektobójczego.

Jak prawidłowo rozpoznać na co cierpi kalatea? Choroby liści wynikają zazwyczaj z błędów w uprawie:

  • więdnące, żółknące liście – nadmiar podlewania;
  • więdnące, rolujące się liście – niedostatek podlewania;
  • brązowe plany na liściach – poparzenie bezpośrednimi promieniami słonecznymi;
  • blednące kolory liści – nadmiar światła;
  • małe brązowe plamki z żółtą otoczką – wynik stosowania wody z kranu do podlewania;
  • brązowe brzegi liści – zbyt niska wilgotność powietrza.
Jakie są odmiany kalatei

Kalatea obrzeżona, fot. dovis sangkuto/Shutterstock

Kalatea – odmiany

Bardzo trudno jest
definitywnie opisać kalateę. Odmiany i gatunki dostępne w sklepach
ogrodniczych są tak różnorodne, że trudno czasem uwierzyć, że chodzi o
tą samą roślinę. Do najczęściej kupowanych należą:

  • kalatea falistolistna (C. rufibarba) – gatunek o dość wąskich, ale długich i karbowanych liściach, charakterystycznymi włoskami na spodzie i łodygach;
  • kalatea lancetolistna (Goeppertia insignis) – gatunek o raczej węższych, jasnozielonych liściach zdobionych ciemnymi plamami
  • kalatea różowokropkowana (C. roseopicta) – urodziwy gatunek o ciemnych aksamitnych liściach z różowymi akcentami;
  • kalatea warscewiczii (G. warscewiczii) – jeden z większych gatunków, dorastający nawet 120 cm; liście z wierzchu są ciemnozielone, od spodu zaś ciemnofioletowe.
  • kalatea Makoya (C. makoyana) – z szerokimi, owalnymi liśćmi z kontrastowymi biało-zielonymi wzorami przypominającymi poniekąd pawie pióra.
  • kalatera pręgowana (C. zebrina) – z eliptycznymi liśćmi o bardzo regularnym pasiastym deseniu w dwóch odcieniach zieleni.

Każdy z tych gatunków występuje dodatkowo w dziesiątkach ciekawych odmian!
W tropikach kalatee cenione są nie tylko za urodę, ale przede wszystkim za wielofunkcyjność liści. Wykorzystuje się je jako opakowania, materiał do plecenia koszy i przedmiotów dekoracyjnych. W naszych domach są jednak przede wszystkim dekoracją polecaną do pomieszczeń o mniejszym poziomie naświetlenia. Szczególnie dobrze prezentują się w kompozycji z takimi tropikalnymi gatunkami z takich rodzajów jak Episcia, Ctenanthe, zielistka, monstera, maranta, fikus czy filodendron.

Warto dodać, że kalatee aktywnie oczyszczają powietrze domowe ze szkodliwych dla zdrowia lotnych związków organicznych, takich jak benzen i formaldehyd. To jeszcze jeden dodatkowy powód, dla którego warto trzymać je w sypialni – dla przyjemności estetycznych i zdrowego snu!

Ekologia.pl (Agata Pavlinec)

Bibliografia

1. „How to grow calathea” BBC Gardeners’ World Magazine, https://www.gardenersworld.com/how-to/grow-plants/how-to-grow-calathea/, 15/01/2024
2. “How to Grow and Care for Calathea” Jon Vanzile, https://www.thespruce.com/grow-calathea-indoors-1902745, 15/01/2024
3. ttps://www.bhg.com/calathea-care-tips-7371655, 15/01/2024
4. “Caring for Calatheas, the Most Beautiful Low-Light Plants” Shae Koo, https://www.apartmenttherapy.com/how-to-care-for-calathea-32097893, 15/01/2024
5. “11 Common Problems With Calathea Plants” Madison Moulton, https://www.epicgardening.com/calathea-problems/, 15/01/2024

Oryginalne źródło: ZOBACZ
0
Udostępnij na fb
Udostępnij na twitter
Udostępnij na WhatsApp

Oryginalne źródło ZOBACZ

Subskrybuj
Powiadom o

Dodaj kanał RSS

Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS

Dodaj kanał RSS
0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze
Poprzedni artykułBalują, polują, remontują… ZUS kontroluje korzystających ze zwolnień lekarskich. Miliony do zwrotu
Następny artykułMarcin Mazurek, mBank: Niewygodne pytania o czterodniowy tydzień pracy