Jeśli bierzesz te leki, lepiej unikaj słońca

„Reakcje fototoksyczne są wywoływane przez konkretny składnik leku – roślinny lub chemiczny – który stosowany jest przez pacjenta zewnętrznie, czyli na skórę lub doustnie. Reakcje zbliżone są do oparzeń słonecznych: mogą to być rumienie, a nawet pęcherze.” – tłumaczy farmaceutka Marzena Kwiek i dodaje, że zmiany na skórze widać w miejscach odsłoniętych, wystawionych na działania promieni słonecznych. „Dlatego, przed przyjęciem każdego leku, należy zapoznać się z ostrzeżeniami umieszczonymi na ulotce. Czynniki fototoksyczne znajdują się także w wielu preparatach wydawanych bez recepty.” – dodaje ekspertka.

To sprawa bardzo ważna zwłaszcza teraz, gdy od kilku dni w Polsce panują upały i praży słońce. Jednak jak zaznacza Kwiek to nie temperatura, ale promienie słoneczne są pewnym zagrożeniem. Substancje zawarte w lekach wchodząc w reakcję z promieniowaniem UV mogą uszkodzić struktury komórkowe.

Na jakie substancje należy uważać?

Niesteroidowe leki przeciwzapalne

ketoprofen,

ibuprofen,

diklofenak,

naproksen,

piroksykam,

indometacyna,

celekoksyb.

Sercowo-naczyniowe

furosemid,

bisoprolol,

kaptopryl,

enalapryl,

atenolol,

amiodaron,

amiloryd,

diltiazem,

hydrochlorotiazyd.

Neurologiczne i psychiatryczne

lorazepam,

midazolam,

diazepam,

promazyna,

prometazyna,

haloperydol,

doksepina,

amitryptylina,

karbamazepina

Przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze

azytromycyna,

doksycyklina,

tetracyklina,

ciprofloksacyna,

kotrymoksazol,

nitrofurantoina,

itrakonazol,

ketokonazol,

gryzeofulwina,

terbinafina,

ofloksacyna,

lewofloksacyna.

Przeciwcukrzycowe

glipizyd,

metformina.

Przeciwhistaminowe

cetyryzyna,

loratadyna.

Obniżające poziom lipidów

atorwastatyna,

simwastatyna,

fenofibrat,

bezafibrat

W sumie, jak podają naukowcy, jest około 400 takich substancji. Czy każde zażycie lekarstwa z jednym z wymienionych składników, a następnie wystawienie się na słońce, zaszkodzi? Nie. „Substancje fotoalergiczne szkodzą tylko niektórym osobom poddanym ich działaniu, a efekt w niewielkim stopniu zależy od dawki.” – wyjaśnia w swojej pracy dermatolog r hab. n. med. Radosław Śpiewak

Jak się chronić?

W 2017 roku naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu przeprowadzili badania, którym poddano 51 osób w wieku od 60 do 87 lat. Większość, bo 46 osób, zażywała po jednym fototoksycznym leku. Pozostali w swojej apteczce mieli więcej takich specyfików. Z badań wynika, że można się zabezpieczyć stosując fotoprotekcję, czyli – nawet popularne – środki chroniące przed słońcem. Problem jednak w tym, że lekarze przepisując takie specyfiki nie informują pacjentów o ich potencjalnym działaniu i nie radzą, jak się przygotować przed wyjściem z domu na słońce, dlatego tak ważne czytanie jest ulotek dołączonych do opakowania.

„W związku z wysoką częstością stosowania leków fototoksycznych i fotoalergicznych przez chorych w starszym wieku i związanym z tym dużym ryzykiem wystąpienia odczynów skórnych po ekspozycji na promieniowanie słoneczne, personel medyczny powinien przekazywać informacje na ten temat. Równie istotne jest jednoczesne wskazywanie metod i zasad fotoprotekcji.” – czytamy we wnioskach z badań.

Zgłoś naruszenie/Błąd