– Tego się nie da zapomnieć – wspominał redaktor Mieczysław Nyczek. – Maj. Tysiąc dziewięćset osiemdziesiąty rok. Z żoną kapitana, Zofią, leciałem śmigłowcem na powitanie Henryka, który kończył rejs. Z góry rzuciłem bukiet kwiatów. Trafiłem. Upadł na pokład jachtu. Niedługo po tym jacht wpłynął do portu. Jaskuła wyskoczył na jego nadbudówkę jachtu, rozwarł ramiona i pełną piersią krzyknął: „Polsko kochana, Twój syn powrócił!”. To były niezapomniane chwile. Kilka dni później cały Przemyśl niezwykle entuzjastycznie powitał kapitana.
W niedzielę (17 grudnia), w południe, gdy tylko z wieży zegarowej wybrzmiał hejnał, na Franciszkańskiej rozpoczęła się uroczystość odsłonięcia pomnika kapitana Henryka Jaskuły, który jako pierwszy Polak i trzeci żeglarz w historii samotnie, bez zawijania do portów, okrążył Ziemię.
Stanisław Dorosz, prezes Przemyskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego, a prywatnie przyjaciel kapitana Jaskuły, przywitał gości i licznie zgromadzonych mieszkańców Przemyśla, z których wielu pamiętało powitanie Jaskuły w maju 1980 roku. Przypomniał też długą historię, od pomysłu upamiętnienia kapitana po realizację pomnika, którego rzeźbiarską formę stworzył przemyski artysta rzeźbiarz Marian Szajda.
Postać kapitana odlana w brązie jest naturalnej wielkości, ubrana w sztormiak, stoi za kołem sterowym jachtu. Przed sobą ma busolę z igłą magnetyczną skierowaną na północ. Na podstawie steru umieszczony jest napis: „Kapitan Henryk Jaskuła. Pierwszy Polak, który w latach 1979-1980 samotnie opłynął świat, bez zawijania do portów, z Gdyni do Gdyni jachtem „Dar Przemyśla”.
Odsłonięcia pomnika dokonali: poseł Marek Kuchciński, wicemarszałek podkarpacki Piotr Pilch, prezydent Przemyśla Wojciech Bakun, przewodniczący Rady Miejskiej w Przemyślu Robert Bal, dyrektor Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej Jan Jarosz oraz wnuczka kapitana Jaskuły – Alina Morawska. Przemyślanie ruszyli tłumnie, bo każdy chciał zrobić sobie zdjęcie z kapitanem, a Lwowska Kapela Podwórkowa „Ta Joj” zaśpiewała piosenkę, którą śp. Kiju Galikowski ułożył na powitanie Jaskuły.
Po zakończeniu ceremonii odsłonięcia pomnika, w Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej została otwarta wystawa fotografii zatytułowana „Narodziny posągu. Opowieść o powstaniu figury Kapitana Henryka Jaskuły” autorstwa Grażyny Niezgody, która dokumentowała proces powstawania rzeźby. Następnie autorka podczas prezentacji slajdów w fachowy sposób opowiadała o kolejnych etapach pracy Mariana Szajdy przy projektowaniu i rzeźbieniu pomnika. Na mapie Przemyśla przybył kolejny punkt przypominający o wielkich i zasłużonych pochodzących z tego miasta.
Henryk Jaskuła urodził się 22 października 1923 roku w Radziszowie koło Skawiny. Żeglarstwem zainteresował się z tęsknoty za rodziną, która wyemigrowała do Argentyny. Wrócił stamtąd po II wojnie światowej, w trakcie studiów w Krakowie ożenił się z Zofią Kiełtyką z Przemyśla. Mieli dwie córki, mieszkali w mieście nad Sanem. W 1963 zdobył stopień sternika jachtowego i rok później odbył swój pierwszy rejs po Bałtyku na jachcie Syrius. W 1971 roku uzyskał stopień jachtowego kapitana żeglugi wielkiej. Po zdobyciu odpowiedniego doświadczenia żeglarskiego zaczął planować podróż dookoła świata. Na swoją wyprawę życia wyruszył 12 czerwca 1979 roku z Gdyni, na jachcie „Dar Przemyśla”. Podczas samotnego rejsu, który trwał 344 dni, bez zawijania do portów opłynął świat i 20 maja 1980 roku zakończył rejs, cumując w Gdyni. Henryk Jaskuła był pierwszym Polakiem i trzecim na świecie żeglarzem, który samotnie i bez zawijania do portów okrążył Ziemię. Zmarł 14 maja 2020 roku. Jego pogrzeb odbył się trzy lata później (19 maja 2023), ponieważ kapitan ofiarował swoje ciało nauce. Za wyjątkowe osiągnięcia w 2008 roku został mu nadany tytuł honorowego obywatela Przemyśla, a za rozsławienie dobrego imienia polskiego żeglarstwa i polskich stoczni w świecie został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. 18 lutego 2013 r. nagrodzono go Super Kolosem za całokształt dokonań żeglarskich.
J.S
Autor: Życie Podkarpackie
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS