James Dean z niedbale trzymanym papierosem, Audrey Hepburn zaciągająca się przy “Śniadaniu u Tiffany’ego” czy trencz, kapelusz, dymek i pożegnanie Humphreya Bogarta w “Casablance”… Oprócz romantycznej i wybitnie szkodliwej dla zdrowia strony papierosa doszła jeszcze jedna – korumpująca znaczną część kontynentu.
Jak wynika ze śledztwa przeprowadzonego przez telewizję BBC, British American Tabacco stoi za pokaźną, jak na afrykańskie standardy, łapówką. W 2013 roku koncern miał wypłacić partii Zanu-PF, z której wywodził się prezydent Robert Mugabe, między 300 a 500 tys. dolarów, opłacając tym samym wątpliwą moralnie władzę. W tym samym bowiem czasie kierowane przez niego Zimbabwe zmagało się z wręcz nie do określenia inflacją (w szczytowym punkcie miała mieć 500 mld procent), oskarżeniami o zbrodnie wojenne czy przymusową nacjonalizację farm, należących do białych.
British Amercan Tabacco – to międzynarodowa firma
Jeden z największych brytyjskich koncernów.
Siedziba: Londyn, rok założenia: 1902
Notowana na giełdach w Londynie, Nowym Jorku i Malezji.
Wśród ich wyrobów znajdziemy: Lucky Strike, Kent, Dunhill, Pall Mall, Golden American, Vogue, Rothmans (dawniej Viceroy), Jan III Sobieski, Męskie. W zeszłym roku sprzedała 650 mld papierosów.
Przejął wiele firm, w tym:
- konkurencyjny koncern Reynolds American za około 50 mld dol. Komentowano wówczas, że Lucky Strike przejął Camela,
- 100 proc. udziałów CHIC Group, właściciela największej polskiej sieci sprzedaży e-papierosów.
To nie jedyna łapówka. Z tysięcy stron dokumentów, do których dotarli brytyjscy dziennikarze, wynika, że BAT nie szczędził środków finansowych, by opłacać w RPA “szkody, które przydarzały się jej rywalom”. Stworzyła swoistą sieć inwigilatorów, zatrudnionych formalnie przez prywatną firmę ochroniarską “Forensic Security Services”. Miała ona średnio około 200 pracowników w samej południowej Afryce. Co jeszcze bardziej cyniczne, FSS oficjalnie miało wśród zadań walkę z czarnym rynkiem wyrobów tytoniowych. Za kulisami sabotowało rywali BAT.
Co FSS robił, by uszczuplić interesy rywali? Przede wszystkim przekupiła celników i policjantów. Zabezpieczano materiał z monitoringu służb, by szpiegować rywali. Zakładano podsłuchy telefonów, urządzenia GPS w samochodach dostawczych, opłacano informatorów, zatrudnionych w innych fabrykach. Ten proceder miał miejsce w latach 2000 – 2016.
Jak przekazać “drobniejsze” łapówki? Wybrano najprostszy sposób z możliwych. Gotówkę wpłacano na karty przedpłacowe w Londynie, wysyłano do Afryki Południowej i tam przekazywano informatorom, którzy mogli anonimowo je wypłacić, znając jedynie PIN.
Jeden z dokumentów to jasna instrukcja jak personel FSS ma doprowadzić do zamknięcia trzy fabryki papierosów, prowadzonych przez rywali koncernu w Zimbabwe. Na początku firma opłaciła lokalnych “detektywów”, by obserwowali fabrykę Savanna Tabacco. Zostali oni jednak złapani. To jednak nie koniec. Trzech jej dyrektorów zostało oskarżonych o szpiegostwo przemysłowe i działanie na szkodę firmy (oczywiście zyskiwał na tym BAT). Do tego pod stołami w urzędach krążyły pliki banknotów.
Jeden z pracowników FSS, który został wybrany do wynegocjowania układu u urzędników państwowych, jasno określił sytuację spotkań z administracją: “Musiałem jasno powiedzieć, że będą oczekiwać ładnej grubej koperty z “notatkami”. Średnio zawierały one po 12 tys. dolarów, ale ich równowartość wypłacano w randach południowoafrykańskich.
Zbliżały się kolejne wybory prezydenckie, dlatego urzędnik Zimbabwe zaproponował BAT pomoc dla partii Mugabe. W notatce napisano wyraźnie: “Dzięki darowiźnie mogliby wrócić do prezydenta, który spróbowałby rozwiązać problem”. I podano wyraźną kwotę: od 300 do 500 tys. dolarów dla partii Zanu PF. Nie wiadomo, czy owa “darowizna” została ostatecznie wypłacona. Nie ma po niej śladu w dokumentach, choć trzech niezależnych świadków zarzeka się, że pieniądze przekazano.
Prawo brytyjskie zakazuje wypłat łapówek przez brytyjskie firmy bez względu na to, gdzie dojdzie do tej podejrzanej transakcji. Sprawą zajęło się Biuro ds. Poważnych Nadużyć Finansowych. Przez pięć lat prowadziło śledztwo w sprawie potajemnych wypłat, jakich BAT miał dokonywać na rzecz polityków i urzędników państwowych w krajach Afryki Wschodniej za podważanie środków antynikotynowych. Na początku 2021 roku ogłoszono, że nie ma wystarczających dowodów do wniesienia oskarżenia.
Oczywiście koncern zaprzecza, zapewniając, że swoją działalność prowadzi zgodnie z najwyższymi standardami postępowania korporacyjnego. Czy jednak należy wierzyć firmie, która kilkanaście lat temu twierdził, że palenie nie szkodzi zdrowiu? Prawnicy twierdzą, że owe zarzuty nie są nowe i że nie jest niezgodne z prawem opłacanie w ten sposób źródeł gromadzenia informacji. Jednocześnie zaprzeczają jakoby podjęli kroki, by wpływać na legalne działania konkurentów lub dla uzyskania korzyści handlowych.
BAT oznajmił, że ich zachowanie zostało błędnie opisane. Nasze wysiłki w zwalczaniu nielegalnego handlu miały pomóc organom ścigania w walce z przestępczym handlem wyrobami tytoniowymi. “Odpowiedzialne i uczciwe działanie stanowi podstawę naszej kultury” – zaznaczono w komunikacie.
Robert Mugabe: od wyzwoliciela do tyrana
Przez około 37 lat sprawował najważniejsze funkcje w Zimbabwe.
Na początku lat 60 – tych XX wieku zaangażował się w politykę, stając na czele Afrykańskiego Narodowego Związku Zimbabwe, za co został aresztowany i trafił do więzienia. Przez 11 lat odsiadywał wyrok za “wywrotową działalność przeciwko rządowi białych”. Za kratkami skończył kolejne trzy kierunki studiów. Po wyjściu na wolność zaczął kierować Afrykańską Armią Narodowego Wyzwolenia Zimbabwe, zbrojnego ramienia ZANU.
Po długiej walce między rdzennymi mieszkańcami Afryki a białymi kolonistami doprowadzono do wyborów w 1980 roku, które wygrała partia Mugabe, a jego samego wyniosła na fotel premiera. Stworzył rząd w porozumieniu z poprzednią władzą.
Po dwóch latach rządów zrobił woltę i zaczął walczyć z opozycją, którą oskarżał o przygotowania do krwawego przewrotu. Armia rządowa miała dopuszczać się zbrodni wojennych, bestialsko mordując starców, kobiety i dzieci.
Następnie Mugabe zlikwidował stanowisko premiera, obejmując stanowisko prezydenta, zyskując w ten sposób “władzę absolutną”. Swoimi konfliktami, w tym m.in. nacjonalizacja farm białych właścicieli, doprowadził państwo na skraj bankructwa i izolacji na arenie międzynarodowej. Inflacja sięgnęła nawet poziomu 500 mld proc.
Uwielbiał trwonić pieniądze, choć oficjalnie jako prezydent otrzymywał 1,5 tys. dolarów miesięcznie. M.in.
- zaprosił reprezentację Brazylii, by rozegrała mecz towarzyski z narodową drużyną Zimbabwe za 2 mln dol.
- zorganizował przyjęcie za 800 tys. dol.
W końcu, kiedy mając 89 lat, nadal chciał rządzić krajem, od władzy odsunęła go jego własna partia. W 2017 roku Mugabe przeczytał w parlamencie list, składając tym samym rezygnację z urzędu prezydenta.
Zmarł w 2019 roku.
aw
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS