Irena Solska – legenda teatralnych scen pierwszej połowy XX wieku – miała w swym życiu krótki, bo jednosezonowy zaledwie, epizod legnicki. Do tej historii nawiązują organizatorzy poświęconej Irenie Solskiej konferencji popularnonaukowej w Teatrze Modrzejewskiej (26 września). Dopełnieniem cyklu prelekcji będzie dwuczęściowa wystawa o Legnicy z lat 1945-1950, którą równolegle będzie można oglądać holu Starego Ratusza oraz w Muzeum Miedzi.
Irena Solska zmarła 8 marca 1958 roku w Schronisku Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie. Ma miejsce w panteonie najwybitniejszych aktorek teatru XX wieku. Krytycy okrzyknęli ją ikoną Młodej Polski, gdy w 1901 roku zagrała egzaltowaną i pełną erotyzmu Rachelę w premierze “Wesela” Stanisława Wyspiańskiego. Razem z równie sławnym mężem Ludwikiem Solskim na początku kariery występowała przede wszystkim w krakowskich i lwowskich teatrach. Potem oklaskiwała ją m.in. publiczność prowadzonego przez Leona Schillera Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Warszawie oraz słynnej Reduty Juliusza Osterwy. Była natchnieniem dla malarzy, stąd jej liczne portrety pędzla m.in. Leona Wyczółkowskiego, Stanisława Witkiewicza, Stanisława Ignacego Witkiewicza, Wojciecha Kossaka czy Zbigniewa Pronaszki. W dwudziestoleciu wojennym ze względu na szwankujące zdrowie grała mniej, choć każde jej pojawienie się na scenie budziło zainteresowanie publiczności. Według oficjalnych biografii po raz ostatni wystąpiła w teatrze w 1938 roku, grając Wdowę w Balladynie Słowackiego na deskach Teatru Narodowego.
Postać Ireny Solskiej pojawiła się w badaniach podjętych wspólnie przez dr. Marka Żaka z Muzeum Miedzi i kierownika literackiego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej dr. Roberta Urbańskiego nad życiem teatralnym w Legnicy z lat 1945–1977. W latach 1948-49 siedemdziesięcioletnia i bardzo już wówczas schorowana aktorka zamieszkała w Legnicy i prowadziła tu swój teatr. Dziś jej wysiłki zostały właściwie zapomniane, tymczasem stanowią one frapujący rozdział opowieści o budowie życia kulturalnego na Ziemiach Zachodnich. Jak bardzo frapujący, będzie się można przekonać uczestnicząc 26 września w konferencji popularnonaukowej w Teatrze Modrzejewskiej, zwiedzając wystawy “Pierwsza pięciolatka. Legnica 1945-1950 oraz słuchając czytania scenicznego nowej sztuki Roberta Urbańskiego o legnickiej działalności Ireny Solskiej.
O wygłoszenie referatów podczas konferencji zostali poproszeni wybitni uczeni zajmujący się dziejami teatru oraz historią Legnicy. Prof. Janusz Degler – historyk literatury, teatrolog, literaturoznawca przez lata związany z Uniwersytetem Wrocławskim – opowie między innymi o skandalicznym romansie Solskiej z młodszym o 10 lat Witkacym. Inny teatrolog, prof. Dariusz Kosiński z Krakowa, zamierza bronić tezy, że patronką legnickiego teatru powinna być nie Helena Modrzejewska, ale Irena Solska. Dr. Natalia Jukubowa – autorka książki o Irenie Solskiej jako skandalistce i femme fatale, zdradzi, kogo aktorka obraziła w swoich pamiętnikach do tego stopnia, że nie można ich było wydać w całości. Dr Marek Żak opowie, jak zabiegano o teatr w Legnicy w pierwszym powojennym pięcioleciu.
Program konferencji:
I. Referaty – Hall Starego Ratusza
13.40 – 14.10 – prof. Janusz Degler (Uniwersytet Wrocławski) – wybitny teatrolog i edytor, „cesarz polskiej witkacologii”, zasłużony badacz teatru polskiego XX wieku, opowie o Solskiej jako muzie Witkacego i innych twórców polskiej kultury, których inspirowała.
14.10 – 14.40 – prof. Dariusz Kosiński (Uniwersytet Jagielloński) w referacie o intrygującym tytule Dlaczego teatr w Legnicy powinien nosić imię Ireny Solskiej, a nie Heleny Modrzejewskiej, opowie o zapomnianych zasługach Solskiej, bez której trudno sobie wyobrazić polski teatr współczesny.
16.30 – 17.00 – dr Natalija Jakubowa (Słowacka Akademia Nauk), jedna z najbardziej aktywnych cudzoziemskich badaczek kultury polskiej, przybliży tajemnicze losy Solskiej w latach drugiej wojny światowej i opowie o jej do dziś niewydanych w całości pamiętnikach.
17.00 – 17.30 – dr Marek Żak (Muzeum Miedzi w Legnicy), młody badacz, mający już na koncie wiele odkryć dotyczących białych plam historii miasta i regionu – opowie o życiu teatralnym miasta w powojennym pięcioleciu, pionierach życia teatralnego na Dolnym Śląsku i o polityce kulturalnej, zarówno tej na szczeblu centralnym, jak i tej lokalnej.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS